Speaking at British Parliament as first time for Asian Country's Feature
ျဗိတိန္ပါလီမန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ေျပာတ့ဲမိန္႔ခြန္း
ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၂
(မိုးမခ)
ခမ္းနားတင့္တယ္တဲ႔ ဒီခန္းမႀကီးမွာ စကားေျပာဖို႔
ဖိတ္ေခၚခဲ႔တဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒီဂုဏ္ျပဳမႈရဲ႕ ထူးျခားတဲ႔ သေဘာသဘာ၀ကိုလည္း
က်မ သတိျပဳမိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စကားေျပာဖို႔ ခြင့္ျပဳသင့္သလား ဒါမွမဟုတ္
ဒီအေဆာက္အအံုထဲက တျခားတေနရာမွာဘဲ ေျပာခြင့္ေပးမလား ဆိုတာေတာင္ အေစာပိုင္းက
အျငင္းအခံုျဖစ္ခဲ႔တာကိုလည္း သိရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအတင္ ေဆြးေႏြးတာေတြဟာ
ေကာင္းပါတယ္။ ဒါဟာ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အလုပ္ပါပဲ။
က်မ အခုပဲ
ေဒါင္းနင္းလမ္းက လာခဲ႔တာပါ။ က်မ အတြက္ တစိမ္းေနရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တီဗီြမွာတင္ မကဘဲ
က်မ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္ မခံရခင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္
အက္တလီနဲ႔ အတူ လြတ္လပ္ေရး ကိစၥေဆြးေႏြးအၿပီး ေဒါင္းနင္းလမ္းေရွ႕မွာ
ရိုက္ကူးထားခဲ႔တဲ႔ ဓာတ္ပံုဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဓာတ္ပံုထဲမွာ သူဟာ ၿဗိတိသွ်စစ္သံုး
ကုတ္အက်ီ ၤရွည္ကို ၀တ္ထားပါတယ္။ သူ မၾကံဳဖူးတဲ႔ အေအးဒဏ္ကို ခံႏုိင္ေအာင္ ၿဗိတိန္
အလာလမ္းမွာ အိႏၵိယ ေခါင္းေဆာင္ ဂ်ဟာ၀ါလာေနရူးက ေပးလိုက္တာပါ။ က်မလည္း အပူပိုင္း
ႏုိင္ငံမွာ ၂၄ ႏွစ္လံုးလံုး ေနခဲ့ၿပီးတဲ႔ေနာက္ ဒီဘက္ကို အလာမွာ အဲလို ကုတ္အက်ီ
ၤကိုမ်ား လိုမလားလို႔ေတာင္ ေတြးခဲ႔တာမ်ိဳး ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ နာရီပိုင္းကေတာ့
က်မ အေဖ ဓာတ္ပံု ရိုက္သြားတဲ႔ ေနရာမွာပဲ အခု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းနဲ႔
ဓာတ္ပံုရိုက္ေနခ်ိန္မွာေတာ့ မိုးေတြက ရြာေနပါတယ္။ ဒါ ၿဗိတိန္ ရာသီဥတုပါဘဲ။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္းက က်မ ဖခင္ဟာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး
တပ္မေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ႔တာပါ။ လြတ္လပ္တဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ
တည္ေထာင္ခ်င္လို႔ ဒီတာ၀န္ကို သူယူခဲ႔တာပါ။ လြတ္လပ္တဲ႔ ႏုိင္ငံတခုနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ႔
ႏုိင္ငံေရး စနစ္ဟာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူယံုၾကည္ခဲ႔ပါတယ္။ က်မလည္း ဒါကို
ယံုၾကည္လက္ခံပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းက သူ႔ရဲ႕
ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းမွာ က်မ ဖခင္နဲ႔ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုပံု အေၾကာင္း ေရးထားတာ ရွိပါတယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ၿပီးခါနီး ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္က မဟာမိတ္ေတြနဲ႔ လက္တြဲဖို႔
ဆံုးျဖတ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းနဲ႔ သြားေတြ႔တဲ႔ အခါမွာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဆလင္းက ငါတို႔ စစ္ႏုိင္ေနလို႔ လာေပါင္းတာ မဟုတ္လားလို႔ ေျပာတဲ႔အခါ
က်မ အေဖက ခင္ဗ်ားတို႔ စစ္မႏုိင္ရင္ လာေပါင္းလို႔ ဘာအက်ိဳးရွိမွာလဲလို႔
ျပန္ေျပာခဲ႔တယ္လို႔ သူက ေရးထားပါတယ္။
က်မ အေဖကို လက္ေတြ႔သမားလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းက
ယံုၾကည္ၿပီး လက္တြဲ လုပ္ႏုိင္မယ့္သူလို႔ မွတ္တမ္း တင္ထားပါတယ္။ အခု အႏွစ္ ၆၀
ေက်ာ္လာတဲ႔ အခါမွာ က်မလည္း ဖခင္ႀကီးလို လက္ေတြ႔က်က် လုပ္ႏုိင္ေအာင္
ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုလို လာေရာက္ၿပီး လက္ေတြ႕အကူအညီေပးဖို႔
မိတ္ေဆြအေနနဲ႔ ဒိုးတူေပါင္ဖက္ လာေရာက္ ေျပာၾကားေနတာပါ။ အခြင့္အေရးေတြ
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုးရံႈးေနတဲ႔ ျမန္မာျပည္သားေတြရဲ႕ ဘ၀နဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ အတြက္
ျပဳျပင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကူညီေထာက္ခံၾကဖို႔ က်မေျပာလိုပါတယ္။
ေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖို႔ က်မတို႔
တုိင္းျပည္ဟာ အခုမွ တာစူေနတုန္းပါ။ ေက်ာ္ျဖတ္ရမယ့္ ေတာင္ကုန္းေတြ ေခ်ာက္ကမ္းပါးေတြ
အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါေသးတယ္။ က်မတို႔ ႀကိဳးစားလုိ႔ အခုအေျခအေနထိ
ေရာက္လာတာပါ။ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကမၻာတ၀ွမ္းက ျပည္သူေတြ ၀ိုင္းကူရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး
ခရီးတြင္ပါလိမ့္မယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေၾကာင္းဆိုတာဟာ အခု ဒီ
၀က္စ္မင္နင္စတာခန္္းမႀကီးမွာ ေျပာရတာ အသင့္ေတာ္ဆံုးပါဘဲ။ က်မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ
ပါလီမန္ စနစ္ ခိုင္မာေရးဟာ အဓိက အက်ဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ဟာ ကမၻာ့
အဖိႏွိပ္ခံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံ ထားရမယ့္ အေကာင္းဆံုး
သေကၤတပါဘဲ။ ဒီႏိုင္ငံမွာ ဒီလြတ္လပ္ခြင့္ေတြဟာ အလိုအေလ်ာက္ ရွိေနျပီးသားမို႔ အမႈမဲ႔
ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလြတ္လပ္မႈေတြကို
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အနစ္နာခံျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတာပါ။ လူေတြ အမ်ားအျပား စြန္႔လႊတ္
ဆံုးရံႈးခဲ႔ရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အခုမွ ဒီစြန္႔လႊတ္မႈေတြရဲ႕ ရလဒ္ အသီးအပြင္႔ကို စၿပီး
ျမင္ေတြ႔စ ရေနတာပါ။
ဥပေဒျပဳတဲ့ ျဖစ္စဥ္မွာ ျပည့္သူ႔ဆႏၵကို
အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမွာ Wesrminster ဟာ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ဥပမာ ျဖစ္ေနတာၾကာပါၿပီ။
ျမန္မာ့ ပါလီမန္ကေတာ့ အခုမွ အစပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ၂၀၁၁ မတ္လမွာ အသက္၀င္တဲ့
ပါလီမန္ျဖစ္ၿပီး ၄၉ နွစ္ၾကာခဲ့တဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဓေလ့ကို ေက်ာ္လႊားေနရတဲ့ အတြက္
မိမိဘာသာရပ္တည္ၿပီး ေျပာနိုင္ဆိုနို္င္ဖို႔ အခ်ိန္ယူရဦးမွာ ျဖစ္ေပမယ့္
အရင္ရွိခဲ့တာထက္ စာရင္ ပိုၿပီး ခိုင္မာတယ္လို႔ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
သိသာျမင္သာမူ ရွိသင့္သေလာက္ မရွိေသးပါဘူး။
အေျခခိုင္ၿပီးသား ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေတြကို
ေလ့လာလိုပါတယ္။ ဒါမွ အခ်ိန္ရလာတဲ့ အခါ က်မတို႔ရဲ႕ဒီမိုကေရစီ ဓေလ့ဟာလည္း
နက္ရိႈင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပါလီမန္စနစ္ကို ယံုၾကည္မူ တည္ေဆာက္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ
ပါလီမန္မက်င္းပမီ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူလူထု ပါ၀င္လာဖို႔
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနွစ္အေစာပိုင္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ က်မ
၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔အထိ ဘယ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာမွ က်မ
လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲဆႏၵ မေပးဖူးပါဘူး။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ကေန
ႀကိဳတင္မဲေပးပါတယ္။ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ေတာ့ မရပါဘူး။ နိုင္ငံျခား
အကူအညီယူတယ္။ ဘီဘီစီက က်မဘက္က ပါတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ
၀င္ခြင့္မေပးတာပါဘဲ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီမွာ အသိသာဆံုးကေတာ့
နိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ဘယ္လို ပါ၀င္ရမယ္ ဆိုတာကို မဲဆႏၵနယ္ေျမက ျပည္သူက
သိရွိေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မဲေပးခြင့္ ဆိုတာ လူတိုင္းကို ေပးတာ မဟုတ္လို႔ အခြင့္သာတုန္း
ရယူရမယ္။ ဒီအခြင့္အေရး ဆံုးရံူးရင္ ဘာျဖစ္မယ္ ဆိုတာကို ျပည္သူေတြ
သေဘာေပါက္သြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
က်မ ၿဗိတိန္နိုင္ငံမွာ ေနစဥ္ကလည္း မဲဆႏၵေပးခြင့္
တစ္ခါမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘ၀မွာေတာ့ မဲေပးခြင့္ မရွိေပမယ့္
မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကို မဲဆႏၵ ေပးျဖစ္ေအာင္ ေပးၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသပါတယ္။ က်မ
တိုက္တြန္းသလို လုပ္မလုပ္ေတာ့ က်မ မသိပါဘူး။ ကိုယ္ရထားတဲ့ အခြင့္အေရးကို ကိုယ္က
မေလးစားရင္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားနိုင္ဖြယ္ရွိပါတယ္။ မိမိကိုယ္မိမိ
နိုင္ငံေရးထက္ျမင့္တယ္လို႔ ထင္သူေတြကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရးကို က်မတို႔
အေပၚမွာရွိတယ္ သို႔မဟုတ္ ေအာက္မွာ ရွိတယ္လို႔ မျမင္သင့္ပါဘူး။ နိုင္ငံေရးဆိုတာ
က်မတို႔ ေန႕စဥ္ဘ၀ရဲ႕အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ က်မ အိမ္ေထာင္သည္ ဘ၀မွာလည္း
လင္ေယာကၤ်ားကို နုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ဖို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ က်မ ေကာင္းေကာင္း
မွတ္မိေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ တစ္ခုရွိပါတယ္။ က်မတို႔ Oxford အိမ္ကို မဲဆြယ္သူေတြလာ
တံခါးေခါက္ေတာ့ မိုက္ကယ္က တံခါးဖြင့္ေပးၿပီး ငါ့ကို စည္းရံုးေနလို႔ အပိုပဲ၊
ငါဘယ္သူ႔ကို မဲေပးရမယ္ ဆိုတာ ငါ့မိန္းမက ဆံုးျဖတ္တာ သူ အျပင္သြားေနတယ္။ ေနာက္မွ
ျပန္လာပါလားလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ လင္ေယာက်္ား မဲေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ ဇနီးကို
ၾကည့္ခ်င္လို႔ ထင္ပါရဲ႕မဲဆြယ္သူဟာ ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္လာပါေသးတယ္။
ျမန္မာတျပည္လံုးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္းရံုးေရး ဆင္းခဲ့တာ
အခုဆိုရင္ ရက္ ၁၀၀ ေတာင္ မရွိေသးပါဘူး။ ဧၿပီလ ၁ရက္ေန႔မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတာမို႔
April Fool ဆိုတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ April of New Hope ျဖစ္ေနၿပီး
မဲဆႏၵေပးပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳလိုပါတယ္။ က်မ အရင္တုန္းက ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း
နုိင္ငံေရး ကြဲျပားျခားနားမူေတြကို ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္ရင္
ေျဖရွင္းနို္င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္နိုင္ေအာင္ အခိုင္အမာတာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္မွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၿဗိတိန္လို
အေျခခိုင္ၿပီးသား ဒီမိုကေရစီ နို္င္ငံေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ လူငယ္ေတြ
ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို စိတ္၀င္စားမူ နည္းပါးတဲ့ ျပသနာ မရွိပါဘူး။ လူငယ္ေတြ အမ်ားအျပား
ပါ၀င္လာတာဟာ အားရေက်နပ္စရာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြ တကၠသိုလ္
ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕လံုး လမ္းတေလွ်ာက္ ႀကိဳဆိုၾကတဲ့ လူအုပ္ႀကီးကို
ထိန္းသိမ္းရတာဟာ တကယ့္ စိန္ေခၚမူႀကီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီမွာ
ေတာင္ကုန္းေလး တစ္ခုေပၚမွာ အသက္ ၁၀ ႏွစ္၊ ၁၁ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလးတစ္စုနဲ႔
သူတို႔ေခါင္းေဆာင္က NLD အလံေထာင္ၿပီး ႀကိဳဆိုေနတာေတာင္ ေတြ႔ခဲ႔ရဖူးပါတယ္။
ကာလၾကာရွည္ ျငင္းပယ္ခံခဲ့ရတဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကို မဲဆႏၵရွင္ေတြက လိုခ်င္စိတ္
ျပင္းထန္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၄၈ မွာ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရေတာ့ ၿဗိတိန္မွာ
က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္ကို အေျခခံတဲ့ ပါလီမန္ စနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့အတြက္ ျမန္မာလို
ပါလီမန္ေခတ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ က်မတို႔ ပါလီမန္စနစ္ဟာ ၁၉၆၂ အထိ ခံခဲ့ပါတယ္။
အျပစ္ကင္းစင္တဲ့ စနစ္မဟုတ္ေပမယ့္ တုိေတာင္းလွတဲ့ လြတ္လပ္ေရးေခတ္မွာ အတိုးတက္ဆံုးနဲ႔
အလားအလာ အရွိဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာကို အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ
ေအာင္ျမင္မယ့္ အလားအလာ အရွိဆံုး တိုင္းျပည္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေမွ်ာ္မွန္းထားတိုင္း ျဖစ္မလာတတ္တာေတြဟာ
ျမန္မာႏိုင္ငံတင္မက ေနရာတိုင္းမွာ ရွိခဲ႔ပါတယ္။ အခုတခါ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ
ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္နုိင္မယ့္ အခြင့္အလမ္း ေပၚလာပါၿပီ။ ဒီအခြင့္အလမ္းကို
အသံုးမျပဳနိုင္ရင္ ဒီလို အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ေပၚလာေအာင္ ဆယ္စုနွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး
ေစာင့္ရနိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ကမၻာ့၀ါအရင့္ဆံုး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္တဲ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔
က်မတို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီ ထူေထာင္ေရးမွာ စစ္မွန္တဲ႔ လုပ္ငန္းဌာနေတြ
ေပၚလာေရး ကူညီေပးဖို႔ အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနတဲ႔
ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ႀကိဳဆိုဖို႔ ေျပာလိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေရးဟာ
ပုဂၢိဳလ္မွာ အေျခခံတဲ့ ျဖစ္စဥ္မဟုတ္ပါဘူး။ ခိုင္မာတဲ့ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔အစည္းေတြ
မရွိရင္ ေရရွည္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္ဟာ ဒီမုိကေရစီ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး အေတာ္ေလ့လာဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၿဗိတိန္က အကူအညီ
ေပးနိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့လက ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္မွာ
မိနစ္ပိုင္းေလာက္ေနၿပီး က်မ္းက်ိန္ဆိုပြဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ က်မ အျမင္ေတာ့ သိပ္ၿပီး
အခမ္းအနား ဆန္လြန္းေနတယ္ ထင္ပါတယ္။ သမားရိုးက်အတိုင္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္
အမ်ိဳးသားေတြဟာ ေခါင္းေပါင္းေတြ ေပါင္းၾကရပါတယ္။ Westminster မွာလို
ခြန္းႀကီးခြန္းငယ္နဲ႔ အေျဖရခက္တဲ့ အျပန္အလွန္ မၾကားရေသးပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့
က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္လို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တိုက္ရိုက္
ေမးျမန္းခန္း ဆိုတဲ႔ အစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ ေပၚလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ပါလီမန္
ဒီမိုကေရစီ စနစ္ အသက္၀င္လာၿပီလို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံရဲ႕ ဘ႑ာေရး ဘတ္ဂ်က္ကို ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္က
ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ဆိုတဲ႔ အေရးအႀကီးဆံုး လိုအပ္ခ်က္ကိုလည္း က်မ ေထာက္ျပလိုပါတယ္။ ဒါဟာ
ဘာကို ညႊန္ျပသလဲ ဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုတဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အဓိက
အက်ဆံုး အခ်က္ကို ေဖာ္ညႊန္းေနျခင္းပါဘဲ။ အေျခခံ ဥပေဒ တရပ္ဆိုတာ ထိထိေရာက္ေရာက္
ရွိဖို႔အတြက္ အလံုးစံု တသမတ္တည္း ေရးခ်ထားဖို႔ မလုိဘူး ဆိုတာကို ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္
စနစ္က လက္ေတြ႔ သက္ေသျပေနပါတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုတာကို လူထုက လက္ခံဖို႔ဘဲ
လိုအပ္ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ သီးသန္႔ တည္ရွိေနတဲ႔ ဥပေဒ စာရြက္စာတမ္းေတြ
အျဖစ္မဟုတ္ဘဲ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ ပိုင္ဆိုင္တဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒ တခု အျဖစ္ လက္ခံ ထားဖို႔
ဆိုတာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔
အေျခခံ ဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားေၾကာင္း အတိအက် ေဖာ္ျပထားၿပီးပါၿပီ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အရင္က ရွိခဲ႔တဲ့ အေျခခံဥပေဒဟာ က်မ အေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔
ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီတို႔ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ လန္ဒန္မွာ ေတြ႔ခဲ႔အၿပီး
သိပ္မၾကာခင္မွာဘဲ ေရးဆြဲခဲ႔တာပါ။
အဲဒီ အေျခခံ ဥပေဒဟာ လံုး၀ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္တယ္လို႔ မဆိုႏုိင္ေပမယ့္ လူထုရဲ႕
လိုလားခ်က္ေတြနဲ႔ ဆႏၵေတြကို ေလးစားနားလည္မႈေတြ ပါရွိခဲ႔ပါတယ္။
အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံ ဥပေဒကေတာ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္အစိုးရက
ေရးဆြဲခဲ႔တာပါ။ ဒီအေျခခံ ဥပေဒကို ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြ အားလံုးရဲ႕
အေျခခံ အခြင့္အေရးနဲ႔ လုိလားခ်က္ေတြ နဲ႔ အညီ ထင္ဟပ္ႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲဖို႔
လိုအပ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တႏုိင္ငံလံုး
ၿငိမ္းခ်မ္းေနတယ္ဆိုတဲ႔ အခ်ိန္ မရွိခဲ႔ပါဘူး။ အခုဆိုရင္ဘဲ ႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာ
ကခ်င္တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္ အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနပါတယ္။
ႏုိင္ငံ အေနာက္ပိုင္းမွာ ဆိုရင္လည္း လူထုအတြင္း အဓိကရုဏ္းေတြေၾကာင့္ အျပစ္မဲ႔
ျပည္သူေတြ ေသေၾကခဲ႔ရတဲ့ အျပင္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ရပ္ရြာစြန္႔ ထြက္ေျပးေနရတာေတြလည္း
ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီမိန္႔ခြန္းကို ေရးေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာဘဲ ႏုိင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းမွာ
ရွမ္းတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ေတြ တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္ေနျပန္ၿပီ ဆိုတဲ႔
သတင္းလည္း ၾကားရပါတယ္။ က်မတို႔ အေနနဲ႕ ဒီျပသနာေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၿပီး
ေျဖရွင္းၾကရမွာပါ။ ႏွစ္ဘက္ ညွိႏိႈင္းၿပီး ႏုိင္ငံေရး အရ အေျဖရွာတဲ့ ဓေလ့ကို
ထြန္းကားေအာင္ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေနထိုင္တဲ႔သူေတြ အားလံုး
လြတ္လပ္လံုျခံဳစြာ ေနခြင့္ရေစမယ့္ ဥပေဒရဲ႕ စိုးမိုးမႈဆိုတာကိုလည္း
ျမွင့္တင္ေပးၾကရပါလိမ့္မယ္။
လတ္တေလာ အားျဖင့္ေတာ့ က်မတို႔ အေနနဲ႕ ႏုိင္ငံ
ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္းက လူထု အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာတဲ႔ ကူညီမႈေတြ
လုိအပ္ေနပါတယ္။ အဲဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ
ထြက္ေျပးေနရတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္
ႏိုင္ငံေရးနည္းလမ္းက် ေျဖရွင္းဖို႔ အဓိက ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း
အေနနဲ႕ သေဘာေပါက္ၿပီး ဒီလို ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ကို
ေရတိုစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြထက္ ပိုၿပီး ဦးစားေပး လာလိမ့္မယ္လို႔လည္း
ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ကြဲလြဲမႈေတြကို မေစ႔စပ္ေပးႏုိင္ရင္ လုိလားမႈေတြကို
မျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရင္ ေရရွည္တည္တံ႔မယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ အေျခခံ ေကာင္းေတြ
ျဖစ္မလာႏုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး အားလံုးနဲ႔
သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ အခုလက္ရွိ ကြန္ဆာေဗးတစ္၊ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္၊
ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ အပါအ၀င္ စဥ္ဆက္ တေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကူအညီေတြ
ေပးလာခဲ့တာပါ။
က်မတို႔ ႏုိင္ငံအေပၚ လိုအပ္တဲ႔ ေနရာေတြကို အဓိက
ပစ္မွတ္ထားၿပီး အားလံုးနဲ႔ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ
ဆက္ေပးသြားႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ
ျမန္မာႏုိင္ငံကို အမ်ားဆံုး အကူအညီ ေပးေနခဲ႔တာပါ။ အထူးသျဖင့္ ပညာေရးပိုင္းမွာ
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံက အဓိက ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြ
အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀မွာ ေကာင္းက်ိဳးရလဒ္
လက္ငင္း ရႏုိင္ပါတယ္ ဆိုတဲ႔ အျမင္မ်ိဳး ရသြားဖို႔ လိုပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္
သင္တန္းေတြ အျပင္ ျမန္မာလူငယ္ေတြၾကားထဲမွာ ေရရွည္ ခံစားေနၾကရတဲ႔ အလုပ္လက္မဲ႔
ျပသနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အလုပ္ခြင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ဖို႔လည္း အင္မတန္
အေရးပါပါတယ္။ ေရရွည္အားျဖင့္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ ပညာေရး စနစ္ဟာ အင္မတန္
နိမ့္က်ေနတာမို႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြ၊
သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြ ျပဳျပင္ေရး ဆရာ ဆရာမေတြ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားေရး အျပင္
လတ္တေလာအားျဖင့္ ပညာေရး စနစ္အေပၚ ထားရွိတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ႔ အယူအဆေတြကိုလည္း
ျပဳျပင္ရပါလိမ့္မယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကလည္း
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ က်မ အရင္က ေျပာခဲ႔ဖူးတဲ့
ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းက် ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုတာနဲ႔ အညီ တတပ္တအား
ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ တာ၀န္ခံမႈ
အလုပ္သမား အခြင့္အေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိန္းေရးေတြကို ဦးစားေပးမႈ
စတာေတြနဲ႔ ညီတဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဆိုလိုတာပါ။ လုပ္အားကို အေျခခံတဲ႔
က႑ေတြမွာ တာ၀န္သိသိနဲ႔ ၀င္ၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခဲ႔ရင္ က်မတို႔ ျပည္သူ
အားလံုးအတြက္ တကယ့္ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ ဒီလုပ္ငန္းက႑ေတြမွာ
ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြကို ဆန္းစစ္ေလ႔လာေရး အဖြဲ႔တခု ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရွ႔လအတြင္း
ေစလႊတ္ဖို႔ အဓိက လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါဟာ ေရွ႔လာမယ့္ ကာလေတြ အတြင္း
ေကာင္းေသာ ေျခလွမ္းေတြရဲ႕ အစလို႔ က်မ ျမင္ပါတယ္။
ေအာက္စဖို႔ဒ္မွာ ပညာသင္ခဲ႔စဥ္က
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရးသမာႀကီး ႏွစ္ဦးရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြက တဆင့္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ဆိုတဲ႔
အေၾကာင္း က်မ ပထမဆံုး နားလည္ခဲ႔ရပါတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အရ
အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ အာဏာကို ရယူရမယ္၊ စြန္႔လႊတ္ရမယ္ ဆိုတဲ႔ အေျခခံအခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစနစ္အတိုင္း ေရွ႔ဆက္သြားေနမယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အားလံုး အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ
မလြဲမေသြ ရၾကရမွာပါ။ ဒီအခြင့္အလမ္းေတြကို ၿဗိတိန္မွာေတာ့ အားလံုးရၿပီးသားပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၁၉၉၀ တုန္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ
အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဟာ အႏုိင္ရရွိခဲ႔ေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ ေခၚခြင့္ေတာင္ မရခဲ႔ပါဘူး။ က်မ အေနနဲ႔
ဒီလို ျဖစ္ရပ္ဆိုးေတြကို အတိတ္မွာဘဲ ခ်န္ထားခဲ့ခ်င္ပါတယ္။ ေရွ႕ အနာဂတ္မွာေတာ့
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေျပာင္းလဲေနတဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ လူထုရဲ႕ ဆႏၵေတြကိုဘဲ
သစၥာရွိစြာ ျဖည့္ဆည္း ထင္ဟပ္လာပါလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
အခု က်မ ဗမာျပည္က ထြက္လာတဲ႔ ခရီးစဥ္မွာ အတိတ္က
အရိပ္ေတြကို လြမ္းလြတ္ဆြတ္ဆြတ္ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။
ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လက္မွာ ဘယ္လုိ အခြင့္အလမ္းေတြ ေရာက္လာႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို
ရွာေဖြေပးဖို႔ ခရီးစဥ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ တေလွ်ာက္မွာ ကမၻာ့ျပည္သူေတြက က်မတို႔
အေပၚ ဘယ္ေလာက္မ်ား ထူးထူးျခားျခား ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ရင္ဖြင့္ႀကိဳဆိုခဲ႔ၾကတယ္ ဆိုတာ
ျမင္ခဲ႔ရၿပီးပါၿပီ။ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ေ၀းေနခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း အခုလို ၾကံဳရတဲ႔ အတြက္
သိပ္လဲ စိတ္လႈပ္ရွား၀မ္းသာခဲ႔ရပါတယ္။
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေ၀းေနတာေတာင္မွဘဲ
တကယ့္အေရးကိစၥေတြမွာ နီးစပ္ပါတယ္ဆိုတဲ႔ အခ်က္ကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕
လိုလားခ်က္ေတြကို သူတို႔ နီးနီးစပ္စပ္ သိၾကပါတယ္။ ပထ၀ီ၀င္ အေနအထားအရ ကြာျခားမႈ
လူသားေတြ လုပ္ထားတဲ႔ အကာအရံ အတားအဆီး ဘယ္အရာကမွ က်မတို႔ ၾကားထဲမွာ တူညီတဲ႔
တန္ဖိုးထားမႈေတြ အတြက္ စည္းတားမထားႏုိင္ပါဘူး။
က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနစဥ္ ကာလေတြ အတြင္းမွာလည္း
ဘီဘီစီတင္မက ကမၻာ့အသံလႊင့္ဌာနေတြဟာ က်မကို ကမၻာႀကီးနဲ႔ အဆက္အသြယ္မျပတ္
ရွိေစခဲ႔ပါတယ္။ မိုးဇက္နဲ႔ ရာဘီရွန္ဂါရဲ႕ ဂီတ၊ လူူမ်ိဳးဘာသာ ေပါင္းစံုက အမ်ိဳးသမီး
အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ စတာေတြကို ၾကားေနခဲ့ရတာ က်မ အတြက္ ဒီ ဒီမိုကေရစီေရး
ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အထီက်န္ တေယာက္တည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေျဖသိမ့္ေစခဲ႔ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာဆုေတြ ဂုဏ္ျပဳမႈေတြ လက္ခံရရွိတယ္ဆိုတာကလည္း
က်မတေယာက္တည္း အတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ အထီးက်န္ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတဲ႔ သူတေယာက္အတြက္
က်န္တဲ႔ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ကူးလူးဆက္ဆံေပးေနတယ္ဆုိတဲ့ အေျခခံ လူသားျခင္းစာနာတဲ႔
အသိအမွတ္ျပဳမႈေတြပါဘဲ။ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးၾကံဳေနခဲ႔ရတဲ႔ ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြတုန္းက
က်မကို မိတ္ေဆြတေယာက္က ကဗ်ာဆရာ အာသာဟူဂ်္တပ္ခ်္ရဲ႕ ကဗ်ာတပုဒ္ ပို႔ေပးခဲ႔ဖူးပါတယ္။
ႀကိဳးပမ္းမႈနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အေၾကာင္း ေရးထားတဲ႔ ဒီကဗ်ာရဲ႕ အစပိုဒ္ေလးကို
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရး သမားႀကီး ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီ ကိုယ္တုိင္က နာဇီဂ်ာမဏီတို႔ရဲ႕ ရန္ကေန
ကူညီ တြန္းလွန္ေပးဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေမတၱာရပ္ခံခဲ႔စဥ္မွာ သံုးခဲ႔ဖူးတယ္
ဆိုတာ အားလံုး သိပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ က်မ အေနနဲ႔ ဒီကဗ်ာထဲက တျခား အပိုဒ္ကေလး
တခုကိုဘဲ သံုးၿပီးေတာ့ အားလံုး အတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ အေရွ႕နဲ႔
အေနာက္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အေျမာ္အျမင္ေတြကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္
ကမၻာ့ျပည္သူေတြ အားလံုး ဒီမိုကေရစီ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ခံစားႏုိင္ဖို႔
ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ေတာ့ အခုအခ်ိန္ဟာ
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားဆံုး
ရွိေနတဲ႔ အခ်ိ္န္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံနဲ႔ မိတ္ေဆြမ်ားကို
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ မွ်တတဲ႔ လူ႔ေဘာင္ေပၚထြန္းေရး
လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ၀ိုင္း၀န္းပါ၀င္ ကူညီေပးၾကပါလို႔ ပန္ၾကားလိုပါတယ္။ အခုလို
ကမၻာ႔သက္တမ္းအရင့္ဆံုး ဒီမိုကေရစီ ခန္းမႀကီးတခုမွာ လႊတ္ေတာ္အဖြဲ႔၀င္ေတြကို
မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခြင့္ ရရွိတဲ႔ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်မတို႔ ႏုိင္ငံဟာ
လက္ရွိမွာေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔ေဘာင္ဆီကို မေရာက္ရွိေသးပါဘူး။
ဒါေပမယ့္လည္း မၾကာခင္မွာဘဲ အားလံုးရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေရာက္ႏုိင္ပါေတာ့မယ္လို႔ အျပည့္အ၀
ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။
(မိန္႔ခြန္းမူရင္း ဗီဒီယိုကိုၾကည့္ရႈ၍ ဆီေလ်ာ္ေအာင္
ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
မူရင္း –
http://www.voanews.com/
Youtube - English Original
www.youtube.com/watch?v=
နုိင္ငံေတာ္
ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး ၊ ေဒသဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရးမ်ားကုိ ပုိမုိ ထိေရာက္စႊာ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲ ျကုိးပမ္း
ေဆာင္ရြက္ေရး ဆုိင္ရာ လဳပ္ငန္းညိွနွုိင္းအစည္းအေ၀း တြင္ နုိင္ငံေတာ္ သမၼတျကီး ၏
လမ္းညႊွန္ မိန့္ျကားခ်က္
အစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ဒုတိယ သမၼတနွင့္
ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးမ်ား ၊ တုိင္းေဒသျကီး / ျပည္နယ္ အစုိးရ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ား ၊
ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ုပ္ခြင့္ရ တုိင္းနွင့္ ေဒသ ဥကၠဌ မ်ားခင္ဗ်ား
ဒီေန့
အစည္းအေ၀းကုိ ေခၚယူရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ က်ြန္ေတာ္တုိ့ အစုိးရရဲ့ နုိင္ငံေတာ္
ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳအတြက္ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲေရး မဟာဗ်ဴဟာ ပထမအဆင့္
(First Stage of Reform Strategy for National Development)
ကုိ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျကျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ယခု ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး
မဟာဗ်ဴဟာ ဒုတိယအဆင့္ (Second Stage of Reform Strategy for National
Development) ကုိ တစ္ဆင့္တက္ျပီး ေဆာင္ရြက္ရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ျပီးခဲ့တဲ့ ျကားျဖတ္ေရြးေေကာက္ပဲြ အေတြ႔အျကံုအရ ဒီေန့
ျပည္သူေတြရဲ့ ဆႏၵက အေျပာင္းအလဲကုိ လုိခ်င္ျပီး က်ြန္ေတာ္တုိ့ အစုိးရရဲ့ ေအာက္ေျခ
ရပ္ကြက္ ေက်းရြာအဆင့္မွ ျမိဳ႔နယ္ ၊ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္မွ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္အထိ
ေရွးယခင္ လုပ္နည္း လုပ္ဟန္ေတြအတုိင္းလုပ္ကုိင္ေဆာ
က်ြန္ေတာ္တုိ့က လမ္းျကီးေတြေဖါက္ ၊ တံတားျကီးေတြ ေဆာက္၊ စက္မွဳဇုန္ ၊
စီးပႊားေရးဇုန္ေတြတစ္ဘက္က တည္ေဆာက္ေနေပမယ့္ ဒီတည္ေဆာက္မွဳထက္ ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္း
ထိတေတြ႔ခံစား ေနရတဲ့ ေန့စဥ္ တေတြ႔ၾကံဳေနတဲ့ စား၀တ္ေနေရး ၊ သႊားလာေနထုိင္ေရး ၊
အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ေျပာင္းလဲတုိးတက္ေအာင္ တစ္နည္းအားျဖင့္
ျပည္သူတစ္ဩးခ်င္းရဲ့ လူမွဳ စီးပႊားေရး ဘ၀ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ တုိးတက္ေအာင္
ေဆာင္ရြက္ေပးနုိင္မယ့္ အစီအမံေတြကုိ ေက်းရြာမွအစ ေက်းရြာဖြံ႔ျဖိဳးမွဳ အစီအမံ၊
ျမိဳ႔နယ္ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ အစီအမံ၊ ေဒသ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ
အစီအမံေတြထိထိေရာက္ေရာက္ စီမံၾကဖုိ့ အေရးတျကီး လုိအပ္လာပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္
ေနထုိင္စရာ ေနအိမ္ အေဆာက္အအံု နဲ့ ေရလုိအပ္ခ်က္၊ မီးလုိအပ္ခ်က္၊ သႊားလာစရာ ဘတ္စ္ကား
ၾကပ္တည္းမွဳ ၊ အဆင္မေျပမွဳ လုိအပ္ခ်က္၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြစီမံ
ဖန္တီးေပးဖုိ့ ၊ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲ တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ့ လုိအပ္မွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ လူဩးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ျမုိ့ေတာ္ဟာ
တစ္နုိင္ငံလံုး လူဩးေရရဲ့ ၁၀ ပံု ၁ ပံု ရိွျပီး ထုိင္းနုိင္ငံ ၊ ဘန္ေကာက္ နဲ့
နွုိင္းယွဉ္ရင္ မ်ားစႊာ ကႊာဟေနမွဳအအေပၚအားမလုိ အားမရ ျဖစ္တဲ့
လူတန္းစားအလႊွာေတြရိွသလုိ ၊ ထက္၀က္ေက်ာ္ေသာ ျမိဳ႔လူထု ရဲ့ ေနထုိင္ရာ ရပ္ကြက္ေတြဟာ
ပ်ဉ္ကာ ၊ ထရံကာ မီးေဘး စုိးရိမ္ရတဲ့ အဆင့္ကေန တုိက္တာအေပၚမတင္နုိင္ေသးတဲ့
အေနအထားေတြ၊ သူတုိ့ရဲ့ ေရ လုိအပ္ခ်က္ ၊ မီးလုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ သႊားလာေရးမွာလည္း
ဘတ္စ္ကား ၾကပ္တည္းမွဳနဲ့ လုပ္ငန္းခြင္သႊားဖုိ့ မနက္ပုိင္းမွာ နွစ္နာရီေလာက္
သႊားလာေရးအတြက္ အခ်ိန္ကုန္ရသလုိ ၊ လုပ္ငန္းခြင္က အျပန္မွာလည္း ည မုိးခ်ုပ္မွ
အိမ္ျပန္ေရာက္ ၊ မနက္ မုိးလင္း အေစာျကီး ျပန္သႊား ၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း
နည္းပါးလုိ့ မကေ်မနပ္ အားမလုိ အားမရ ျဖစ္ေနတဲ့ လူတန္းစား အလႊွာေတြရိွေနတာ ေတြ႔ရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းကြက္ေနရာ ဖန္တီး မေပးနုိင္လုိ့ ျဖစ္ေစ လမ္းေဘး ေစ်းသည္မ်ားနဲ့
အာ႑ာပုိင္မ်ားရဲ့ အျပန္အလွန္ တားျမစ္ေနမွဳ ျမင္ကြင္းမ်ား ၊ ျမိဳ႔တြင္း ကားရပ္နားရန္
ေနရာ ရွားပါးလာတဲ့ က အစ ဒီျမင္ကြင္း အားလံုးကုိ ေျပာင္းလဲသႊားေအာင္ က်ြန္ေတာ္တုိ့
စီမံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တုိင္းဟာ လူဩးေရ မ်ားျပား၍ သိသာထင္ရွားျပီး နုိင္ငံေရး
၊ စီးပႊားေရး အခ်က္အျခာ၊ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာ ျဖစ္လုိ့ ျမင္သာေအာင္ ဥပမာ ေပးရျခင္း
ျဖစ္ပါတယ္။ အျခား တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္မ်ားလည္း အလားတူ ျဖစ္စဥ္မ်ား သူ့ေနရာနဲ့သူ
ရိွၾကပါတယ္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ ျပည္သူ တစ္ဦးခ်င္း ေန့စဥ္ ျကံုေတြ႔
ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြ ေျပလည္ျပီး ျပည္သူတုိ့ရဲ့ လူမွဳစီးပႊားေရးဘ၀ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲ
သႊားေအာင္ Reform လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Reform လုပ္ရာမွာ ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ် ၊
ေျမပံု ၾကည့္ျပီး ျကံုသလုိ ေနရာခ် ေဆာင္ရြက္မွဳမ်ုိး ေရွာင္ၾကဉ္ျပီး ျမုိ့ျပ
ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ စီမံကိန္းကုိ ေနာင္ ေရရွည္အတြက္ တုိးတက္လာမယ့္ လူဦးေရနဲ့
ဖြံ႔ျဖိဳးလာမယ့္ ျမုိ့ျပ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြကုိပါ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ျပီး
ခပ္ျမန္ျမန္ ေဆာင္ရြက္နုိင္မယ့္ အစီအမံမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္သႊားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမွုေတြထဲမွာ ျမုိ့ျပေတြမွာ စားေသာက္ဆုိင္
ဖြင့္ခ်င္တာ ၊ Shopping Mall ၊ ကာရာအုိေက ၊
ကာစီနုိ၊ ဖြင့္ခ်င္တာက အစ လာေရာက္ စံုစမ္းျကျပီး ေဒသ အသီးသီးမွာ ရရာ ေျမေနရာ ၊ ရရာ
အေဆာက္အဩ ရရိွေရး ျကုိးစားေနၾကတာ ေတြ႔ရိွေနရ ပါတယ္။ ေဒသ လူေတြကလည္း ေျမေနရာ
လြတ္ရင္ျပီးေရာ ၊ ေပးလုိ့ရတာ အရင္ေပး စနစ္နဲ့ သႊားရင္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ျမုိ့ျပ
ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳ အခင္းအက်င္း ပံုစံ မမွန္ေတာ့ဘဲ Environmental Impact, Social
Impact ေတြရလာနုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားနုိင္ငံ ျမုိ့ျကီး
ျပျကီးေတြလုိ City Development Master Plan
ေရးဆဲႊျပီး ဘယ္ေနရာကေတာ့ Commercial Area
ဘယ္ေနရာကေတာ့ Residential Area ဘယ္ေနရာကေတာ့
Plantation ၊ ဘယ္ေနရာကေတာ့ Forest Area,
ဘယ္ေနရာကေတာ့ Industrial Area စသျဖင့္ ျကုိတင္
လ်ာထား အကြက္ခ်ဖုိ့ လုိအပ္ပါတယ္။ ေျမလြတ္ေျမရုိင္းမ်ားနဲ့ ေတာင္သူ
လယ္သမားေတြစုိက္ပ်ုိး ျဖစ္ထြန္းမွဳ ေျမဆီ ေျမျသဇာ မေကာင္းတဲ့ ေျမေတြမွာ
တစ္ဧကအေပၚမွာ ရတဲ့ အက်ုိးအျမတ္နဲ့ စက္ရံုတစ္ရံုမွာ ရရိွတဲ့ အလုပ္အကုိင္
အခြင့္အလမ္းေတြကုိ နွုိင္းယွဉ္ တြက္ခ်က္ျပီး ျကုိတင္ လ်ာထား စီမံ သႊားၾကရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ျမိဳ႔နယ္ေတြမွာ အစုိးရ ဘတ္ဂ်က္နဲ့ စည္ပင္သာယာ ရတဲ့ အခြန္ေလး
ေပၚမွာ ျမိဳ႔လူထုအတြက္ ေရ ၊ မီး ၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးက အစ ထိေရာက္ေအာင္
မလုပ္ေပးနုိင္တာက ေငြေၾကး အရင္းအနွီး လုိအပ္ခ်က္ေျကာင့္ ျဖစ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
လယ္တစ္ဧကေပၚမွာ ရတဲ့ အခြန္အခနဲ့ စက္ရံု တစ္ရံုေပၚမွာ ရရိွမယ့္ အခြန္အခ ၊ အျခား
ရရိွမယ့္ ေရခြန္ ၊ မီးခြန္ ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ အခြန္အခမ်ားဟာ ျမိဳ႔နယ္တစ္ခုအတြက္
အခြန္ တုိးတက္ ရရိွေစမယ့္ နည္းလမ္းေတြကုိလည္း တုိးတက္ ျကံဆ သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
နုိင္ငံတကာမွာ ျမုိ့ျပေတြကုိ ေကာင္စီ အုပ္ခ်ုပ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႔မ်ားကုိ
ေရြးခ်ယ္တင္ျမေွာက္ျပီး ျမိဳ႔တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္နုိင္မယ့္ လူမ်ားနဲ့ ေန့စဥ္ ၊
အပတ္စဥ္ ေလ့လာ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ ေဆာင္ရြက္ယင္း ျမုိ့ျပေတြတစ္နွစ္ထက္ တစ္နွစ္
အရိွန္အဟုန္နဲ့ တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ အေနအထားေတြ ေလ့လာ အတုယူ
ေဆာင္ရြက္သႊားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေျကာင့္ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး မဟာဗ်ဴဟာ
ဒုတိယအဆင့္ (Second Stage of Reform Strategy for National
Development) ကုိ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ
(၁)
ျပည္သူလူထုရဲ့ လူမွဳစီးပႊားေရး လုိအင္ေတြကုိ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္
ေဆာင္ရြက္ ေပးနုိင္မယ့္ ျပည္သူလူထု ဗဟုိျပဳ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး
(People Centered Development) ျဖင့္
ေဆာင္ရြက္ေရး ၊
(၂) ျပည္သူလူထု ဗဟုိျပဳ တုိးတက္ေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အေရးပါ
လာသည့္ လူမွုေရး ၊ စီးပႊားေရး အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ပါ၀င္ေသာ လူမွဳအဖြဲ႔အစည္
(Civil Society) မ်ား၏ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွဳ
အေရးပါ လာသည့္အေလ်ာက္ ျမိဳ႔နယ္ တုိင္းမွာ လူမွုေရး ၊ စီးပြားေရး အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ၊
ေက်းလက္သမ၀ါယမ အစုအဖြဲ႔မ်ား ၊ ျမိဳ႔နယ္ သမ၀ါယမ အသင္းမ်ား တုိးခ်ဲ့ ဖဲြ႔စည္းေပးျပီး
လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ား ဖြံ႔ျဖိဳး တုိးတက္ေအာင္ တုိးခ်ဲ့ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းျဖင့္
တုိင္းျပည္၏ စြမ္းအားကုိ ျမွင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ေရး ၊
(၃) နုိင္ငံေတာ္
ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳနွင့္ ျပည္သူတုိ့၏ လူမွဳ စီးပႊားေရး တုိးတက္မွဳအတြက္ ေငြေၾကး
အရင္းအနွီးမ်ား ရင္းနွီးျမဳပ္နွံ သံုးစဲြ နုိင္မွဳ အေျခအေန အခြင့္အလမ္းသည္
လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ျပီးလ်ွင္ အေျခခံ အက်ဆံုး အဓိက လုိအပ္ခ်က္ ျဖစ္သည့္အတြက္
ဘ႑ာေရးမူ၀ါဒ ၊ ေငြေၾကး မူ၀ါဒ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ားနွင့္
(က) နုိင္ငံေတာ္ ဘ႑ာေရးေငြ ဘတ္ဂ်က္
တုိးျမွင့္ သံုးစဲြနုိင္ေရး၊ အခြန္အေကာက္ တုိးတက္ ရရိွေရးနည္းလမ္းမ်ား ျပုျပင္
ေျပာင္းလဲ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ၊ ျပည္သူ့ ဘ႑ာေရး (Public Finance)
အား ထိေရာက္ေသာ စီမံခန့္ခဲြမွုျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
( ခ ) ျပည္သူတုိ့၏ ေငြေၾကး ရင္းနွီးျမဳပ္နွံ လုပ္ကုိင္မွဳမ်ား တုိးပႊားလာေစရန္
ကုမၸဏီမ်ား ၊ အမ်ားပုိင္ ကုမၸဏီမ်ား
ဖြဲ႔စည္းျခင္းနွင့္ ေငြေၾကး ေစ်းကြက္
ျဖစ္ေပၚလာေရး ေဆာင္ရြက္ျခင္း ၊
( ဂ ) ဘ႑ာမ်ား ၊ ေငြစုေငြခေ်း လုပ္ငန္းမ်ား ၊
သမ၀ါယမ အစုအဖြဲ႔မ်ား စုေပါင္း ရင္းနွီးျမဳပ္နွံ လုပ္ကုိင္မွဳ တုိးခ်ဲ့
ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(ဃ) နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား အက်ုိးရိွ
ထိေရာကစြာခဲႊေ၀ အသံုးျပုျခင္း ၊
( င ) နုိင္ငံျခား ေခ်းေငြမ်ားအား
နုိင္ငံေတာ္ စီမံကိန္းမ်ားနွင့္ ေဒသႏၱရ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ အက်ုိးရိွ
ထိေရာက္စြာအသံုးျပုျခင္း၊
( စ ) ကုန္သြယ္မွဳနွင့္ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမွဳ
လုပ္ငန္းမ်ား၏ ေငြေၾကး စီးဆင္း လည္ပတ္မွဳမ်ား စနစ္တက် မွန္ကန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(၄) ေဒသအလုိက္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ အတြက္ (Regional Development
Plan, City Development Plan, Township Development Plan, Village Development
Plan)ေတြ ျကုိတင္ ေရးဆဲြ၍ ေျမ အသံုးခ်မွဳ မူ၀ါဒ
နွင့္ အစီအမံ (Land Use Policy and Plan)
ထားရိွျပီး ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမွဳ မ်ားကုိ
ဖိတ္ေခၚ တုိးခ်ဲ့ ေဆာင္ရြက္ေရး၊
(၅) ျမိဳ႔နယ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး
အစီအမံတုိင္းတြင္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး အျမင္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ယင္း
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နွင့္ လူမွဳ စီးပႊားေရး ျပသနာမ်ား ဒြန္တဲြ ပါလာမွဳ အအေပၚဥပေဒ
စည္းမ်ဉ္းျဖင့္ ထိန္းေက်ာင္း နုိင္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား (Code
of Conduct for Township Development)ေရးဆဲြ
ေဆာင္ရြက္ေရး ၊ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရး အဟန့္ အတားမ်ား ၊ ခရီးသည္နွင့္ ကုန္စည္
ပုိ့ေဆာင္ သႊားလာေရး အဟန့္အတားမ်ား၊ ရံုးဌာန ညႊွန္ျကားခ်က္နွင့္ ေထာက္ခံခ်က္မ်ား
ဆုိင္ရာ အဟန့္ အတားမ်ား စသည့္ အုပ္ခ်ုပ္မွဳ ဆုိင္ရာ စီမံခန့္ခဲြမွဳ
(Administration Management) မ်ားကုိ
Decentralize လုပ္ျပီး ဥပေဒ
စည္းမ်ဉ္းျဖင့္ သာ ထိန္းေက်ာင္း၍ ျပည္သူမ်ား အတြက္ သိသာထင္ရွားေသာ အေျပာင္းအလဲ
တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ေရး တစ္နည္းအားျဖင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ုပ္မွဳစနစ္
(Good Governance ) သန့္ရွင္းေသာ အစုိးရ
အုပ္ခ်ုပ္မွဳစနစ္ (Clean Government)
ျဖစ္ေပၚလာေရး ၊
(၆) နုိင္ငံေတာ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး စီမံကိန္းတြင္
အပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါ စီမံကိန္းမ်ားကုိ ပုိမုိ ထိေရာကစြာတုိးျမွင့္
ေဆာင္ရြက္ေရးတြင္ -
(က) ကေ်းလက္ေဒသ ဖံြ
့ျဖိဳးေရးနွင့္ ဆင္းရဲမွဳ ေလွ်ာ့ခ်ေရး
လုပ္ငန္းတြင္ ေက်းရြာတုိင္း၌ ေက်းရြာ အစုအဖြဲ႔မ်ား တုိးခ်ဲ့ ဖဲြ႔စည္းေရးနွင့္
ျမိဳ႔နယ္ အဆင့္တြင္လည္း ျမိဳ႔နယ္ သမ၀ါယမ အသင္းမ်ားကုိ အမိန့္ေပးစနစ္ျဖင့္ မဟုတ္ဘဲ
၄င္းတုိ့ ဆႏၵအရ ဖဲႊ့စည္း၍ တစ္ဦးခ်င္း ကုမၸဏီ မေထာင္နုိင္မီ စုေပါင္း ထည့္၀င္
ေဆာင္ရြက္တတ္သည့္ အေလ့အထျဖင့္ ကုန္သြယ္မွဳနွင့္ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမွဳ လုပ္ငန္းမ်ား
ေဆာင္ရြက္ တတ္သည့္ အေလ့အထမ်ား ျဖစ္အေပၚလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ၊
( ခ )
လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ စီမံကိန္းတြင္ ဘ႑္၀န္ေဆာင္မွဳ ၊
ဟုိတယ္နွင့္ခရီးသႊား ၀န္ေဆာင္မွဳ ၊ သယ္ယူပုိ့ေဆာင္ေရး ၀န္ေဆာင္မွဳနွင့္ အျခား
ကုန္ထုတ္ လုပ္မွဳ၊ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမွဳ အသီးသီး၌ က်ြမ္းက်င္ ၀န္ထမ္းမ်ား ပုိမုိ
လုိအပ္လာသည့္ အေလ်ာက္
အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း က်ြမ္းက်င္မွဳ သင္တန္းမ်ားကုိ
ဖြင့္လွစ္၍ ေလ့က်င့္ ျပဳစုပ်ုိးေထာင္ျခင္း ၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ခ်ိတ္ဆက္
ဖန္တီးေပးျခင္း ၊
( ဂ ) က်န္က႑စီမံကိန္း (၁၄) ခုအား ေဒသအလုိက္
ပုိမုိဖြံ႔ျဖိဳး တုိးတက္ လာေစရန္ က႑ စီမံကိန္း တာ၀န္ယူေသာ ျပည္ေထာင္စု
၀န္ၾကီးဌာနမ်ားနွင့္ ေဒသ စီမံကိန္း တာ၀န္ ယူေသာ ျပည္နယ္/ တုိင္းေဒသျကီး အစုိးရမ်ား
ညိွနွုိင္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
အခ်က္မ်ားဟာ ဒုတိယအဆင့္ ျပုျပင္
ေျပာင္းလဲေရး မဟာဗ်ဴဟာ အတြက္ အဓိက ေဆာင္ရြက္သႊားရမယ့္ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ေျကာင္း
ေျပာျကားလုိပါတယ္ ။
အထက္ပါ မဟာဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ
ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားအလုိက္ နုိင္ငံေတာ္ စီမံကိန္းမ်ားကုိ
လည္းေကာင္း ၊ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္ မ်ားအလုိက္ ေဒသႏၱရ စီမံကိန္းမ်ားကုိ
လည္းေကာင္း ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရရဲ့ ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္မယ့္ မူ၀ါဒဟာ
တစ္နုိင္ငံလံုးအတြက္ တူညီေသာ္လည္း တုိင္းေဒသျကီး / ျပည္နယ္မ်ား ၊ ကုိယ္ပုိင္
အုပ္ခ်ုပ္ခြင့္ရ တုိင္း/ေဒသ မ်ားရဲ့ တည္ေနရာ အက်ယ္အ၀န္း မတူညီမွဳ၊ လူမ်ုိး
ဓေလ့နွင့္ လူဩးေရ အခ်ုိး အစားခ်င္း မတူညီမွဳ ၊ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္နဲ့ ရာသီဥတု မတူညီမွဳ
စတဲ့ ကဲႊျပား ျခားနားမွဳ မ်ားေျကာင့္ လည္းေကာင္း၊ လံုျခံုေရး ၊ လမ္းပန္း
ဆက္သြယ္ေရးနွင့္ သႊားလာေရး အေျခအေန မ်ားေျကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမွဳ
၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း မတူညီမွဳ စတဲ့ အေျခအေနမ်ား အေပၚမွာ တုိင္းေဒသျကီး /
ျပည္နယ္ အစုိးရမ်ား ၊ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ုပ္ခြင့္ရ တုိင္း/ ေဒသ မ်ား အေနနဲ့ အေသးစိတ္
အစီအမံ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ကုိယ္တုိင္ ၀ါယမထုတ္ ၊ ေလ့လာျကံဆ ျကုိးပမ္း အားထုတ္ဖုိ့
လုိအပ္ေျကာင္း ေျပာျကားလုိပါတယ္။
ေရွးကကဲ့သုိ့ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရက
Top Downခ်မွတ္ေပးမွ ေဆာင္ရြက္
အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ပံုစံအစား ကုိယ့္ေဒသ ဖြံ႔ျဖိဳးဖုိ့ ကုိယ္တုိင္ ေလ့လာ
ျကံဆျကုိးပမ္းျပီး Bottom Up Initiative
နဲ့ ကုိယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ အစီအမံေတြကုိ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရထံ အသိေပး တင္ျပျပီး
ေဆာင္ရြက္သႊားၾကဖုိ့ လုိပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအေနနဲ့ကလည္း တုိင္းေဒသျကီး/
ျပည္နယ္မ်ားကုိ တင္ျပ ေဆာင္ရြက္ေစျခင္းဟာ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလ
(Transition Period) မွာ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားကုိ
အေျခခံ အုတ္ျမစ္ (Foundation) ခုိင္မာေအာင္
အျပန္အလွန္ ေပါင္းစပ္ညိွနွုိင္းရမယ့္ ကာလတစ္ရပ္ ၊ အခ်ိန္တစ္ရပ္ လုိအပ္ခ်က္ေျကာင့္
ေဆာင္ရြက္ ေနျခင္းျဖစ္ျပီး ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ ေဆာင္ရြက္မွဳမ်ား အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔
ခုိင္မာ သြားတဲ့အခါမွာ အျခားနုိင္ငံမ်ား နည္းတူ နုိင္ငံေတာ္ အဆင့္က
လုပ္ရမယ့္အပုိင္း ၊ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ၀န္ၾကီးဌာန မ်ားက လုပ္ရမယ့္အပုိင္း ၊
တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္ မ်ားက လုပ္ရမယ့္အပုိင္း ၊ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ုပ္ခြင့္ရ
တုိင္း/ေဒသမ်ားက လုပ္ရမယ့္အပုိင္း ၊ ခရုိင္အဆင့္၊ ျမိဳ႔နယ္အဆင့္က လုပ္ရမယ့္
အပုိင္းေတြဆုိျပီး သူ့အဆင့္နဲ့သူ အုပ္ခ်ုပ္ေရး စီမံခန့္ခဲြမွဳ
(Administrative Management System) ေျပာင္းလဲ
တုိးတက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေျကာင့္ ယခုလုိ အေျပာင္းအလဲ ကာလမွာ ျပည္ေထာင္စု
အစုိးရနဲ့ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္ အစုိးရမ်ားဟာ
မူ၀ါဒ ညိွနွုိင္းျခင္း ၊
မဟာဗ်ဴဟာ ၊ နည္းဗ်ဴဟာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ညိွနွုိင္းျခင္း၊
ေျမအသံုးခ်မွဳ အပါအ၀င္ သဘာ၀ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ အသံုးခ်မွဳမ်ား စီမံခန့္ခဲြမွဳ
ညိွနွုိင္းျခင္း၊
တုိင္းေဒသျကီး/ျပည္နယ္မ်ား၏ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ
စီမံကိန္းနွင့္ ျပည္သူတုိ့၏ လူမွဳ စီးပႊားေရး ညႊွန္းကိန္း တုိးတက္ရန္
လုိအပ္ခ်က္မ်ား ညိွနွုိင္းျခင္း၊ ကေ်းလက္ေဒသ ဖံႊ့ျဖုိးေရးနွင့္ ဆင္းရဲမွဳ
လေ်ာ့ခေ်ရး ၊ လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္
ဖြံ႔ျဖိဳးေရး ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား
ညိွနွုိင္းျခင္း၊
နုိင္ငံေတာ္ ဘ႑ာေရးေငြ ဘတ္ဂ်က္ ခဲႊေ၀ သံုးစဲြမွဳ
ညိွနွုိင္းျခင္း၊ အခြန္အေကာက္ ဆုိင္ရာ ခဲႊေ၀ သံုးစဲြမွဳ ညိွနွုိင္းျခင္း၊
နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့ဆုိင္ရာ ထိေရာကစြာခဲႊေ၀ သံုးစဲြမွဳ ညိွနွုိင္းျခင္း၊
ေဒသအလုိက္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မွဳအတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းနွီး ျမဳပ္နွံမွဳမ်ား
ဖိတ္ေခါ္ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံ ေဆာင္ရြက္ေရး ညိွနွုိင္းျခင္း၊
ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ
၀န္ၾကီးဌာနမ်ားနွင့္ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္ အစုိးရ အုပ္ခ်ုပ္မွဳ လုပ္ငန္းမ်ား
ခဲႊေ၀ ေဆာင္ရြက္ေရးဆုိင္ရာ ညိွနွုိင္းျခင္း၊
က႑ စီမံကိန္းမ်ား ၊ ေဒသႏၱရ
စီမံကိန္းမ်ားနွင့္ သီးျခား
ဖြံံျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းစီမံကိန္း
စတဲ့ ေပါင္းစပ္ညိွနွုိင္း
ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြကုိ ေလးလပတ္ အစည္း အေ၀းေတြ ျပဳလုပ္ျပီး ေဆာင္ရြက္
သႊားၾကရန္ လုိအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
နုိင္ငံေတာ္ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး ၊ ေဒသ
ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ အစီအစဥ္ ရိွရိွ၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ေအာင္
ယခုဆုိရင္ ဘ႑ေရး ေကာ္မရွင္ကဲ့သုိ့ စီမံကိန္း ေကာ္မရွင္ကုိ ဖဲႊ့စည္း
ေဆာင္ရြက္သႊားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖဲႊ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမ်ား ဘ႑ေရး ေကာ္မရွင္
ဖဲႊ့စည္းမွဳ ပါ၀င္ျပီး ယင္းေကာ္မရွင္မွာ တုိင္းေဒသျကီး/ျပည္နယ္ အစုိးရ
၀န္ၾကီးခ်ုပ္မ်ားနဲ့ ဘ႑ေရးနွင့္အခြန္ ၀န္ၾကီးဌာန ၀န္ၾကီးတုိ့သာ ပါ၀င္ေသာ္လည္း
စီမံကိန္း ေကာ္မရွင္မွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား အားလံုး နဲ့
တုိင္းေဒသျကီး/ျပည္နယ္ အစုိးရ ၀န္ၾကီးခ်ုပ္အားလံုး ပါ၀င္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အလားတူ နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား ထိေရာကစြာစီမံခန့္ခဲြ အသံုးျပဳ
နုိင္ရန္အတြက္ နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား စီမံခန့္ခဲြမွဳ ဗဟုိေကာ္မတီ
ဖဲႊ့စည္း ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းဗဟုိေကာ္မတီ ေအာက္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္
ၾကမယ့္ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားနဲ့ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဖဲႊ့စည္းထားျပီး ပုဂၢလိက က႑
ကမ္းလွမ္းလာမွဳ မ်ားအတြက္ (Civil Society)
ကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံ လူမွဳစီးပႊားေရး အျကံေပး
ေကာင္စီ ဖဲႊ့စည္း ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ားကုိ
သံုးစဲြရာမွာ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္မ်ား ၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ုပ္ခြင့္ရ တုိင္း/ေဒသ
မ်ားမွာ ေဒသ ဖံႊ့ျဖုိးေရးနဲ့ ျပည္သူမ်ားရဲ့ လူမွဳ စီးပႊားေရး ဘ၀ ထိေရာက္
အက်ုိးရိွစႊာ ျဖစ္ထြန္းေရး အတြက္ အဓိက ေစာင့္ၾကည့္ ၾကပ္မတ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္
အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရမွာ ကေတာ့ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္ အစုိးရမ်ားနဲ့ ေဒသအလုိက္ ၊
ျမိဳ႔နယ္အလုိက္ အုပ္ခ်ုပ္ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္မွသာ
ေထာင္စုနွစ္ ရည္မွန္းခ်က္အတုိင္း ဆင္းရဲမွဳနွုန္းကုိ လေ်ွာ့ခ်နုိင္မွာ ျဖစ္သလုိ
ဘတ္ဂ်က္ေငြနဲ့ ေဒသ ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳ တုိးတက္ေအာင္ လံုေလာက္မွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္
နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ားကုိ ထိေရာက္ အက်ုိးရိွေအာင္ ေဒသအတြက္
ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ နုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနနဲ့
၄င္းတုိ့ ခန့္အပ္ေသာသူမ်ားနဲ့ တုိက္ရုိက္ေဆာင္ရြက္ျပီး ၄င္းတုိ့ သံုးေသာ
၀န္ေဆာင္မွဳစရိတ္က (၃၀% - ၄၀%) ခန့္ ရိွေနတဲ့အတြက္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ တစ္၀က္ေက်ာ္
ခန့္ဘဲ ခံစားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလွူရွင္နုိင္ငံမ်ားနွင့္ နုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း
မ်ားကလည္း ၄င္းတုိ့၏ ကူညီ ပံ့ပုိးမွဳမ်ားကုိ အစုိးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား လက္သုိ့ အပ္နွံ
ေဆာင္ရြက္ပါက Corruption နွင့္ ၄င္းတုိ့
သံုးေစလုိေသာေနရာ မေရာက္ရိွသည့္ အတြက္ ၄င္းတုိ့ ခန့္အပ္သူမ်ားနွင့္ ေဒသရိွ လူမွုေရး
အဖြဲ႔အစည္းမ်ား တုိက္ရုိက္ခ်ိတ္ဆက္ ေပးအပ္ခဲ့တာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဒသရိွ
လူမွုေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အကူအညီ အေထာက္အပံ့ ရရင္ ျပီးေရာ သေဘာထားျပီး
နုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းနွင့္ စာရင္းဇယားမ်ားကုိ ေတာင္းယူ
သိရိွနုိင္ျခင္း မရိွဘဲ ေပးသမ်ွျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့မွဳမ်ား ရိွသလုိ အခ်ုိ့ ေအာက္ေျခ
ပါတီ နုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ၊ လူမ်ုိးစု လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနွင့္
တုိက္ရုိက္ခ်ိတ္ဆက္ ေပးခဲ့သည့္အတြက္ ျပီးခဲ့သည့္ ကုိးကန့္ အေရးအခင္းတြင္
နုိင္ငံျခား ရိကၡာေထာက္ပံ့ေရး အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုမွ ရိကၡာမ်ားသည္ အဖြဲ႔အစည္း
အသံုးျပဳရန္သာ ျဖစ္ခဲ့ျပီး ျပည္သူ့ လက္၀ယ္ မေရာက္ရိွခဲ့သည္ကုိ ေတြ႔ရိွရပါတယ္။
အခ်ုိ့ကလည္း နုိင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္းမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကုိ ခန့္အပ္ တာ၀န္ေပးျပီး
ေဆာင္ရြက္မွုေျကာင့္ ျပည္သူက ထုိသူနွင့္ ထုိပါတီက ကူညီသည္ဟု ထင္မွတ္မွားခဲ့သည္ကုိ
ေတြ႔ရိွခဲ့ ရပါတယ္။
နုိင္ငံျခား အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား စီမံခန့္ခန္႔ခြဲ
ဗဟုိ ေကာ္မတီ အေနနဲ့ နုိင္ငံတကာမွ အစုိးရျဖစ္ေစ ၊ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ေစ
မည္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း ၊ မည္သည့္ အကူအညီ ၊ မည္သည့္ ေခ်းေငြ လာသည္ျဖစ္ေစ ပင္မ
သက္ဆုိင္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီးဌာနနွင့္ ကနဦးညိွနွုိင္း MOU နွင့္ Agrement
မ်ားကုိ တရား၀င္ ေဆာင္ရြက္ေစျပီးမွသာ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ ခဲႊေ၀
ေဆာင္ရြက္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့ေျကာင့္ တုိင္းေဒသနွင့္ျပည္နယ္ အစုိးရမ်ားဟာ
မိမိတုိ့ ေဒသအတြင္း နုိင္ငံတကာ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ ေပးမည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ေရာက္ရိွလာပါက သတင္းပုိ့ေစျပီး ၄င္းတုိ့၏ လုပ္ငန္း Project မ်ားကုိ
ရွင္းလင္းတင္ျပေစျခင္း ၊ ျမိဳ႔နယ္ ေဒသအထိ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ျကီးၾကပ္မွဳ
အသြင္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေျခာက္လပတ္ အလုိက္ တုိးတက္မွဳ
အကဲျဖတ္ျခင္း မ်ားကုိ ညိွနွုိင္း ေဆာင္ရြက္သႊားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ
ျမန္မာနုိင္ငံအတြင္း ကမဘာ့ ကုလသမဂ⍀ဂ အဖြဲ႔အစည္း (၉)ခုနဲ့ နုိင္ငံတကာ အစုိးရမဟုတ္ေသာ
အဖြဲ႔အစည္း INGO ေပါင္း (၅၃) ခုခန့္ ရိွျပီး ၄င္းတုိ့အေနနဲ့ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္
အစုိးရမ်ားနဲ့လည္းေကာင္း ၊ ပုဂၢလိက လူမွုေရး ၊ စီးပႊားေရး အသင္း အဖြဲ႔မ်ား ၊
ေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားနွင့္ တုိက္ရုိက္ ခ်ိတ္ဆက္၍လည္းေကာင္း ဆက္သြယ္ေပးအပ္ရန္
ကမ္းလွမ္းၾကတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ နုိင္ငံတကာ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း INGO
မ်ားအေနနဲ့ ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးဌာနမွာ မွတ္ပံုတင္ျပီးျခင္း ၊ ၄င္းတုိ့လုပ္မယ့္
လုပ္ငန္းက႑နဲ့ ဆုိင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီးဌာနထံ သတင္းပုိ့ တင္ျပျပီး ယင္းမွ
နုိင္ငံတကာ အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား စီမံခန့္ခဲြမွဳ ဗဟုိ ေကာ္မတီ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရယူ
ေဆာင္ရြက္ေရးကုိ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားနဲ့ တုိင္းေဒသျကီး/ ျပည္နယ္
အစုိးရ မ်ားက တိက်စႊာ လုိက္နာဖုိ့ လုိအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ
တုိင္းေဒသျကီး/ျပည္နယ္ အသီးသီး အေနနဲ့ ျမိဳ႔နယ္တုိင္းမွာ နုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက
၀င္ေရာက္ ဆက္သြယ္လာလ်င္ အစုိးရနဲ့ေရာ နုိင္ငံေရး ပါတီမ်ား ၊ လူမ်ုိးစု လက္နက္ကုိင္
အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ့ပါ ပတ္သက္ျခင္း မရိွဘဲ ေဒသ ဖံႊ့ျဖုိးေရး အျမင္ သက္သက္ျဖင့္
ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ ေအာက္ပါ လူမွုေရး ၊ စီးပႊားေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ ဖဲႊ့စည္းသႊားရန္
ျဖစ္ပါတယ္ -
ကုန္သည္ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား
စုိက္ပ်ုိးေရး ၊ မေႊးျမူေရး
အသင္းအဖြဲ႔
Saturday, December 8, 2012
DASSK & UTS Talk in 2012 ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာစကား၂ခု။
ၿဗိတိန္ပါလီမန္မွာ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတ့ဲမိန္႔ခြန္း
လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔
ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားရွင့္ -
0 ကြန္မန့္ေရးရန္:
Post a Comment