Cooperation) နဲ႔ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီေတြကိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ လာေရာက္ဖို႔ ခြင့္ျပဳခဲ့တာမို႔ အျခား အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြ အတြက္ စိတ္႐ႈပ္ေထြးစရာျဖစ္ရပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက ဘယ္လို သေဘာထားတာလဲေပါ့။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလတုန္းကဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရက အာဆီယံအတြင္းေရးမႉးအဖြဲ႔ အပါအဝင္ အာဆီယံမိတ္ေဆြေတြကို အံ့ၾသသြားေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔အတူ “လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့” ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ေအာင္ အာဆီယံတာဝန္ရွိသူေတြ ေစလႊတ္ေပးဖို႔ ဖိတ္လုိက္တာပါပဲ။
ဒါ့ျပင္ မၾကာေသးခင္ကတင္ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး သူတို႔မလိုလားတဲ့သူေတြစာရင္း (Black List) ထဲထည့္ထားသူေတြ ထဲက လူ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကို ျမန္မာအစိုးရက ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒီမတိုင္ခင္ကဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ပိုၿပီးလမ္းဖြင့္ေပးဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို ျပတဲ့အေနနဲ႔ မီဒီယာဆင္ဆာ ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ပါေသးတယ္။
လာမယ့္လေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္၊ ျပည္သူပိုင္အသံလႊင့္ဌာနနဲ႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒေတြအျပင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈနဲ႔ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေတြကို အားေပးအားေျမွာက္ ျဖစ္ေစမယ့္ ဥပေဒေတြကိုလည္း ျပဌာန္းမယ့္ အစီအစဥ္ေတြရွိပါလိမ့္မယ္။
အာဆီယံႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လွ်င္ျမန္တဲ့ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္အေပၚ တစံုတရာဆံုးျဖတ္မႈ မလုပ္ေသးေပမယ့္ အေျခအေနကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ CLMV လို႔ေခၚတဲ့ ၄ ႏိုင္ငံအစုအဖြဲ႔ထဲက ကေမၻာဒီး ယား၊ လာအိုနဲ႔ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံေတြက ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာပါ။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြမွာ ေလာ ေလာဆယ္ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ အဆံုးသတ္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ အထီးက်န္ျဖစ္ေနမႈကေန အဆံုးသတ္ေရးဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ၂ ရပ္ ဒြန္တြဲေနပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ လေတြအတြင္း အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚခ်မွတ္ထားခဲ့တဲ့ ဒဏ္ခတ္အေရးမႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ လိုက္တာ ဒါမွမဟုတ္ တစိတ္တပိုင္း ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာေတြ လုပ္ခဲ့တာမို႔ ပထမရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ တစံု တရာ ျပည့္သြားပါၿပီ။
ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ပိုၿပီး အျမင္က်ယ္က်ယ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈအားလံုး အဆံုးသတ္သြားမွာပါ။
ဒုတိယရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ အေတာ္ေလး ရွင္းပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ အထီးက်န္ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝန္းထဲ ျပန္ဝင္လာၿပီး လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ဒုနဲ႔ေဒးမွာ တက္တက္ႂကြႂကြနဲ႔ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခက္အခဲ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးျပန္ေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ျပဳမႈပံုေတြက တျခား အာဆီယံႏိုင္ငံေတြကို ေခါင္းစားေစပါတယ္။
ဥပမာေျပာရရင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္နဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ကိစၥေတြမွာ ျမန္မာက အျခား အာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ခပ္ခြာခြာ ဆက္ရွိေနတာပါ။ အျငင္းပြားစရာ ပင္လယ္ေရပိုင္နက္ ကိစၥအတြက္ ျမန္မာအစိုးရက ခပ္ေအးေအးေနမယ့္မူကို ကိုင္စြဲ ထားတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ လူအခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနယ္ပယ္မွာေတာ့ ျမန္မာက အျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆန္က်င္ဖက္ျဖစ္ ေနျပန္ပါေရာ။
အာဆီယံအဝန္းအဝိုင္းမွာရွိေနတဲ့ အေနအထားအရေတာ့ ျမန္မာက ေရွ႕ကို အမ်ားႀကီး ခုန္တက္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေရွး႐ိုးစြဲ အာဆီယံ ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြ အာဆီယံအေပၚ ေရရွည္မွာ ဘယ္လိုကူးစက္ၿပီး အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိလာမလဲဆိုတာကို စိုးရိမ္တႀကီးနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာေပါ့။ ႏိုင္ငံထဲမွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ မီဒီယာဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ မွတ္တမ္းေတြရဲ႕ ေအာက္ေျခအဆင့္ကေန အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံထက္ဝက္ေက်ာ္ရဲ႕ အေရွ႕ ေရာက္သြားေစတာကိုး။
လာမယ့္ အလွည့္က် အာဆီယံဥကၠ႒အေပၚ ဘယ္ေလာက္အထိ ယံုၾကည္အားထားလို႔ ရမလဲဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြက ေမးခြန္းထုတ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဆိုရင္ အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးကို ရယူေတာ့မွာျဖစ္ေပမယ့္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြ ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာအထိ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မတင္မက် ျဖစ္ေနဆဲပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လည္း ဘာလီပူးတြဲ ေၾကျငာခ်က္မွာ ျမန္မာ အာဆီယံဥကၠဌျဖစ္ေရးကို သူတို႔က “အတည္ျပဳ” တာထက္စာရင္ “ေထာက္ခံ” တယ္လို႔ ထည့္သြင္းေရးသားခဲ့တာေပါ့။
တခ်ိန္တည္းမွာလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကား ပံုမွန္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးအရွိန္က အာဆီယံကို အံ့အားသင့္ေစပါေသးတယ္။ တကယ္ေတာ့ အာဆီယံက ျဖစ္ေနတာေတြကို အမွီ လိုက္ေနရတယ္လို႔ ဆိုရင္ မမွားေလာက္ပါဘူး။
ဒီစိုးရိမ္ပူပန္မႈဟာ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ဆက္လႊမ္းမိုးေနဦးမွာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလ ဖႏြမ္ပင္ အာဆီယံထိပ္သီးအစည္းအေဝးတုန္းကဆိုရင္ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို တခု တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒါကေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြမွာ တိုးတက္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိေန သလဲဆိုတာနဲ႔ ၂၀၁၄ မွာ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးေတြ လက္ခံက်င္းပဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီလား ဆိုတာေတြကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ေနျပည္ေတာ္သို႔ ဖိတ္ဖို႔ပါပဲ။ သူက ျမန္မာျပည္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံဟာ အေရးမပါသလို ခံစားရတာမို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။
သတိျပဳဖို႔ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာကေတာ့ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္သစ္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကေမာၻဒီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကားက အလားအလာရွိတဲ့ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာက္မႈနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီၿပိဳင္ဆိုင္မႈဟာ ပိုျပင္းထန္လာခဲ့တာပါ။
အျဖစ္ အပ်က္ေတြကိုလည္း အာဆီယံအဝန္းအဝိုင္းမွာ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔တုန္းက ဆိုရင္ ႀကိဳတင္ညွိႏႈိင္းတာမ်ိဳးမရွိဘဲ ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဟာနမ္ဟြန္ (Hor Namhong) ဆီက ႐ုိဟင္ဂ်ာကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထူးအစည္းအေဝးတခုေခၚဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ စာကို ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ ရတာမို႔ အံ့အားသင့္ေတြေဝသြားခဲ့ရပါတယ္။ သူက ဒီလိုေဆာင္႐ြက္တာဟာ “တကယ့္ ကို အငိုက္ဖမ္းတာပဲ” ဆိုၿပီး အစည္းအေဝးေခၚဖို႔ အာဆီယံဥကၠ႒က ေတာင္းဆိုထားတာကို ပယ္ ခ်လိုက္ပါတယ္။ အစည္းအေဝးေခၚမယ့္ကိစၥကို အားေပးတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔ အစီအစဥ္ကို လက္လြတ္လိုက္ရပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုျဖစ္ၿပီး တပတ္အၾကာမွာေတာ့ အထူးအစည္းအေဝးမေခၚဘဲ ရခိုင္ ျပည္နယ္အေျခအေနအေပၚ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ထုတ္ဖို႔ အာဆီယံထဲမွာ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။
မတူကြဲျပားတဲ့ သမိုင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈေတြရွိၾကတဲ့ ကေမၻာဒီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့ စဥ္းစားမႈနဲ႔ တန္ခိုးထြားမႈေတြကို ထုတ္ျပေလ့ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ အာဆီယံမထူေထာင္ခင္ ၁၉၆၇ ၾသဂုတ္လမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံက အဲ့ဒီ ၂ ႏိုင္ငံကို ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ ေကာင္းေကာင္း မွတ္မိၾကပါလိမ့္မယ္။
အဲ့ဒီတုန္းကဆိုရင္ ကေမာၻဒီးယားဘုရင္ ႏို႐ိုဒြမ္ သီဟာႏု (Norodom Sihanouk) က လူသိမ်ားတဲ့ သူႏိုင္ငံရဲ႕ “ထာဝရ ၾကားေနေရးဝါဒ” အေပၚ အေျခခံၿပီး အာဆီယံရဲ႕ ကမ္းလွမ္းမႈကို ျငင္းပယ္ခ့ဲတာပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းကလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ “တိက်တဲ့ ၾကားေနေရးဝါဒ” ကို အဓိကအခ်က္အျဖစ္ ကိုးကားၿပီး ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း အျမစ္တြယ္ေနတဲ့ စံတန္ဖိုးေတြ အဲ့ဒီႏိုင္ငံ ၂ ခုမွာ ရွိေနဆဲပဲလို႔ အျခား အာဆီယံႏိုင္ငံေတြက ေလာေလာဆယ္ ခံစားေနရတာျဖစ္ပါတယ္။
လာမယ့္ရက္ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးကို လက္ခံယူတဲ့အခ်ိန္မွာ သမၼတဦးသိန္း စိန္ရဲ႕ အစိုးရက ေျပာင္းလဲမႈအသစ္ေတြနဲ႔ အရင္ရွိခဲ့တဲ့ဝါဒကို ဆက္လက္ ကိုင္စြဲမစြဲဆိုတာကို ဘယ္သူမွ မသိၾကပါဘူး။ ၂၀၁၄ ဇူလိုင္လကစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အာဆီယံဆက္ဆံေရးအတြက္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရ တဲ့ႏိုင္ငံအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရေတာ့မွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တသီတတန္း အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ျမွင့္တင္ေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပဳျပဳေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္သစ္ေတြနဲ႔ အဖြဲ႔ဝင္ေဟာင္းေတြကို စိုးရိမ္တႀကီး ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာလကဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႔ခဲ့ပါတယ္၊ ေသေသခ်ာခ်ာေတာ့ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုဖြဲ႔လိုက္တာဟာ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြမွာ ပိုၿပီး စိမ္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္လိုက္သလိုပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆို ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔လိုက္တဲ့အတြက္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကလည္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားလိုက္ရေတာ့တာကုိး။
အာဆီယံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ စံခ်ိန္စံညႊန္း ျပဌာန္းခ်က္ေတြ (Terms of Reference -TOR) ကို ၂၀၁၄ မွာ ျပန္လည္ သံုးသပ္တဲ့အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အဲ့ဒီျပဌာန္းခ်က္ေတြကို ျပင္ဆင္မႈလုပ္ဖို႔ က်န္တဲ့ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြကို လႈံ႔ေဆာ္ စည္း႐ံုးလိမ့္မလား ဒါမွမဟုတ္ ဒီ့ထက္ပိုၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္တခု ခ်ဳပ္ဆိုဖို႔ အာဆီယံကို အားေပးတိုက္တြန္းလိမ့္မလားဆိုတာကေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက TOR ကို မူၾကမ္းေရးဆြဲတဲ့အခ်ိန္္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဲ့ဒီမူၾကမ္းအေပၚ လာအို၊ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ကေမာၻဒီယားႏိုင္ငံေတြလိုပဲ သေဘာထား တင္းမာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနာက္ဆံုးက်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံ လူအခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း မူၾကမ္းေရးဆြဲတဲ့ အစည္းအေဝးေတြနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံအေျခစိုက္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြး ပြဲေတြမွာေတာ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ေတြက လူအခြင့္အေရး အကာအကြယ္ေပးတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေတာ္ေလး သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေပ်ာင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
အာဆီယံ အတြင္းေရးမႉးအဖြဲ႔ အပါအဝင္ အာဆီယံ တဖြဲ႔လံုးအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥေတြအေပၚ ကူညီဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနေပမယ့္ အဲ့ဒီလိုကူညီႏိုင္ဖို႔အေရး ေလာေလာဆယ္ အာဆီယံ ျပင္ပကို ပိုၿပီး အမွီျပဳခဲ့ၾကရပါတယ္။
ပံုစံတခု ေပၚေပါက္လာခဲ့တာကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အာဆီယံနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ကိစၥေတြမွာ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ေတြ တႏိုင္ငံခ်င္းဆီကပဲ အကူအညီယူဖို႔ ပိုလိုလားတယ္ ဒါမွမဟုတ္လည္း အာဆီယံတစံုလံုးေခါင္းစဥ္ေအာက္က မဟုတ္တဲ့ အကူအညီမ်ိဳးကို ပိုလိုလားတယ္ ဆိုတာပါပဲ။
ဒီလိုအျပဳအမူက အာဆီယံ၊ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ တစတစ တိုးတက္လာတဲ့ သံတမန္ေရး လြတ္လပ္မႈကို ညႊန္ျပေနတာျဖစ္ပါတယ္။ သာဓကတခုအေနနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အေပၚ ဆိုးက်ိဳးေတြရွိတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာေတြ ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာအစိုးရက ျမစ္ဆံုေရကာတာေဆာက္ဖို႔ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာကို ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ဒါကို အျခားစကားလံုးနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အာဆီယံတြင္း ႏိုင္ငံေရးထဲမွာေရာ အဲ့ဒီေဘာင္ကိုေက်ာ္ၿပီးေတာ့ေရာ သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ေနရာရာဖို႔ တျဖည္းျဖည္း ေတာင္းယူေနတာပါ၊ အဲ့ဒီေနရာက အာဆီယံတစံုလံုးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ တထပ္တည္း က်ခ်င္က်ပါလိမ့္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ က်ခ်င္မွလည္း က်ပါလိမ့္မယ္။
Kavi Chongkittavorn ၏ Myanmar Sending Mixed Signals to Asean ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပသည္။ စာေရးသူသည္ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ ေနရွင္းမီဒီယာအဖြဲ႕တြင္ အႀကီးတန္းအယ္ဒီတာတဦးျဖစ္သည္။
By Irrawaddy
ဒီကိစၥနဲ့ပတ္သက္လို့
ေအေအပီပီအတြင္းေရးမႉး ဦးတိတ္နိုင္က "အဓိကကေတာ့ ဆနၵထုတ္ေဖာ္မႈကိစၥနဲ့
ပတ္သက္လို့ ဖမ္းဆီးခံရတာပိုမ်ားပါတယ္။ ေနာက္တခုက မတရားအသင္းဆက္သြယ္မႈဆိုတဲ့
သံသယနဲ့ ဖမ္းဆီးတာလည္း ပါ ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ အဲထဲက ၃၅ ဦးက
တရားရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ က်န္တာေတြကေတာ့ ျပန္လြွႊတ္လိုက္တာ႐ွိတယ္။
တခ်ို့ဆုိရင္ ေထာင္ ၁ နွစ္က်တယ္၊ ျပန္လြွႊတ္လုိက္ျပီ။ ေနာက္
ကခ်င္ဘက္မွာဆိုရင္ စစ္ေၾကာရင္း ေသသြားတဲ့ ၂ ေယာက္လည္း ႐ွိပါတယ္။"
