Thursday, December 19, 2013
အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္၏ ေနာက္ဆုံးဖိအား..................
မတ္လ အတြင္း ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္
ညီလာခံတြင္ မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ဓာတ္ပံု –
ေဂ်ပိုင္ / ဧရာဝတီ)
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကိုသာ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္းမရွိလွ်င္
ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ျဖင့္ ရပ္တည္ေနေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအေနျဖင့္ လာမည့္ ၂၀၁၅
ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္လႈပ္ရွားမႈ မျပဳသင့္ေတာ့ေၾကာင္း
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းသည္ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက
ေျပာေနေသာ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား တိုးတက္မႈမရွိေၾကာင္း
သက္ေသျပသျခင္း ျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔က သာယာ၀တီၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ
လူထုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဒီေရြးေကာက္ပြဲက အရမ္းစြန္႔စားရတဲ့ အရာတစ္ခုပါ။
အဲဒါကို မျပင္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳရမယ့္ က်မအတြက္ ဘာမွ
ဂုဏ္သိကၡာရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါအတြက္ က်မ မ၀င္ခ်င္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္
ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ လည္း ဒီဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ေတာ့ မ၀င္သင့္ဘူး” ဟု
ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းသည္ ယခင္စစ္အစိုးရက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္းအျပီး
အတည္ျပဳျပဌာန္းခဲ့ေသာ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ဆႏၵ
မျပင္းျပေသာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေပၚ အတိုက္အခံ
ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္၏ ေနာက္ဆုံးဖိအားျဖစ္သည္။
မၾကာေသးမီက အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က
ႏိုငင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္နာယက
သူရဦးေရႊမန္း တို႔ႏွင့္အတူ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္
ေလးပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ိဳး ျပဳလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း
အစိုးရဘက္က မျဖစ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္ခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကလည္း ယခု
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ လူပုဂိၢဳလ္ တဦးတေယာက္အတြက္၊ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္
အတြက္ ေရးဆြဲထားတာ မဟုတ္ပဲ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသား အားလံုးအတြက္
လူတန္းစားအလႊာ အသီးသီးမွ ပါ၀င္သည့္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက
စနစ္တက်ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က ေျပာဆိုခဲ့သလို
တပ္မေတာ္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မည္ဟုလည္း
အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာဆိုဖူးသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သာယာဝတီတြင္ မိမိတို႔အေနျဖင့္
ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကို ေျပာဆိုရာတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူတို႔
မညီမွ်မႈကို ေထာက္ျပေနျခင္းျဖစ္ျပီး တပ္္မေတာ္ကို မလိုလားျခင္း
မဟုတ္ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ကို ျပည္သူႏွင့္ တသားတည္းျဖစ္ေစခ်င္ေသာေၾကာင့္
ေထာက္ျပေနျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သာ
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာရရွိခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ ကလဲ့စားေခ်မည္ဟု ေျပာဆိုေနျခင္းမွာ
မမွန္ဘဲ မိမိတို႔စိတ္တြင္ အာဃာတ လံုး၀ မရွိပါေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အေနျဖင့္
ညီညြတ္ၿပီး တိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံတခု အျဖစ္ကိုသာ လိုလားပါေၾကာင္း
ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ၂၀၁၂
ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲဆြယ္ရာ၌ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးသည္ အဓိက
ေႂကြးေၾကာ္သံတစ္ခုျဖစ္ျပီး သူရဦးေရႊမန္း လက္ရွိဦးစီးေနေသာ
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကလည္း အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းကာ
မည္သည့္အခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း မၾကာမီ တင္သြင္းမည္ဟု
ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မျပင္လွ်င္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ဟု
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေျပာဆိုခ်က္ကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏
ႏိုင္ငံေရးမဟာမိတ္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက ေထာက္ခံၾကသည္။
ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးက “ဒီဖြဲ႕စည္းပံု
မပီမျပင္ႀကီးနဲ႔ ဆက္လႈပ္ရွားမယ္ဆိုလို႔ကေတာ့ သမိုင္းတရားခံျဖစ္မွာပဲ။
လက္ရွိအေျခခံ ဥပေဒကိုက သမၼတက အာဏာရွိတာလား၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကပဲ
အာဏာရွိတာလား ဘာမွမပီျပင္ဘူး။ ဒီဖြဲ႕စည္းပံုကိုသာ ျပင္ဆင္ေရး
မလုပ္ဘူးဆိုရင္ လက္ရွိအေျခအေနထက္ ပိုဆိုးသြားမွာပဲ။ အေခ်ာင္သမားေတြကေတာ့
၀င္ၿပိဳင္ၾကမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ မျပင္ဘူးဆိုရင္
ဒီဖြဲ႕စည္းပံုကို မျပင္ဘူးဆိုရင္ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘာမွ
၀င္ၿပိဳင္တာတို႔ လုပ္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး” ဟု ဧရာဝတီသို႕ ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ထြန္းမႈသည္ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကေသာ
တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး
ေဆြးေႏြးေနၾကေသာ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊
အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရးအတြက္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္း အတြက္ အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ကို
သည္းခံၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ အဆင့္တြင္ပင္ ရွိေနေသးေၾကာင္းလည္း
ဦးခြန္ထြန္းဦးက ဆိုသည္။
လတ္တေလာ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးေနေသာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္
တပ္မေတာ္ဗ်ဴဟာေလ့လာေရး ဌာနမွ ဗိုလ္မွဴးေနာ့္ေနာ္ကလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို
အျပည့္အ၀ ျပင္ဆင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ကို
တည္ေဆာက္ ရန္ အဆင္ေျပမွာျဖစ္သည့္ အတြက္ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႕အေနျဖင့္
ပါးစပ္ေျပာမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ၿပီး လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမွာ
ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာက စားပြဲေပၚမွာထိုင္ၿပီး ေဆြးေႏြးေရးပါ။
အစိုးရဘက္က၊ စစ္တပ္ဘက္က ဒါကို လက္မခံဘူးဆိုရင္ေတာ့ လက္နက္ကို လက္နက္နဲ႔ပဲ
ျပန္ခုခံရေတာ့မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ လက္နက္ကိုင္ေနတာ တံု႔ျပန္လက္စားေခ်ေနတာ
မဟုတ္ဘူး။ အခု ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး ေတာင္းဆိုေနတာ တိုင္းျပည္မွာ
တိုင္းရင္းသားေတြသာ မဟုတ္ဘဲ တတိုင္းျပည္လံုးက ျပည္သူေတြျဖစ္ေနတာ
သိသာေနျပီေလ” ဟု ဗိုလ္မႉးေနာ့္ေနာ္က ဆိုသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ရက္ကလည္း ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရတ္ဆဲလ္ျမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ
ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးမ်ား အစည္းအေဝးအျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္
ပတ္သက္ျပီး ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ရာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို
ေခတ္မီဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတရပ္ႏွင့္ ညီေစရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္
အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို အေထာက္အကူျပဳေစရန္အတြက္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ
သံုးသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္၊ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားအားလံုး
တရားမွ်တစြာ ပါ၀င္လာေစရန္အတြက္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ အားလံုး
ယံုၾကည္ေသာ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ၊ အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္ေစေသာ အေျခအေနမ်ိဳး
ျဖစ္သင့္သည္ဟု တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
Copy from - burma.irrawaddy
ပတ္ေဆာင္ဟြာ၏ စကားျပန္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴ း.........................
စကားျပန္ ကိုႏိုင္၀င္း ဓာတ္ပံု - ထြန္းခိုင္/ 7day Daily
“သိသိႀကီးနဲ႔ ေတ့ျဖဳတ္တာလို႔ ေျပာလို႔ရသလို နားလည္မႈလဲြသြားတဲ့ အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ၅၀/၅၀ ေပါ့”
အင္ဒိုနီးရွားကို မယံုႏိုင္စရာ ႐ံႈးပဲြႀကံဳရသည့္ ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ည တြင္ ျမန္မာအသင္း ဘာေတြျဖစ္ခဲ့ပါလဲ။
ေဒါသႀကီးသည့္ ပတ္ေဆာင္ဟြာႏွင့္ ျမန္မာကစားသမား၊ နည္းျပမ်ားအၾကား ဘာသာျပန္အျဖစ္ တာ၀န္
ယူရမည့္ ဦးႏိုင္၀င္းက ထိုညအျဖစ္အပ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္မွ အေၾကာင္းအရာ
မ်ားကို ေျပာျပခဲ့သည္။
ခပ္ေအးေအးေနတတ္ၿပီး ျမန္မာကစားသမားမ်ား ခ်စ္ခင္ၾကသည့္ ကိုႏိုင္၀င္းသည္ ပတ္ေဆာင္ဟြာဒဏ္
မခံႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထြက္စာတင္သည့္ စကားျပန္သံုးဦးေနာက္တြင္ ဘာသာျပန္အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သူ
ျဖစ္သည္။
ျမန္မာေဘာလံုးအသင္းအတြက္ နည္းျပပတ္၏ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ေစာ္ကားမႈမ်ားကိုပင္ ခံခဲ့ရသည့္
ဦး၀င္းႏိုင္ႏွင့္ 7Day Daily ေတြ႕ဆံုခန္းမွ အခ်ဳိ႕ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
နည္းျပနဲ႔ ကစားသမားေတြၾကားမွာ အစ္ကိုက အနီးကပ္ဆံုးေနရတာဆိုေတာ့ ပထမဆံုးေမးခ်င္တာ မ
ေန႔က ဘာေတြျဖစ္သြားခဲ့တာလဲ။
ဘာျဖစ္လို႔ဆိုတာကေတာ့ အဓိကကိုင္တြယ္တဲ့ ကာယကံရွင္ေတြရဲ႕ သိသိႀကီးနဲ႔ အမွားလား၊ မသိဘဲနဲ႔
မွားတဲ့ အမွားလားဆိုတာ ကာယကံရွင္ကလဲြလို႔ မသိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ သံုးသပ္ရတာက မျဖစ္
သင့္တဲ့ကိစၥလို႔ ဒီလိုပဲေျပာႏိုင္တယ္။ မမွားသင့္တဲ့ကိစၥ။ အေသးအဖဲြ မဟုတ္ဘူး။ အႀကီးႀကီး။
သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာလည္း အစ္ကိုရွိတယ္။ ပတ္ေဆာင္ဟြာက ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မွ စည္းမ်ဥ္းကိုသိ
တယ္ေျပာတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္က တကယ္လား။
အဲဒါက ကၽြန္ေတာ္သိသေလာက္ အမွန္အတိုင္း ေျပာျပပါ့မယ္။ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာေျပာတယ္ဆို
တာက ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ တာ၀န္အရ သူေျပာတာ ဘာသာျပန္ေပးတယ္။ ဟုတ္တယ္၊ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ
ေျဖရွင္းပိုင္ခြင့္မရွိတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ သိတယ္၊ မသိဘူးဆိုတာက မကစားခင္ သံုးရက္ေလာက္အလိုမွာျဖစ္
မယ္။ ထမင္းစားေနတဲ့ စားပဲြ၀ိုင္းမွာ နည္းျပေတြနဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ အၿမဲေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ေဆြးေႏြး
တဲ့အခ်ိန္မွာ AFC စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူက သိခ်င္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဆရာဦးတင္ျမင့္ေအာင္က ဦး
စိုးမိုးဆီကေနၿပီး i-Pad ေလးနဲ႔ သြားကူးလာၿပီး သူ႔ ကိုျပတယ္။ စည္းမ်ဥ္းကေတာ့ အဂၤလိပ္လို ေရးထား
တာ။ ဒါက ကတ္နဲ႔ထိတာ ဘာညာေပါ့။ ဦးတင္ကလည္း ေျပာေနတာေပါ့။ အဂၤလိပ္လို။ နည္းျပႀကီးက
i-Pad ယူသြားၿပီး လက္ေတြဘာေတြနဲ႔ ဆဲြၾကည့္တယ္။ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို ဒါဘာလဲလို႔ သူမ
သိရင္ ေမးရင္လည္း ေျဖရမယ့္တာ၀န္ ကၽြန္ေတာ့္မွာရွိတယ္ေလ။ သူၾကည့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ သူလက္ခံ
လိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဦးတင္ျမင့္ေအာင္ကို ျပန္ေပးလိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာလည္း ဒါ စည္း
မ်ဥ္းကို သူသိၿပီလို႔ပဲ ခံယူလိုက္တယ္။ မသိရင္ ေမးခြန္းထုတ္လာမွာကို။ မေမးတဲ့ကိစၥကို ကၽြန္ေတာ္က
မေျဖမိလိုက္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူသိထားၿပီလို႔ ခံယူထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီပဲြနဲ႔ပတ္သက္
ၿပီး ဥကၠ႒က ညဘက္လည္းက်ေရာ ဖုန္းလာတယ္။ ဒီပဲြက မျဖစ္မေန ႏိုင္မွ တက္ရမယ့္ပဲြဆိုတာေျပာ
ခိုင္းတယ္။ အရင္တုန္းက ဥပမာေပးတယ္။ ဆူဇူကီးတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ဖက္အသင္းကို ေလွ်ာ့
တြက္ၿပီးကစားခဲ့လို႔ ႐ံႈးတာေျပာခိုင္းတယ္။ မနက္ျဖန္ အ၀ါတစ္ကတ္ႏွစ္ကတ္ကို အသာထား။ ႏုိင္ဖို႔
အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ဥကၠ႒က သူ႔ကိုေျပာခိုင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဆရာဦးတင္ျမင့္ေအာင္ဖုန္းကေနတစ္
ဆင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေျပာခိုင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ နည္းျပႀကီးက ၾကည့္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ျပန္ေျပာမယ္ဆိုေတာ့
သူကမင္းငါ့ကို ဘာမွမေျပာနဲ႔တဲ့ သူဘာေျပာမယ္ဆိုတာ ငါသိတယ္ဆိုေတာ့။ သူစိတ္တိုေနရင္ သူ႔ကို
ဘာတစ္ခုမွ ေျပာခြင့္မရဘူး။ သူေျပာမယ့္ စကားကို ငါေျပာျပမယ္ကြာတဲ့။ မႏၲေလးမွာ မိန္းကေလးပဲြ
ကလည္း ႐ံႈးသြားၿပီ။ အဲဒီေတာ့ မနက္ျဖန္ မင္းတို႔ ႏိုင္ကိုႏိုင္ရမယ္။ ဘယ္လိုကစား ဒီလိုကစား ဒါပဲမ
ဟုတ္လားဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔။ မႏၲေလးပဲြ မိန္းကေလး႐ံႈးတာ မေျပာဘူးလို႔။ မနက္ျဖန္ပဲြႏိုင္ဖို႔ေျပာ
တယ္။ ဆူဇူကီးဖလားမွာ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ရခဲ့တဲ့သင္ခန္းစာကို သတိေပးတယ္။ အ၀ါကတ္ထိထားတဲ့ က
စားသမားေတြကိုလည္း မနက္ျဖန္ပဲြႏိုင္မွ ေနာက္တစ္ဆင့္ ဆက္စဥ္းစားမယ္။ ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ထည့္သံုး
ပါဆိုေတာ့ အဲဒီမွာ သူဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ အ၀ါကတ္ထိတာ ဥကၠ႒ ဘယ္လိုသိလဲ။ ဒီကလူေတြ သ
တင္းပို႔လို႔ သိတာေပါ့ ဆိုၿပီး သူက Staff ေတြ အေပၚ မဲတာပဲ။ ေနာက္ေန႔ မနက္ အေစာႀကီး လည္း
ဥကၠ႒က ကစားသမားေတြ မနက္စာစားေနတုန္း အေစာႀကီးေရာက္လာတယ္။ ထပ္ၿပီး ႏိုင္ေအာင္က
စားဖို႔ ဒီေန႔ႏိုင္ရင္ ဆုေတြဘယ္ေလာက္ခ်မယ္ဆိုတာ ေျပာသြားတယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ကိုလည္း ဒီေန႔ႏုိင္ေအာင္ကစားရမယ္။ ႏိုင္ရင္ဆုခ်မယ္ဆိုၿပီး ဘာသာျပန္ေပးလိုက္တာေပါ့။ သူ႔နားထဲကို ဒီေန႔
ႏိုင္ေအာင္ကစားရမယ္။ ဒီပြဲႏိုင္ေအာင္ ကစားရမယ္ ဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ သိေနၿပီးသား။ စည္းမ်ဥ္းကို
လည္း ဦးတင္ျမင့္ေအာင္ဆီက သူယူၾကည့္ထားၿပီးသား။တစ္ခါ ပဲြကစားမယ့္အခ်ိန္ ကြင္းထဲမေရာက္
ခင္မွာ ၂ နာရီ ၄၀ မိနစ္ ေတြ႕ဆံုပဲြမွာ ဥကၠ႒ ဒီေန႔ ႏိုင္ကိုႏုိင္ရမယ္။ မႏိုင္ရင္ ေနျပည္ေတာ္မေရာက္
ေတာ့ဘူး။ နာတဲ့ ကစားသမားေတြရွိတယ္။ တစ္ရက္ျခားပဲြျဖစ္တဲ့အတြက္ အားမျပည့္ေသးဘူးဆိုတာ
သူသိတယ္။ သို႔ေသာ္ ပဲြအေရးႀကီးတဲ့အတြက္ ႀကိဳးစားၿပီး ကစားေပးပါလို႔ေျပာတယ္။ ေနျပည္ေတာ္
ကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္သြားၾကမယ္ေပ့ါ။ ဒီေန႔ပဲြမွာ အင္ဒိုနီးရွားက ဘယ္လိုကစားမလဲလို႔ မင္းတို႔ထင္လဲ
လို႔ ကစားသမားေတြကို ေမးတယ္။ တိုက္စစ္နဲ႔ကစားမယ္လို႔ သိတယ္ေပါ့။ အဲဒါဆိုတို႔က ခံစစ္နဲ႔ကစား
ရမယ္။ တန္ျပန္တိုက္စစ္နဲ႔ ကစားရမယ္ေပါ့။ အဲဒီလိုလည္း သူက ေျပာတယ္။ ေနာက္ၿပီး ႐ံႈးရင္ထြက္
ရမယ္ဆိုတာေရာ သိလားဆိုေတာ့ ကစားသမားေတြက ႏႈတ္နဲ႔လည္း ေျဖတယ္။ ေခါင္းညိတ္လည္း
ေျဖတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဆီးဂိမ္းေအာင္ႏိုင္ေရးဥကၠ႒ ဦးေအာင္မိုးေက်ာ္လည္း အနားမွာရွိေနတယ္။
ျမန္မာ႐ႈံးတဲ့အတြက္ သူကေရာ ခံစားရတဲ့ပံုရွိလား။
ပဲြၿပီးျပန္လာေတာ့ “ Why..Why...Why... I don't know” ဆိုၿပီး သူက အဲလိုေျပာတယ္။ ေျပာေတာ့
ဦးတင္ျမင့္ေအာင္ကလည္း နည္းျပႀကီးကို ျပတယ္ေလတဲ့။ အဲဒီမွာ သူက ဘာျပန္ေျပာလဲဆိုေတာ့ ျပ
တာ သူမသိဘူးေပါ့။ တကယ္တမ္းဆို သူေမးရမွာေလ။ သူ မသိရင္ မေမးဘဲနဲ႔ ဒီေလာက္အေရးႀကီး
တဲ့ စာရြက္စာတမ္းတစ္ခုကို အစအဆံုးသူဖတ္မိလိမ့္မယ္ နားမလည္တာရွိရင္ ေမးလို႔ရတာပဲ။ မေမး
တာက သူ႔အပိုင္း မေျပာျဖစ္တာက ကၽြန္ေတာ္တို႔တာ၀န္ေပါ့ အဲဒါကို သူကအခုမွသိတယ္တဲ့ ေနာက္
ၿပီး Head to Head ဆိုတာ အသက္ ၆၀ မွာ အခုမွ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ၾကားဖူးႀကံဳဖူးတာလို႔ သူကိုယ္
တိုင္က ဦးတင္ျမင့္ေအာင္ေရွ႕မွာ ေျပာတာ။ သူက တစ္ခါဘာေျပာေသးလဲဆိုေတာ့ သူမသိဘူးလား
ဆိုaတာ့ နည္းျပႀကီးေတာင္ ေျပာေသးတယ္ေလလို႔ meeting room ထဲမွာ ဒီေန႔ပဲြ ႐ံႈးလို႔မျဖစ္ဘူး။ ႐ႈံး
ရင္ထြက္ရမယ္ သိလားလို႔ ေမးေတာ့ ကစားသမားေတြက သိတယ္လို႔ ေျဖတယ္ေလလို႔ ေျပာတယ္
ဆိုေတာ့ သူကငါအဲဒီလိုေျပာလိုက္တာ ကစားသမားေတြပိုၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ေပါက္သြားေအာင္
အဲဒီအဓိပၸာယ္နဲ႔ ေျပာတာေလတဲ့။ ဒါကေတာ့ သူပဲသိမယ္။ သိသိႀကီးနဲ႔ မသိဘူးလုပ္တာလား။ ၂ နာရီ
၄၀ Meeting မွာ အေရွ႕သံုးပဲြမွာ အရမ္းႀကိဳးစားၿပီး ကစားလာတာေနာ္တဲ့။ ဒီေန႔ပဲြမွာ ေျခေခ်ာ္လက္
ေခ်ာ္ျဖစ္သြားရင္ ႀကိဳးစားထားသမွ်ေတြ အရာမ၀င္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ သူက အဲဒီလို ေျပာတာကို
ကၽြန္ေတာ္က ဗမာလို အလဲြအေခ်ာ္ျဖစ္သြားရင္ သဲထဲေရသြန္သလို ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာလိုက္
ေသးတယ္။ ဒါေတြ အားလံုးက ကစားသမားေတြေရာ၊ ေအာင္ႏိုင္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ႀကီးေရာ၊ ဦးစိုး
မိုးတို႔အားလံုးရွိတယ္။
အစ္ကိုက သူနဲ႔အနီးကပ္ေနရေတာ့ ဒီျပသနာဟာ သာမန္လဲြေခ်ာ္မႈလို႔ ထင္လား။ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္
က်မွ ေတ့ျဖဳတ္လိုက္တဲ့သေဘာလို႔ ထင္လား။
ကၽြန္ေတာ္က ဒီစကားႀကီးကို ေျပာသင့္၊ မေျပာသင့္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္စဥ္းစားတယ္။ အစ္ကိုတို႔က
ေတာ့ မီဒီယာသေဘာအတုိင္းပဲလုပ္ပါ။ သူက ဆီးဂိမ္းၿပီးရင္ သူ႔စာခ်ဳပ္က ၿပီးၿပီေပါ့ေနာ္။ တစ္လပိုင္း
သံုးလပိုင္းမွာလည္း ယူ-၂၂ တို႔ AFC ပဲြေတြ ရွိေနတဲ့အခါမွာ အဲဒီပဲြေတြကို အရမ္းကို ေမွ်ာ္လင့္ေန
တာေပါ့ေနာ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကို စကားစပ္တိုင္းေမးတာ ယူ-၂၂ က ကပ္ေနၿပီ။ သူ႔ကို အခုထိ မကမ္း
လွမ္းေသးဘူး။ ပဲြၿပီးမွေျပာမယ္ဆိုရင္ သူ႔ဘက္က ျပင္စရာရွိတာ ျပင္ရမယ္ေပါ့။ အဲဒီလို (စာခ်ဳပ္သစ္
ကိစၥ) မေျပာတဲ့အပိုင္းေလးေတြမွာေတာ့ သူက ဖုေနတာရွိတာေပါ့။ ဒါက သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အတြင္း
စကားပါ။ (သာမန္လဲြေခ်ာ္မႈနဲ႔ တမင္ႀကံစည္မႈ) ႏွစ္ခုစလံုးကေတာ့ ၅၀/၅၀ ေပါ့ အစ္ကိုရာ။ သိသိႀကီး
နဲ႔ ေတ့ျဖဳတ္တာလို႔ ေျပာလို႔ရသလို နားလည္မႈလဲြသြားတဲ့ အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ၅၀/၅၀ ေပါ့။ ဒါက
လည္း ကၽြန္ေတာ့္အေတြးပါ။ သူ႔ကို လစာေပးထားတာက ေဒ၀ူးေပၚစကိုကေ ပးတယ္အစ္ကိုရာ။ ဥ
ကၠ႒ကေတာ့ အသံုးစရိတ္နဲ႔ အိမ္ကား အားလံုးျပည့္စံုေအာင္ ေပးထားတယ္။ ေဒ၀ူးက သူ႔ကို လံုး၀မ
ေပးေတာ့ဘူးလည္းဆိုေရာ သူက နည္းနည္းေလး ပ်ာသြားၿပီးေတာ့ ဥကၠ႒မွာလည္း ပိုက္ဆံရွိတာပဲ။
သူေပးခ်င္ေပးလို႔ ရတယ္ေပါ့။ အဲဒီလိုေတာ့ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကလည္း ဆီးဂိမ္းကို ပထမဦး
စားေပးေနေတာ့ သူ႔ကိစၥက ဒုတိယေနရာရွိေနတာေပါ့။ အင္ဒိုေတြထခုန္ၿပီး ျမန္မာေတြငိုေတာ့မွသိ
တယ္ေျပာတယ္။ အဲဒါကေရာ။အင္ဒိုေတြက ထခုန္ေတာ့ ဘာျဖစ္လို႔လဲေမးေတာ့ သူတို႔က တက္
သြားတယ္ေလလို႔။ ျမန္မာေတြက ဟိုမွာငိုေနၾကတယ္လို႔ သူတို႔ထြက္သြားရတယ္ေလလို႔။ အဲဒီေတာ့
မွ သူက “ Why.. why..why ” ဆိုၿပီး ေမးေတာ့ (ကိုရီးယားလူမ်ဳိး) သူ႔နည္းျပႏွစ္ေယာက္ကလည္း
ေျပာတယ္ ထြက္ရလို႔ ငိုတာလို႔။
သူ႔လက္ေထာက္ႏွစ္ေယာက္ကေရာ သိလား။
နည္းျပႀကီးက ေမးလိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတို႔က မသိဘူးလို႔ ေျဖတယ္။ ဒါေပမဲ့အရန္ခံုမွာ ထိုင္ေနေတာ့
ကၽြန္ေတာ့္ကို ဂိုးနည္းျပက ဒီေန႔ပဲြ႐ံႈးရင္ နည္းျပႀကီးသိလားဆိုေတာ့ သူသိထားလို႔ေမးတယ္လို႔ ကၽြန္
ေတာ္က ဒီလိုယူဆတယ္။ သူသိထားလို႔ ဒီေမးခြန္းကို ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမးတာေပါ့။
ၿပိဳင္ပဲြၿပီးသြားေတာ့ အ၀တ္လဲခန္းထဲမွာ ဘာေတြျဖစ္ၾကေသးလဲ။
ဦးတင္ျမင့္ေအာင္ ဘာလို႔မေျပာတာလဲဆိုေတာ့ ဦးတင္ျမင့္ေအာင္က ေျပာတယ္ေလ။ သူ႔ကိုျပတယ္
ေလဆိုေတာ့ မေျပာဘူးတဲ့။ ေျပာတာက တျခားကိစၥ၊ အ၀ါကတ္ကိစၥဘာညာပဲ ေျပာတာေပါ့။ ဒီစည္း
မ်ဥ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာတာမဟုတ္ဘူးဆိုေတာ့။ ၀ုန္း၀ုန္း..၀ုန္း၀ုန္းနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ႐ုတ္႐ုတ္သဲ
သဲျဖစ္တာေပါ့။ တစ္ေယာက္ေအာ္၊ တစ္ေယာက္ေအာ္နဲ႔ ေျပာၾကတာ။ ၿပီးေတာ့မွ ဟုိတယ္ျပန္ေရာက္
ေတာ့မွ စားပဲြမွာျပန္ထိုင္မွ ေျပာေတာ့မွ ဦးတင္ျမင့္ေအာင္က ျပတယ္။ သူကလည္း ၾကည့္တယ္ဆို
ေတာ့မွ ဟုတ္တယ္။ ငါၾကည့္တာက ကတ္တေလာက္ကိုပဲ သူၾကည့္လိုက္တာတဲ့။ ေအာက္အထိ သူ
မၾကည့္လိုက္ဘူး။ သူက အဂၤလိပ္လိုနားမလည္ဘူး အဲဒီလိုကာလိုက္တယ္။
7day Daily
ကမၻာ႕ေခါင္းေဆာင္ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ေနရာ မည္သူဆက္ခံမည္နည္း .................................
Wednesday, December 18, 2013
ကမၻာ့ ျပႆနာ မ်ားကို ဖခင္ႀကီး တစ္ဦး သဖြယ္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ေပးေလ့
ရွိသည့္ ”နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား”ကို မၾကာခဏ ဆိုသလုိ ကမၻာ့ သက္ႀကီး ႏိုင္ငံေရး
သမား တစ္ဦး အျဖစ္ ေဖာ္ျပတတ္ၾကသည္။ ကိုယ္က်င့္တရား ဆိုင္ရာ ၾသဇာ ႀကီးမားမႈက
နယ္လ္ဆင္မန္ ဒဲလားကို မဟတၱမ ဂႏီၶ ျဖစ္ေစခဲ့၏။ ယခု သူ႔ေနရာကို မည္သူ ဆက္ခံ
မည္နည္း။
ေလာ့ကာဘီ၊ ဘာရြန္ဒီ၊ ဒီအာ ကြန္ဂို၊ လီဆိုသို၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အစၥေရး၊ ပါလက္စတုိင္း၊ ကက္ရွ္မီးယား၊ စတက္ ဖင္ေလာ့ရင့္စ္ လူသတ္မႈ၊ HIV ပညာ ေပး လံႈ႕ေဆာ္မႈ၊ ကမၻာ့ ဖလား ေဘာလံုး ပြဲ စသည့္ ကမၻာ့ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား က အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ေျပာဆို ကိုင္တြယ္ ကူညီခဲ့သည္။
၁၉၉၃-၂ဝဝ၅ အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ ေသာ အာဖရိကတိုက္ အလယ္မွ လူ ေပါင္း သံုးသိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရသည့္ ဘာရြန္ဒီ ျပည္တြင္းစစ္ တြင္ ၾကားဝင္ဖ်န္ ေျဖေပးသူ၊ မိမိ မိသားစု ဝင္ တစ္ဦးကိုယ္ တုိင္ AIDS ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ကာ ၄င္းေရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အာဖရိကတိုက္ ရွိ အယူသည္းမႈ မ်ားကို ေပ်ာက္ ကြယ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ သူ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ၏ ကမၻာ့ လူ႔ အဖြဲ႕အစည္း အတြက္ ဝင္ေရာက္ ကူညီမႈမ်ား အားလံုး ေအာင္ျမင္ခဲ့ သည္ေတာ့ မဟုတ္သလို အားလံုးက ႀကိဳဆို လက္ခံျခင္း လည္း မရွိ ခဲ့ၾကေပ။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို လည္းေကာင္း၊ ၁၉၉ဝ ကိုဆိုဗို ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈကို လည္းေကာင္း၊ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ကျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္ခဲ့ဖူးသည္။ ကမၻာ့ ဗီလိန္ႀကီး ကဒါဖီႏွင့္လည္းေကာင္း အင္ဒိုနီးရွား ေခါင္းေဆာင္ ဆူဟာတိုႏွင့္ လည္းေကာင္း နယ္လ္ဆင္ ၏ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရး ကို ကမၻာက အံ့ၾသခဲ့ရသည္။
သူ၏ AIDS ရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ေျပာဆိုမႈမ်ားသည္ ေနာက္က်လြန္း လွသည္ဟု ကမၻာက ေဝဖန္ခဲ့၏။
ကမၻာ့ စင္ျမင့္ေပၚ တြင္ ႏိႈင္းယွဥ္ရန္ အဆင့္တူ မရွိေသာ အေျခ အေန သို႔ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ေရာက္ရွိ လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ေတာ့ ေဝဖန္ ျပစ္တင္သံ တို႔ တိတ္ဆိတ္ သြား ခဲ့ေလသည္။
”နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား သည္ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသား ဘဝ၊ လူ႔ အခြင့္ အေရး တုိက္ပြဲဝင္ အိုင္ကြန္ ဘဝ မွ လက္ ေတြ႕ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး အျဖစ္ သို႔ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ထု႔ိေနာက္ ေတာင္အာဖရိက၏ ‘ဖခင္’တစ္ဦး အျဖစ္သို႔ စိုက္စိုက္ မတ္မတ္ ေရာက္ရွိခဲ့ကာ ကမၻာ့ သက္ႀကီး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္လာ ခဲ့ရသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ဘဝမ်ိဳးမွာ နယ္လ္ ဆင္မန္ဒဲလား တစ္ဦးတြင္သာ ရွိပံုရ သည္” ဟု ဝါရွင္တန္ Feature Story News မွႏိုင္ငံတကာ ေဆာင္းပါး ရွင္ ဆိုင္မြန္မတ္ Simon Marks က ေျပာ လိုက္သည္။
ေပါ့ပ္ အဆိုေတာ္မ်ား၊ စူပါေမာ္ ဒယ္မ်ား အပါအဝင္ အလြန္က်ယ္ ျပန္႔ ေသာ လူထု လူတန္းစားမ်ား၏ ေလးစား အထင္ႀကီးမႈကို ခံရကာ၊ ထို ကဲ့သို႔ ေမးခြန္း ထုတ္စရာ မရွိေသာ တရားဝင္ ၾသဇာဂုဏ္၊ သမာဓိ ဂုဏ္မ်ိဳး ကို နယ္လ္ ဆင္မန္ ဒဲလားသာ ရရွိခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေလာ့ကာဘီ ေလယာဥ္ေပါက္ကြဲ မႈတရားခံကို UK ႏွင့္ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံ အၾကား လႊဲေျပာင္းႏိုင္ရန္ ၾကားဝင္ ဖ်န္ေျဖခဲ့ သည္။ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းတြင္ အစၥေရး ႏိုင္ငံကို ေဝဖန္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၈ခုႏွစ္က လီဆိုသိုႏိုင္ငံတြင္း သို႔ ေတာင္အာဖရိက တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ဒီအာကြန္ဂို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ထိပ္သီး ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား စီစဥ္ေပးခဲ့သည္။ ကက္ရွ္မီးယား အေရး အတြက္အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ တို႔ကို ေတြ႕ဆံုညိႇႏိႈင္းရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ဘာရြန္ဒီ ျပည္တြင္းစစ္ ကို ၾကားဝင္ ဖ်န္ေျဖေပးခဲ့သည္။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဂ်ကာ တာ အက်ဥ္းေထာင္ တြင္းရွိ အေရွ႕ တီေမာ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ဂူဆာ မိုကိုသြား ေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က ၿဗိတိသွ်လူမည္း လူငယ္ စတက္ဖင္ေလာ ရင့္စ္ အသတ္ခံရမႈ အတြက္ ၿဗိတိန္ ရဲတပ္ ဖြဲ႕အား ေတာင္းဆို ဖိအားေပးခဲ့သည္။
”အျခားသူမ်ား ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ရန္ မတတ္ႏုိင္ေသာ ကမၻာ့အေရး ကိစၥမ်ားကို ႐ိုးသားစြာ ဝင္ေရာက္ညိႇႏိႈင္း ေပးႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္း မ်ိဳး နယ္လ္ ဆင္မန္ဒဲလား တြင္ရွိသည္” ဟု London School of Economics မွ ခရစၥတုိဖာ အာလ္ဒန္က ေျပာဆိုၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က အင္ဒိုနီးရွား သမၼတ ဆူဟာတို ကို ဆန္႔က်င္၍ အက်ဥ္းက် ခံ အေရွ႕ တီေမာ ႏိုင္ငံေရး သမား ဂူဆာမို (Gusmao) ကို ဂ်ကာတာၿမိဳ႕တြင္ ၂ နာရီ ၾကာမွ် ေတြ႕ဆံုႏိုင္ ခဲ့သည့္ နယ္လ္ဆင္၏ အရည္အခ်င္း ကို ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ယင္း ေတြ႕ဆံုမႈ က အ ေရွ႕တီေမာ ႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ လမ္းခင္းေပးခဲ့ ၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္ အၾကာ တြင္ ဂူဆာမို လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။
ယခုႏွစ္မ်ား အတြင္း ကမၻာက ေလးစားရေသာ အျခား ကမၻာ့သက္ႀကီး ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားလည္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ္လည္း သူတို႔၏ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ား သည္ ျပည္တြင္း ကိစၥ မ်ား (သို႔မဟုတ္) အစိုးရ ကိုယ္စား ဝင္ ေရာက္ လုပ္ကိုင္မႈမ်ားသာ ျဖစ္သည္။
ဂ်င္မီကာတာ သည္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား အျငင္းပြားဖြယ္ ကိစၥ မ်ားအတြက္ သြားေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ၊ ေရြး ေကာက္ပြဲမ်ား ကို ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈေပးျခင္း ၊ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးျခင္း တို႔ျဖင့္ အာဖရိက ဒီမိုကရက္ တိုက္ေဇးရွင္းျဖစ္ စဥ္ကို အဓိက ေနရာမွ ကူညီခဲ့ျခင္း တို႔ကို လုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းတို႔မွာ အလုပ္ သေဘာ အရသာျဖစ္ၿပီး မန္ဒဲလား ကဲ့သို႔ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈ မ်ား မရွိခဲ့ေပ။
”ကမၻာ့ဖခင္ တစ္ဦး၏ ပံုရိပ္ မ်ိဳးထိႏိုးထ လာခဲ့ရ ေသာ အဓိကအခ်က္မွာ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ၏ ကိုယ္ရည္ ကိုယ္ေသြး ျဖစ္သည္”ဟု ယံုၾကည္ မိေၾကာင္း အတၴဳပၸတၱိေရး သူ ေဒးဗစ္ဂ်ိမ္းစမစ္က ေျပာဆိုခဲ့သည္။
နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား သည္ လြန္စြာ နက္နက္ ႐ိႈင္း႐ိႈင္း ႐ႈပ္ေထြး လွသည့္ အေျခအေန မ်ား အၾကား ကိစၥ မ်ားကို ၿပီး ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း ရွိၿပီး တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာပင္ ယာခင္းထဲမွ သိုး ေက်ာင္းသား တစ္ဦးကဲ့သို႔ ႐ိုးရွင္းမႈ၊ ၾကည္လင္မႈ တို႔လည္း ၄င္းထံတြင္ ရွိသည္။ အရပ္သား မ်ားႏွင့္ ဘုရင္မ်ား ကိုလည္း တစ္ တန္းတည္း ထား၍ စကားေျပာ ဆိုခဲ့သည္။ မိတ္ေဆြမ်ား၏ အမည္မ်ားကို မွတ္မိ အေလးထားပံု တို႔ႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္း စီကို အခ်ိန္ေပး စကား ေျပာဆိုေပးျခင္း တို႔က လည္းသူ႔ကို လူတိုင္း က ခ်စ္ခင္ေစပါသည္။
”ကမၻာႀကီး၏ မည္သည့္ ေနရာကို မဆိုသြားၿပီး သူ၏ မ်က္ႏွာပံု ကိုျပလွ်င္ လူတိုင္းက သူ႔အမည္ကို သိၾကပါလိမ့္ မည္။ ထိုကဲ့သို႔ လူမ်ိဳး ယခုသက္ရွိ ထင္ ရွားရွိ သူမ်ား အၾကား မရွိေတာ့ပါ”ဟု အတၴဳပၸတၱိေရးသူ စမစ္က ဆက္လက္ ေျပာၾကားေသးသည္။
”အက်ဥ္းသား ဘဝမွ ႏိုင္ငံေရး သ မားျဖစ္လာသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္လည္း အလြန္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည့္ ဇာတ္လမ္း တစ္ပုဒ္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ သူမ သည္ တစ္ေန႔ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ျဖစ္ လာမည္လား၊ ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္လမ္း မ်ားက မည္သို႔ ျဖစ္လာဦး မည္ကို ကြၽန္ေတာ္ တို႔ မသိေသးေသာ္ လည္း ”ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္”။ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသား တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့သည့္ အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ထံတြင္ အံ့ၾသ ဖြယ္ရာ ကိုယ္က်င့္ တရား ဆုိင္ရာ ၾသဇာ ရွိေနၿပီး ယခုအခါ တက္ ၾကြ ေသာ ႏုိင္ငံေရး အခန္း က႑ တစ္ရပ္ကို ေဆာင္ရြက္ ေနသည္။ အေျခအေန မ်ားစြာ ကလည္း သူမကို ခက္ခဲသည့္ အေန အထား မ်ိဳး ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေန ၾကသည္” ဟု ႏိုင္ငံတကာ ေဆာင္းပါးရွင္ ဆုိင္မြန္မတ္ (Simon Marks) က ေျပာၾကားသည္။
”တစ္ဦး တစ္ေယာက္သည္ မလြဲ သာ မေရွာင္သာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေနရာ ကို ယူရေတာ့မည္ ဆုိလွ်င္ မရည္ရြယ္ဘဲ အျခား သူမ်ားႏွင့္ ထိခိုက္ ပြတ္တိုက္မႈမ်ား ရွိတတ္ သည္မွာ ျဖစ္႐ိုး ျဖစ္စဥ္ဟု လက္ ခံထားၾကေသာ္ လည္း တစ္ေန႔သ၌ ရက္ စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္း မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံစရာ မလိုအပ္ေတာ့ သည့္ အခ်ိန္၌ သူမထံ တြင္လည္း ထိုကိစၥ မ်ိဳး ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။
မဟတၱမ ဂႏီၶ၊ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲ လား၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ အား လံုးသည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး ဤကဲ့သို႔ ပုဂၢိဳလ္ေရး ဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ားကို အနစ္နာခံမႈ မ်ားကလည္း အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑ တစ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျမာက္ ကိုရီးယားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တို႔တြင္လည္း အလားတူ ကိစၥမ်ား ရွိၿပီး ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း” ကိုေဆာင္းပါးရွင္ ဆိုင္ မြန္မတ္(Simon Marks)က ဆက္လက္ ေျပာၾကား ထားသည္။
သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံ မ်ား၏ အေျပာင္း အလဲ တစ္ေနရာရာ ၌ သူတို႔သည္ ဦး ေဆာင္ လုပ္ကိုင္သူ ေအးဂ်င့္အျဖစ္ ေပၚ ေပါက္လာ ခဲ့ၾကရသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အေျခ အေနမ်ိဳး ၌ ဝင္ေရာက္ အနစ္နာခံေဆာင္ ရြက္ရန္ မွန္ကန္ေသာ အခိုက္ အတန္႔ကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ရန္ လည္း လိုအပ္ေလသည္။
ဤေနရာ၌ ‘အနစ္နာခံ’ သည္ ဆို ေသာ စကားလံုးသည္ အႏုတ္လကၡဏာ (Cynical) ေဆာင္ေသာ သေဘာမ်ိဳး ရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး အရ မွန္ကန္ ေသာ အခိုက္ အတန္႔တြင္ ၄င္းတို႔၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး အနစ္နာခံမႈ က ႏိုင္ငံေရး အရ အျမတ္ ထြက္ေစၿပီး အေျပာင္းအလဲ ကို လည္း ပိုမို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစသည္။
ဤကဲ့သို႔ သာမန္ထက္ ထူးျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ မၾကာခဏ လြယ္လြယ္ကူကူ ေပၚထြန္းလာၾကေလ့ မရွိေပ။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ လူမႈ မီဒီယာကြန္ ရက္ေခတ္တြင္ မူ ေဝ ဖန္ျပစ္တင္မႈ မ်ားကို အလြန္ လြယ္ကူလ်င္ျမန္စြာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ ေရရွည္ တည္တံ့သည္ နာမည္ေကာင္း တစ္ခု တည္ေဆာက္ရန္ မွာလည္း မလြယ္ကူလွေပ။
”The Elders” ဆိုသည့္ ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕တစ္ ဖြဲ႕ကို နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ၏ ၈၉ ႏွစ္ ေျမာက္ ေမြးေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။
”ထိုကဲ့သုိ႔ ဝါရင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ိဳးသားမ်ား ပါဝင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း အေနျဖင့္ သူတို႔၏ အရည္ အခ်င္းေကာင္း မ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္သည့္ အရာမ်ား ကို မူ ေစာင့္ၾကည့္ ရမည္ ျဖစ္ကာ ၄င္းတို႔သည္လည္း မ်ိဳးဆက္ တစ္ဆက္လွ်င္ တစ္ဦးသာ ေပၚထြန္း တတ္သည့္ သူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
လူသား မ်ိဳးႏြယ္ အတြက္ ထုိကဲ့သို႔ ပုဂၢိဳလ္မ်ား လိုအပ္ကာ ၄င္းတုိ႔ မရွိလွ်င္ ရက္စက္ ၾကမ္းတမ္းေသာ ပဋိပကၡမ်ား အတြင္း က်ေရာက္ သြားႏုိင္ေျခ ရွိသည္ ကို အေလး အနက္ ထားရမည္။ လုိအပ္ ေသာ အခ်ိန္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ မွာ ထုိကဲ့သို႔ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးဦးေပၚ ေပါက္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိ ၾကေသာ္လည္း မိုးကုတ္ စက္ ဝိုင္းေအာက္ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလားလို လူမ်ိဳး တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ် မေတြ႕ရွိေသးပါ” ဟု London School of Economics မွ ခရစၥတိုဖာ အာလ္ဒန္ က မွတ္ ခ်က္ေပး ခဲ့သည္။
လက္်ာထြန္း
Ref: BBC News – Magazine Mandela Death: Who next as the world’s elder statesman?
By Tom Geoghegan ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆုိသည္။
Popular Myanmar News Journal
ေလာ့ကာဘီ၊ ဘာရြန္ဒီ၊ ဒီအာ ကြန္ဂို၊ လီဆိုသို၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အစၥေရး၊ ပါလက္စတုိင္း၊ ကက္ရွ္မီးယား၊ စတက္ ဖင္ေလာ့ရင့္စ္ လူသတ္မႈ၊ HIV ပညာ ေပး လံႈ႕ေဆာ္မႈ၊ ကမၻာ့ ဖလား ေဘာလံုး ပြဲ စသည့္ ကမၻာ့ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား က အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ေျပာဆို ကိုင္တြယ္ ကူညီခဲ့သည္။
၁၉၉၃-၂ဝဝ၅ အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ ေသာ အာဖရိကတိုက္ အလယ္မွ လူ ေပါင္း သံုးသိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရသည့္ ဘာရြန္ဒီ ျပည္တြင္းစစ္ တြင္ ၾကားဝင္ဖ်န္ ေျဖေပးသူ၊ မိမိ မိသားစု ဝင္ တစ္ဦးကိုယ္ တုိင္ AIDS ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ကာ ၄င္းေရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အာဖရိကတိုက္ ရွိ အယူသည္းမႈ မ်ားကို ေပ်ာက္ ကြယ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ သူ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ၏ ကမၻာ့ လူ႔ အဖြဲ႕အစည္း အတြက္ ဝင္ေရာက္ ကူညီမႈမ်ား အားလံုး ေအာင္ျမင္ခဲ့ သည္ေတာ့ မဟုတ္သလို အားလံုးက ႀကိဳဆို လက္ခံျခင္း လည္း မရွိ ခဲ့ၾကေပ။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို လည္းေကာင္း၊ ၁၉၉ဝ ကိုဆိုဗို ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈကို လည္းေကာင္း၊ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ကျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္ခဲ့ဖူးသည္။ ကမၻာ့ ဗီလိန္ႀကီး ကဒါဖီႏွင့္လည္းေကာင္း အင္ဒိုနီးရွား ေခါင္းေဆာင္ ဆူဟာတိုႏွင့္ လည္းေကာင္း နယ္လ္ဆင္ ၏ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရး ကို ကမၻာက အံ့ၾသခဲ့ရသည္။
သူ၏ AIDS ရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ေျပာဆိုမႈမ်ားသည္ ေနာက္က်လြန္း လွသည္ဟု ကမၻာက ေဝဖန္ခဲ့၏။
ကမၻာ့ စင္ျမင့္ေပၚ တြင္ ႏိႈင္းယွဥ္ရန္ အဆင့္တူ မရွိေသာ အေျခ အေန သို႔ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ေရာက္ရွိ လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ေတာ့ ေဝဖန္ ျပစ္တင္သံ တို႔ တိတ္ဆိတ္ သြား ခဲ့ေလသည္။
”နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား သည္ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသား ဘဝ၊ လူ႔ အခြင့္ အေရး တုိက္ပြဲဝင္ အိုင္ကြန္ ဘဝ မွ လက္ ေတြ႕ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး အျဖစ္ သို႔ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ထု႔ိေနာက္ ေတာင္အာဖရိက၏ ‘ဖခင္’တစ္ဦး အျဖစ္သို႔ စိုက္စိုက္ မတ္မတ္ ေရာက္ရွိခဲ့ကာ ကမၻာ့ သက္ႀကီး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္လာ ခဲ့ရသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ဘဝမ်ိဳးမွာ နယ္လ္ ဆင္မန္ဒဲလား တစ္ဦးတြင္သာ ရွိပံုရ သည္” ဟု ဝါရွင္တန္ Feature Story News မွႏိုင္ငံတကာ ေဆာင္းပါး ရွင္ ဆိုင္မြန္မတ္ Simon Marks က ေျပာ လိုက္သည္။
ေပါ့ပ္ အဆိုေတာ္မ်ား၊ စူပါေမာ္ ဒယ္မ်ား အပါအဝင္ အလြန္က်ယ္ ျပန္႔ ေသာ လူထု လူတန္းစားမ်ား၏ ေလးစား အထင္ႀကီးမႈကို ခံရကာ၊ ထို ကဲ့သို႔ ေမးခြန္း ထုတ္စရာ မရွိေသာ တရားဝင္ ၾသဇာဂုဏ္၊ သမာဓိ ဂုဏ္မ်ိဳး ကို နယ္လ္ ဆင္မန္ ဒဲလားသာ ရရွိခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေလာ့ကာဘီ ေလယာဥ္ေပါက္ကြဲ မႈတရားခံကို UK ႏွင့္ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံ အၾကား လႊဲေျပာင္းႏိုင္ရန္ ၾကားဝင္ ဖ်န္ေျဖခဲ့ သည္။ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းတြင္ အစၥေရး ႏိုင္ငံကို ေဝဖန္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၈ခုႏွစ္က လီဆိုသိုႏိုင္ငံတြင္း သို႔ ေတာင္အာဖရိက တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ဒီအာကြန္ဂို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ထိပ္သီး ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား စီစဥ္ေပးခဲ့သည္။ ကက္ရွ္မီးယား အေရး အတြက္အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ တို႔ကို ေတြ႕ဆံုညိႇႏိႈင္းရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ဘာရြန္ဒီ ျပည္တြင္းစစ္ ကို ၾကားဝင္ ဖ်န္ေျဖေပးခဲ့သည္။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဂ်ကာ တာ အက်ဥ္းေထာင္ တြင္းရွိ အေရွ႕ တီေမာ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ဂူဆာ မိုကိုသြား ေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က ၿဗိတိသွ်လူမည္း လူငယ္ စတက္ဖင္ေလာ ရင့္စ္ အသတ္ခံရမႈ အတြက္ ၿဗိတိန္ ရဲတပ္ ဖြဲ႕အား ေတာင္းဆို ဖိအားေပးခဲ့သည္။
”အျခားသူမ်ား ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ရန္ မတတ္ႏုိင္ေသာ ကမၻာ့အေရး ကိစၥမ်ားကို ႐ိုးသားစြာ ဝင္ေရာက္ညိႇႏိႈင္း ေပးႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္း မ်ိဳး နယ္လ္ ဆင္မန္ဒဲလား တြင္ရွိသည္” ဟု London School of Economics မွ ခရစၥတုိဖာ အာလ္ဒန္က ေျပာဆိုၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က အင္ဒိုနီးရွား သမၼတ ဆူဟာတို ကို ဆန္႔က်င္၍ အက်ဥ္းက် ခံ အေရွ႕ တီေမာ ႏိုင္ငံေရး သမား ဂူဆာမို (Gusmao) ကို ဂ်ကာတာၿမိဳ႕တြင္ ၂ နာရီ ၾကာမွ် ေတြ႕ဆံုႏိုင္ ခဲ့သည့္ နယ္လ္ဆင္၏ အရည္အခ်င္း ကို ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ယင္း ေတြ႕ဆံုမႈ က အ ေရွ႕တီေမာ ႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ လမ္းခင္းေပးခဲ့ ၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္ အၾကာ တြင္ ဂူဆာမို လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။
ယခုႏွစ္မ်ား အတြင္း ကမၻာက ေလးစားရေသာ အျခား ကမၻာ့သက္ႀကီး ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားလည္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ္လည္း သူတို႔၏ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ား သည္ ျပည္တြင္း ကိစၥ မ်ား (သို႔မဟုတ္) အစိုးရ ကိုယ္စား ဝင္ ေရာက္ လုပ္ကိုင္မႈမ်ားသာ ျဖစ္သည္။
ဂ်င္မီကာတာ သည္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား အျငင္းပြားဖြယ္ ကိစၥ မ်ားအတြက္ သြားေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ၊ ေရြး ေကာက္ပြဲမ်ား ကို ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈေပးျခင္း ၊ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးျခင္း တို႔ျဖင့္ အာဖရိက ဒီမိုကရက္ တိုက္ေဇးရွင္းျဖစ္ စဥ္ကို အဓိက ေနရာမွ ကူညီခဲ့ျခင္း တို႔ကို လုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းတို႔မွာ အလုပ္ သေဘာ အရသာျဖစ္ၿပီး မန္ဒဲလား ကဲ့သို႔ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈ မ်ား မရွိခဲ့ေပ။
”ကမၻာ့ဖခင္ တစ္ဦး၏ ပံုရိပ္ မ်ိဳးထိႏိုးထ လာခဲ့ရ ေသာ အဓိကအခ်က္မွာ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ၏ ကိုယ္ရည္ ကိုယ္ေသြး ျဖစ္သည္”ဟု ယံုၾကည္ မိေၾကာင္း အတၴဳပၸတၱိေရး သူ ေဒးဗစ္ဂ်ိမ္းစမစ္က ေျပာဆိုခဲ့သည္။
နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား သည္ လြန္စြာ နက္နက္ ႐ိႈင္း႐ိႈင္း ႐ႈပ္ေထြး လွသည့္ အေျခအေန မ်ား အၾကား ကိစၥ မ်ားကို ၿပီး ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း ရွိၿပီး တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာပင္ ယာခင္းထဲမွ သိုး ေက်ာင္းသား တစ္ဦးကဲ့သို႔ ႐ိုးရွင္းမႈ၊ ၾကည္လင္မႈ တို႔လည္း ၄င္းထံတြင္ ရွိသည္။ အရပ္သား မ်ားႏွင့္ ဘုရင္မ်ား ကိုလည္း တစ္ တန္းတည္း ထား၍ စကားေျပာ ဆိုခဲ့သည္။ မိတ္ေဆြမ်ား၏ အမည္မ်ားကို မွတ္မိ အေလးထားပံု တို႔ႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္း စီကို အခ်ိန္ေပး စကား ေျပာဆိုေပးျခင္း တို႔က လည္းသူ႔ကို လူတိုင္း က ခ်စ္ခင္ေစပါသည္။
”ကမၻာႀကီး၏ မည္သည့္ ေနရာကို မဆိုသြားၿပီး သူ၏ မ်က္ႏွာပံု ကိုျပလွ်င္ လူတိုင္းက သူ႔အမည္ကို သိၾကပါလိမ့္ မည္။ ထိုကဲ့သို႔ လူမ်ိဳး ယခုသက္ရွိ ထင္ ရွားရွိ သူမ်ား အၾကား မရွိေတာ့ပါ”ဟု အတၴဳပၸတၱိေရးသူ စမစ္က ဆက္လက္ ေျပာၾကားေသးသည္။
”အက်ဥ္းသား ဘဝမွ ႏိုင္ငံေရး သ မားျဖစ္လာသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္လည္း အလြန္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည့္ ဇာတ္လမ္း တစ္ပုဒ္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ သူမ သည္ တစ္ေန႔ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလား ျဖစ္ လာမည္လား၊ ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္လမ္း မ်ားက မည္သို႔ ျဖစ္လာဦး မည္ကို ကြၽန္ေတာ္ တို႔ မသိေသးေသာ္ လည္း ”ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္”။ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသား တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့သည့္ အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ထံတြင္ အံ့ၾသ ဖြယ္ရာ ကိုယ္က်င့္ တရား ဆုိင္ရာ ၾသဇာ ရွိေနၿပီး ယခုအခါ တက္ ၾကြ ေသာ ႏုိင္ငံေရး အခန္း က႑ တစ္ရပ္ကို ေဆာင္ရြက္ ေနသည္။ အေျခအေန မ်ားစြာ ကလည္း သူမကို ခက္ခဲသည့္ အေန အထား မ်ိဳး ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေန ၾကသည္” ဟု ႏိုင္ငံတကာ ေဆာင္းပါးရွင္ ဆုိင္မြန္မတ္ (Simon Marks) က ေျပာၾကားသည္။
”တစ္ဦး တစ္ေယာက္သည္ မလြဲ သာ မေရွာင္သာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေနရာ ကို ယူရေတာ့မည္ ဆုိလွ်င္ မရည္ရြယ္ဘဲ အျခား သူမ်ားႏွင့္ ထိခိုက္ ပြတ္တိုက္မႈမ်ား ရွိတတ္ သည္မွာ ျဖစ္႐ိုး ျဖစ္စဥ္ဟု လက္ ခံထားၾကေသာ္ လည္း တစ္ေန႔သ၌ ရက္ စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္း မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံစရာ မလိုအပ္ေတာ့ သည့္ အခ်ိန္၌ သူမထံ တြင္လည္း ထိုကိစၥ မ်ိဳး ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။
မဟတၱမ ဂႏီၶ၊ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲ လား၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ အား လံုးသည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး ဤကဲ့သို႔ ပုဂၢိဳလ္ေရး ဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ားကို အနစ္နာခံမႈ မ်ားကလည္း အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑ တစ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျမာက္ ကိုရီးယားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တို႔တြင္လည္း အလားတူ ကိစၥမ်ား ရွိၿပီး ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း” ကိုေဆာင္းပါးရွင္ ဆိုင္ မြန္မတ္(Simon Marks)က ဆက္လက္ ေျပာၾကား ထားသည္။
သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံ မ်ား၏ အေျပာင္း အလဲ တစ္ေနရာရာ ၌ သူတို႔သည္ ဦး ေဆာင္ လုပ္ကိုင္သူ ေအးဂ်င့္အျဖစ္ ေပၚ ေပါက္လာ ခဲ့ၾကရသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အေျခ အေနမ်ိဳး ၌ ဝင္ေရာက္ အနစ္နာခံေဆာင္ ရြက္ရန္ မွန္ကန္ေသာ အခိုက္ အတန္႔ကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ရန္ လည္း လိုအပ္ေလသည္။
ဤေနရာ၌ ‘အနစ္နာခံ’ သည္ ဆို ေသာ စကားလံုးသည္ အႏုတ္လကၡဏာ (Cynical) ေဆာင္ေသာ သေဘာမ်ိဳး ရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး အရ မွန္ကန္ ေသာ အခိုက္ အတန္႔တြင္ ၄င္းတို႔၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး အနစ္နာခံမႈ က ႏိုင္ငံေရး အရ အျမတ္ ထြက္ေစၿပီး အေျပာင္းအလဲ ကို လည္း ပိုမို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစသည္။
ဤကဲ့သို႔ သာမန္ထက္ ထူးျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ မၾကာခဏ လြယ္လြယ္ကူကူ ေပၚထြန္းလာၾကေလ့ မရွိေပ။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ လူမႈ မီဒီယာကြန္ ရက္ေခတ္တြင္ မူ ေဝ ဖန္ျပစ္တင္မႈ မ်ားကို အလြန္ လြယ္ကူလ်င္ျမန္စြာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ ေရရွည္ တည္တံ့သည္ နာမည္ေကာင္း တစ္ခု တည္ေဆာက္ရန္ မွာလည္း မလြယ္ကူလွေပ။
”The Elders” ဆိုသည့္ ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕တစ္ ဖြဲ႕ကို နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ၏ ၈၉ ႏွစ္ ေျမာက္ ေမြးေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။
”ထိုကဲ့သုိ႔ ဝါရင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ိဳးသားမ်ား ပါဝင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း အေနျဖင့္ သူတို႔၏ အရည္ အခ်င္းေကာင္း မ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္သည့္ အရာမ်ား ကို မူ ေစာင့္ၾကည့္ ရမည္ ျဖစ္ကာ ၄င္းတို႔သည္လည္း မ်ိဳးဆက္ တစ္ဆက္လွ်င္ တစ္ဦးသာ ေပၚထြန္း တတ္သည့္ သူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
လူသား မ်ိဳးႏြယ္ အတြက္ ထုိကဲ့သို႔ ပုဂၢိဳလ္မ်ား လိုအပ္ကာ ၄င္းတုိ႔ မရွိလွ်င္ ရက္စက္ ၾကမ္းတမ္းေသာ ပဋိပကၡမ်ား အတြင္း က်ေရာက္ သြားႏုိင္ေျခ ရွိသည္ ကို အေလး အနက္ ထားရမည္။ လုိအပ္ ေသာ အခ်ိန္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ မွာ ထုိကဲ့သို႔ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးဦးေပၚ ေပါက္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိ ၾကေသာ္လည္း မိုးကုတ္ စက္ ဝိုင္းေအာက္ နယ္လ္ဆင္ မန္ဒဲလားလို လူမ်ိဳး တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ် မေတြ႕ရွိေသးပါ” ဟု London School of Economics မွ ခရစၥတိုဖာ အာလ္ဒန္ က မွတ္ ခ်က္ေပး ခဲ့သည္။
လက္်ာထြန္း
Ref: BBC News – Magazine Mandela Death: Who next as the world’s elder statesman?
By Tom Geoghegan ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆုိသည္။
Popular Myanmar News Journal