ေမလ ၂၀ ရက္ေန့က ၇ သိန္းေလာက္ ထုိးက်သြားတဲ့ ေ႐ြွႊေဈးဟာ ဒီေန့ေတာ့ ၁ က်ပ္သား က်ပ္ ၇ ေထာင္ ေလာက္ထိ ျမင့္တက္ျပီး တက်ပ္သား က်ပ္၇ သိန္း ၇ ေထာင္ေလာက္ ေပါက္ေဈး ႐ွိေနပါတယ္။
ျပည္တြင္းမွာ လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေမရိကန္ေဒၚလာေဈး တျဖည္းျဖည္း ျမင့္ တက္လာေနတဲ့အေပၚ လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြ၊ ပညာ႐ွင္ေတြရဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြကုိ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ေဒါက္တာစိုးထြန္း (ေတာင္သူလယ္သမားအသင္းဥကၠ႒)
“ပထမဆံုးစတာကေတာ့ ကမၻာမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာတက္လာျပီး ေ႐ြွႊေဈးက်တာက စတာ။ ျပည္တြင္းမွာ ဒုတိယ တြန္းအားေပးတဲ့ အခ်က္တခ်က္က အရင္တုန္းက အက္ဖ္အီးစီသံုးတာေလ၊ အဲဒါက သန္း ၃၀ ေလာက္႐ွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ဖ်က္သိမ္းဖို့လုပ္ေတာ့ ဘဏ္ထဲျပန္ထည့္ျပီး ျမန္မာေငြျပန္ထုတ္ ဒါမွမဟုတ္ ေဒၚလာနဲ့လဲဆိုတာ ရိွတာကိုး။ အဲဒါလည္း ဒုတိယ တြန္းအားေပးတဲ့အခ်က္ထဲ ပါတယ္။ ဘာလို့ဆုိေတာ့ သန္း ၃၀ ေလာက္ ျပတ္လပ္သြားတာကုိး။ ေနာက္ လူေတြက ဘာယံုၾကည္ေနလဲဆုိေတာ့ လြွႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ၾကီး သူရေ႐ြွႊမန္းက ေဒၚလာေဈး ၁၀၀၀ ျဖစ္သင့္တယ္တို့ ျပီးခဲ့တဲ့ အစည္းအေ၀းမွာ ေျပာထားတာ႐ွိေတာ့ အဲဒါစိတ္ထဲ႐ွိေနၾကတယ္။ ေနာက္ ျမန္မာျပည္ကလည္း Exchange Rate System က နိုင္ငံျခားေငြကိုင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ဘဏ္ ၁၇ ဘဏ္ကေန ေန့တုိင္း ေလလံပစ္ျပီး ၀ယ္နုိင္တဲ့ေဈးေပး ေလလံဆြဲတဲ့ စနစ္က်င့္သံုးတာကိုး။ အဲမွာလည္း ေဒၚလာ ၀ယ္လိုအား တက္ေနေတာ့ ေဈးပိုေပးၾကတယ္။ အရင္တုန္းက သိပ္ ၀ယ္လိုအားမ႐ွိတဲ့အတြက္ လုိအပ္ခ်က္မ႐ွိေတာ့ အမ်ားၾကီး ျပိုင္မေပးၾကဘူး။ တေယာက္နဲ့တေယာက္ ၁-၂ က်ပ္၊ ၅ မူး ဒီေလာက္ပဲ။ အခုက ေလလံဆြဲရင္ ပိုေပးၾကတာေတြ့ရတယ္။ ေနာက္ ဘာအခက္႐ွိလဲဆုိေတာ့ မီးမလာေတာ့ ေလာင္စာဆီလိုအပ္ခ်က္ ပိုမ်ားတယ္။ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံေတြအားလံုးက ဒီဇယ္နဲ့လည္ရတာကိုး။ အေအးခန္းစက္႐ုံဆုိ ၂၄ နာရီ ရပ္လို့မရဘူး။ ဒီဇယ္၀ယ္လိုအား ပိုမ်ားတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းအရာေတြ အားလံုးတုိက္ဆုိင္ေတာ့ ေဒၚလာေဈးတက္တာ ျဖစ္လာတယ္။”
ဦးေမာ္ (ေအာင္သမာဓိေ႐ြွႊဆိုင္ပိုင္႐ွင္)
“ကမၻာ့ေ႐ြွႊေဈးတက္ရင္လည္း တက္တယ္၊ ေဒၚလာေဈးတက္ရင္လည္း တက္တယ္။ တျမန္ေန့ေလာက္က ကမၻာ့ေ႐ြွႊေဈးက်သြားတဲ့အခ်ိန္ ေငြေဈးကမတက္ဘဲ တင္းခံေနေတာ့ ေ႐ြွႊေဈးက ၇ သိန္းေအာက္ ျပန္က်သြားတယ္။ အခုက ေဒၚလာေဈးေရာ ေ႐ြွႊေဈးေရာ နွစ္ခုျပိုင္တက္ေတာ့ ၇ သိန္းေက်ာ္ထိ တက္သြားတာ။”
ပို့ကုန္လုပ္ငန္း႐ွင္တဦး
“အရင္အလုပ္လုပ္ခဲ့တာ ၁ ေဒၚလာကုိ ၁၀၀၀ အထက္မွာ လုပ္ခဲ့တာ။ အခု ၈၀၀ ေက်ာ္နဲ့ အလုပ္လုပ္ရေတာ့ တခ်ို့အပိုင္းေလးေတြမွာ အ႐ွံူးခံျပီး လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေအာင္၊ လုပ္ငန္းမရပ္သြားေအာင္ ထိန္းလုပ္ရတဲ့ အပုိင္းေလးေတြ႐ွိတယ္။ အခုလို ေဒၚလာေဈးျပန္ျမင့္တက္လာတယ္ဆုိေတာ့ က်မတုိ့ ပို့ကုန္လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြအားလံုးကေတာ့ ၀မ္းသာတယ္၊ အဆင္ေျပသြားၾကတာေပါ့ေနာ္။ အ႐ႈံးနည္းသြားမယ္၊ အျမတ္ျပန္ရလာတယ္။ ေဒၚလာေဈးကေတာ့ ၉၀၀ ေက်ာ္ဆုိ ပုိျပီး စိတ္ခ်မ္းသာစရာေကာင္းတယ္။ ၉၀၀ ေအာက္ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး အဆင္မေျပၾကဘူး။”
တယ္လီဖုန္းဟန္းဆက္အေရာင္းဆိုင္ ပိုင္႐ွင္တဦး
“အရင္ အိုင္ဖုန္း ၅ တလံုးကုိ ေဈးအနိမ့္ဆံုး ၆၂-၆၃ ေလာက္ထိ ေရာင္းဖူးတယ္ေလ။ အခုဆုိ ၆၆ ခြဲေလာက္ ေရာင္းေနရတယ္။ အဲဒါေတာင္ သိပ္အဆင္မေျပဘူး။ ေငြေဈးက ဆက္တက္တယ္။ အခုက က်ေနာ္တုိ့ကေရာင္းလုိက္၊ ျပန္၀ယ္ရင္ အဲဒီေဈးနဲ့မရနဲ့ ေတာ္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္တယ္။ ေငြေဈးေတာက္ေလွ်ာက္တက္ေနေတာ့။ တက္ေနတာ ၁ လေလာက္ ႐ွိျပီ။”
ေအာင္ခ်ိန္ဘြား (ေဘာဂေဗဒစာေရးဆရာ)
“ပို့ကုန္၀င္ေငြ ပိုရဖုိ့အတြက္ ျပည္တြင္းေဒၚလာတက္ဖို့ လိုတယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆဟာ လြဲမွားတယ္။ ပို့ကုန္သမားေတြက ျပန္တင္သြင္းျပီး က်ပ္ေငြထြက္ျပီဆုိမွ ေငြေခ်တာျဖစ္လို့ ပို့ကုန္ေရာ၊ သြင္းကုန္မွာပါ ျမတ္တဲ့အတြက္ ေဒၚလာေဈးဆုိတာ တက္စရာမလုိပါဘူး။ လူၾကီးေတြ အဲဒီအခ်က္ကို သေဘာေပါက္မယ္ဆုိရင္ ေဒၚလာေဈး ဆြဲတင္စရာအေၾကာင္းမ႐ွိပါဘူး။ အခုက ပို့ကုန္သမားတခ်ို့ရဲ့ တိုက္တြန္းမႈနဲ့ ေဒၚလာေဈးဆြဲတင္ဖို့ စဥ္းစားေနတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ပို့ကုန္ပ႐ုိမိုး႐ွင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ေဒၚလာေဈးတက္ရမယ္၊ ျမန္မာက်ပ္ေငြ တန္ဖိုးခ်ရမယ္ ဆုိတဲ့ စီးပြားေရးဥပေဒသက႐ွိေနေတာ့ တခ်ို့ကလည္း ပို့ကုန္ပ႐ုိမုိး႐ွင္းလုပ္ဖို့ ေဒၚလာေဈးခ်ရမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာ။ အဲဒါေတြကလည္း ယွဥ္ျပိုင္မႈ႐ွိမွပါ။ ျမန္မာနုိင္ငံလုိ အိမ္နီးခ်င္းနုိင္ငံေတြနဲ့ ပို့ကုန္ ကုန္ပစၥည္းေတြက ျပိုင္မယ့္ဟာ ဘာမွမ႐ွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚလာေဈးအတက္အက်မွာ ပို့ကုန္ပရိုမိုး႐ွင္းအတြက္ ေငြတန္ဖိုးခ်ဖို့မလိုပါဘူး။ ဒါေတြ သေဘာေပါက္ရင္ အဆင္ေျပသြားမွာပါ။”
by ဒီဗြီဘီ