ဗုဒၶစာေပလာ စ်ာန္အဘိဥာဥ္အေၾကာင္းမ်ား

       လူတို႔ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ စ်ာန္ပ်ံသည္၊ ေျမလ်ိဳး၊ မိုးပ်ံသည္ ဟူေသာစကားမ်ားေျပာသည္ကို မၾကာခဏ ၾကားရေပသည္။
လူအမ်ားစုသည္ ဘုရား ရဟႏၱာတို႔အား စ်ာန္တရားမ်ား ရရွိထားျခင္းေၾကာင့္ ယခုလို စ်ာန္ပ်ံနုိင္သည္၊ ေကာင္းကင္မွာ သြားလာနုိင္သည္၊ ေျမႀကီးမွာ ငုတ္လ်ိဳးသြားနုိင္သည္ စသည္ျဖင့္ မွတ္ထင္ေနတတ္ၾက၏၊ အမွန္စင္စစ္ကား စ်ာန္တရား ေၾကာင့္ ေကာင္းကင္ပ်ံနုိင္ျခင္း မဟုတ္ပါ၊ စ်ာန္တရားႏွင့္အတူ တြဲပါလာတတ္ေသာ တန္ခိုးအဘိဥာဥ္စြမ္းအား မ်ား ေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏၊


          အဘိဥာဥ္တရား ဟူသည္ကား အ့ံၾသဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ထူးျခား ဆန္းၾကယ္ရကား လူသာမာန္တို႔ မႀကံစည္အပ္ မႀကံစည္သင့္ေသာ အရာေလးမ်ိဳးတြင္ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာၾကားထားေသး၏၊ ထုိတရားေလးပါး ဟူသည္ကား-

(၁)သမၼာသမၺဳဒၶ ဘုရားရွင္တို႔၏ တန္ခိုးအရာႏွင့္စပ္ေသာ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္အေၾကာင္းကို မႀကံစည္အပ္ေပ၊ ႀကံစည္ ေသာသူသည္ ရူးသြပ္သူအျဖစ္သို႔၄င္း၊  အနည္းဆုံးအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲ ပင္ပန္းျခင္းအျဖစ္သို႔၄င္း ေရာက္ရွိခံစားရေပ၏ဟု   ေဟာေတာ္ မူထားခဲ့သည္။


(၂) ဘုရား ရဟႏၲာ အရိယာသူေတာ္ေကာင္းတုိ႔၏ စ်ာန္အေၾကာင္းကုိ မႀကံစည္သင့္ေပ၊ မေနနုိင္ပဲ ႀကံစည္ေသာသူသည္ မိမိဥာဏ္ျဖင့္ လိုက္၍ မမွီနုိင္ေသာေၾကာင့္ မႀကံစည္သင့္ေၾကာင္း ေဟာေတာ္မူခဲ့သည္။


(၃) မည္သူကျဖင့္ ဘယ္လိုႀကီးပြားသြားတယ္၊ မည္သူကျဖင့္ ဘယ္လို ဘယ္လုိ ဒုကၡခံစားကာ ဘ၀နိဂုံးအဆုံးသတ္သြား တယ္ စသည္ျဖင့္ လူအခ်င္းခ်င္းတို႔၏ ကုသိုလ္ကံ၊ အကုသိုလ္ကံအက်ိဳးေပးတုိ႔ကို၄င္း၊ တိရိစၦာန္၊ ၿပိတၱာ၊ အသူရကာယ္၊ နတ္ျဗဟၼာတို႔၏ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာမ်ား၊ ဒုကၡခံစားရပုံမ်ားႏွင့္စပ္ေသာ ကံတရားတို႔၏အက်ိဳးေပး ဆန္းၾကယ္ပုံကို၄င္း မႀကံ စည္သင့္ေပ၊ ႀကံစည္ေသာ သူသည္ ရူးသြပ္ျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းသာ အဖတ္တင္လိမ့္မည္။


(၄) ေလာကႀကီးသည္ အဘယ္သို႔ ျဖစ္လာသနည္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ျဖစ္လာသနည္း၊ သတၱ၀ါသည္ အဘယ္က စခဲ့ေလသနည္း၊ သတၱါေတြမျဖစ္ခင္က ဘယ္သူေတြ ရွိခဲ့ေလသနည္း၊ သက္ရွိ သက္မဲ့အရာ၀တၳဳမ်ားသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ မတူ ကြဲျပား   ျခားနားၾကေလသနည္း ဟူေသာ အနႏၱစၾကာ၀ဠာေခၚ ေလာကႀကီးအေၾကာင္းကိုလည္း မစဥ္းစားသင့္ေပ၊ စဥ္းစားပါက မိမိဥာဏ္က လိုက္၍မမွီနုိင္ေသာေၾကာင့္ ရူးသြပ္ျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း သတိေပး ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။

 ( အစိေႏၲယ်သုတ္၊ အပဏၰက၀ဂ္၊ စတုကၠနိပါတ္၊ အဂုၤတၱရပါဠိေတာ္ )


ဤသို႔လ်င္ ျမတ္ဘုရားသည္ သတၱ၀ါတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ငဲ့ညွာေတာ္မူေသာအားျဖင့္ မႀကံစည္သင့္ေသာ အရာေလးမ်ိဳးတြင္ စ်ာန္အဘိဥာဥ္အေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းေဟာၾကားခဲ့သည္။


ဣဒၶိ၀ိဓအဘိဥာဥ္


         ဣဒၶိ၀ိဓအဘိဥာဥ္ ဟူသည္ တေယာက္ထဲမွ အမ်ားပုံစံဖန္ဆင္းျခင္း၊ လူအမ်ားႀကီးမွ တေယာက္ထဲပုံစံ ဖန္ဆင္းျခင္း၊ ခႏၶာ ကိုယ္ကို ျမင္ေအာင္ျပျခင္း၊ မျမင္နုိင္ေအာင္ ကြယ္ထားျခင္း၊ နံရံတဖက္၊ တံတုိင္းတဖက္၊ ေတာင္ေစာင္းေတာင္ တန္းမ်ားကြယ္ထားေသာ္လည္း ေကာင္းကင္မွာကဲ့သို႔ အတြယ္တာကင္းမဲ့စြာ သြားလာ လႈပ္ရွားနုိင္ျခင္း၊ ေရထဲမွာ ကဲ့သို႔ မဟာပထ၀ီေျမႀကီးထဲမွာလဲ ေပၚလုိက္ ငုတ္လိုက္ လုပ္စြမ္းနုိင္ျခင္း၊ ေျမေပၚမွာကဲ့သို႔ ေရထဲမွာလည္း ႏွစ္ျခမ္းမကြဲေစပဲ ေပၚလိုက္ ငုတ္လုိက္လုပ္နုိင္ျခင္း၊ ေကာင္းကင္၌ ငွက္မ်ားပ်ံနုိင္သလို ထက္၀ယ္တင္ပလႅင္ျဖင့္ သြားနုိင္ ထုိင္နုိင္၊ ေလ်ာင္း စက္နုိင္၊ စႀကံေလ်ာက္နုိင္ျခင္း၊ တန္ခုိးအာႏုေဘာ္ႀကီးမားေသာ လ ေနတို႔ကိုလည္း လက္ျဖင့္ ဆုပ္ကိုင္ဖမ္းနိုင္ ျခင္း၊ အထက္ျဗဟၼာ့ ဘုံတုိင္ေအာင္ စၾကာ၀ဠာအႏွံ႔အျပားကုိ မိမိခႏၶာကိုယ္ျဖင့္ ျပည့္ေစနုိင္ျခင္း စေသာ စိတ္အလိုရွိရာ ေနရာတုိင္းကို စိတ္အႀကံအတုိင္း  ျဖစ္ေစ နုိင္ေသာ တန္ခိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္သည္။


ဒိဗၺေသာတ အဘိဥာဥ္

       ဒိဗၺေသာတ အဘိဥာဥ္ဟူသည္ နတ္တို႔၏ နားႏွင့္တူေသာ လူတို႔ထက္ သာလြန္ေသာ အစြမ္းတမ်ိဳးျဖင့္ ဘယ္ေလာက္   ေ၀းသည္ျဖစ္ေစ၊ ဘယ္ေလာက္ နီးသည္ျဖစ္ေစ နတ္ျပည္ လူ႔ျပည္ ဘယ္ေနရာမွာ ေျပာေနသည္ျဖစ္ေစ အနားမွာ လာေရာက္ေျပာၾကားေနသကဲ့သို႔ ထင္ထင္ရွားရွား ျပတ္ျပတ္သားသား ၾကားနုိင္စြမ္းရွိေသာ တန္ခိုးမ်ိဳးျဖစ္သည္။


ပရစိတၱ၀ိဇာနန အဘိဥာဥ္

        ပရစိတၱ၀ိဇာနန အဘိဥာဥ္ ဟူသည္ သူတပါးတုိ႔သႏၲာန္တြင္ ရာဂစိတ္ျဖစ္ေနသလား၊ မျဖစ္ဘူးလား၊ ေဒါသစိတ္၊ ေမာဟ စိတ္ေတြ လႊမ္းမိုးေနသလား၊ ကင္းေနသလား၊ သမာဓိတည္ၾကည္ေနသလား၊ ပ်ံ႕လြင့္ေနသလား၊ ေတာထြက္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေနသလား၊ ကာမစိတ္ေတြ ျဖစ္ေနသလား၊ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ကုသိုလ္စိတ္ စ်ာန္စိတ္မ်ားျဖစ္ေနသလား၊ နိမ့္က်တဲ့ အကု သိုလ္စိတ္ေ တြ   ျဖစ္ေနသလား၊ ကိေလသာ အေနွာင္အဖြဲ႕ သံေယာဇဥ္ေတြကေန လြတ္ေျမာက္သြားၿပီလား မသြားေသး ဘူးလား စသည္ျဖင့္ သူတပါးစိတ္တြင္ မည္သို႔ေသာ စိတ္ျဖစ္ေနသည္၊ အေတြးအႀကံျဖစ္ေနသည္ကုိ  အာရုံျပဳၾကည့္စဥ္မွာ ပင္ အခ်ိန္မဆုိင္းပဲ သံသယ မရွိ အရွိအတုိင္း သိနုိင္ ျမင္နုိင္စြမ္းရွိေသာ တန္ခိုးမ်ိဳးျဖစ္သည္။


ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိ အဘိဥာဥ္

       ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိ အဘိဥာဥ္ ဟူသည္ ေရွ႕ဘ၀မ်ားတြင္ ဘာျဖစ္ခဲ့သည္၊ ဘယ္မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္ခဲ့သည္၊ ဘယ္နာမည္ျဖင့္ ျဖစ္ခဲ့သည္ စသည္ကုိ သိနုိင္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္၏၊ ဆိုပါစို႔ ဤအဘိဥာဥ္ရရွိထားသူသည္ အာရုံျပဳလုိက္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ တစ္ဘ၀၊ နွစ္ဘ၀၊ သုံးဘ၀၊ ၄ ဘ၀၊ ၅ ဘ၀၊ ၁၀ ဘ၀အားျဖင့္ ဘ၀ေပါင္း ၂၀၊ ဘ၀ေပါင္း ၄၀၊ ဘ၀ေပါင္းငါးဆယ္၊  တရာ၊ တစ္ေထာင္၊ တစ္ေသာင္း၊ တစ္သိန္းအား ျဖင့္၄င္း အာရုံျပဳသည္ႏွင့္ ထင္ရွားျပတ္သားစြာျမင္နုိင္လာ၏။

         ယခုလက္ရွိကမၻာ၊ ေနာက္ကပ္ကမၻာ စသည္အားျဖင့္၄င္း၊ ဤမည္ေသာ ဘ၀တြင္ နာမည္ ဘယ္လို ေခၚခဲ့သည္၊ ဘယ္လို အမ်ိဳးအႏြယ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့သည္၊ ဘယ္လိုရုပ္အဆင္းသ႑ာန္ ရွိခဲ့သည္၊ ဘယ္လို အစာအာဟာရကုိ မွီ၀ဲစားသုံးခဲ့ရသည္၊ ဘယ္လိုစီးစိမ္ခ်မ္းသာမ်ိဳးကိုခံစားခဲ့ရသည္၊ဘယ္လုိဆင္းရဲဒုကၡမ်ိဳးကိုခံစားခဲ့ရသည္၊သက္တမ္းအားျဖင့္နွစ္ေပါင္းဘယ္ ေလာက္ေနခဲ့ရသည္ စသည္အားျဖင့္ အေသးစိတ္ကုိ သိနိုင္ၿပီး ထုိဘ၀မွ စုေတခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဒီဘ၀မွာ ျဖစ္ရသည္၊ ဒီဘ၀မွာလဲ ဘယ္လိုနာမည္ အမ်ိဳးအႏြယ္ သက္တမ္း၊ ခ်မ္းသာဆင္းရဲ ခံစားခဲ့ရသည္မ်ားကို အေသးစိတ္ အစဥ္အတုိင္း သိနိုင္၊ ျမင္နုိင္စြမ္းေသာ တန္ခိုးမ်ိဳးကို ေခၚသည္၊


        ဤတန္ခိုးတြင္ ျခြင္းခ်က္အားျဖင့္ တပည့္သာ၀ကမ်ားသည္ ဘ၀မ်ားကို အစဥ္အတုိင္း ဆက္လက္  စဥ္းစားမွသာ သိျမင္ နုိင္ၾကၿပီး သမၼာသမၺဳဒၶဘုရားရွင္တို႔သည္ကား ဘ၀မ်ားကုိအစဥ္အတိုင္းျဖစ္ေစ၊ ခုန္ေက်ာ္ၿပီးျဖစ္ေစ၊ ဟိုဘက္ဘ၀မွာ ဘာေတြလုပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဒီဘ၀မွာဘယ္လုိအက်ိဳးေက်းဇူး ခံစားေနရသည္ စသည္အားျဖင့္ အေၾကာင္းတရား အက်ိဳး တရားႏွင့္တကြ ဘ၀ျဖစ္စဥ္တုိ႔ကုိ သိျမင္နုိင္ၾကသည္။


ဒိဗၺစကၡဳ အဘိဥာဥ္

          ဒိဗၺစကၡဳ အဘိဥာဥ္ဟူသည္ ပကတိလူသားတို႔ထက္ သာလြန္ေသာ နတ္မ်က္စိႏွင့္တူေသာ အစြမ္းျဖင့္ ေသခါနီး သတၱ၀ါ မ်ား၊ ပဋိသေႏၶေနၿပီးခါစ သတၱ၀ါမ်ားကို- ဤသတၱ၀ါတုိ႔သည္ ကုိယ္ႏႈတ္စိတ္ သုံးပါးလုံးျဖင့္ မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ ဒုစရုိက္ မ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္၊ အရိယာ သူေတာ္ေကာင္း ပညာရွိမ်ားကိုလဲ စြပ္စြဲေျပာဆုိေလ့ရွိၾကသည္၊ အယူမွား မိစၦာဒိ႒ိလဲ ယူခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ ထုိသူတို႔ ေသလြန္ေသာအခါ အပါယ္ငရဲသုိ႔ က်ေရာက္ၾကရသည္။


          အခ်ိဳ႕ေသာ သတၱ၀ါတုိ႔သည္ကား ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား၊ သုစရုိက္တရားမ်ားကို က်င့္သုံးၾကၿပိး ပညာရွိသူေတာ္ ေကာင္းမ်ားကိုလဲ မစြပ္စြဲမကဲ့ရဲ႕ မပုတ္ခတ္ပဲ အျမင္မွန္ အက်င့္မွန္ျဖင့္ ေနခဲ့ၾက ေသာေၾကာင့္သုဂတိ နတ္ျပည္မ်ားသို႔ ေရာက္ၾကရသည္- စသည္အားျဖင့္ ထုိထုိသတၱ၀ါတို႔၏ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္ကံတို႔ႏွင့္တကြ ယုတ္နိမ့္ေသာ သတၱ၀ါ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာသတၱ၀ါ၊ ရုပ္လွေသာ သတၱ၀ါ၊မလွပေသာသတၱ၀ါ၊ နတ္ရြာသုဂတိ၊ အပါယ္ဒုဂၢတိသို႔ က်ေရာက္လတံ့ က်ေရာက္ဆဲျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ ထုိသူတို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ကံတရားမ်ားအတိုင္း ေရာက္သင့္ေရာက္ထုိက္ေသာ ဘုံဘ၀မ်ားသို႔ ေရာက္ၾကရရွာသည္-ဟု ဘယ္ကံကို ဆည္းပူးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဘယ္ဘုံဘ၀ ေရာက္ၾကရသည္ အားျဖင့္ အာရုံျပဳလိုက္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ျမင္နုိင္စြမ္းေသာ တန္ခိုးမ်ိဳးကို ေခၚသည္။


အာသ၀ကၡယ အဘိဥာဥ္

            အာသ၀ကၡယအဘိဥာဥ္ ဟူသည္ ၿငိမ္းေအးရာျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္သို႔ သမာဓိေရွ႔ေဆာင္ေသာ မဂ္ေလးတန္ဖိုလ္ ေလးတန္ ျဖင့္၄င္း၊ ပညာေရွ႕ ေဆာင္ေသာ မဂ္ေလးတန္၊ ဖုိလ္ေလးတန္ျဖင့္၄င္း၊ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေသာဥာဏ္ျဖင့္ ေနာက္ထပ္တဖန္ ဘ၀ သစ္ တဖန္ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ အာသေ၀ါတရားေလးပါး၊ ကိေလသာ သံေယာဇဥ္မ်ား၊ အကုသိုလ္ မ်ားကုန္ခန္းျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိဘ၀မွာပင္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို  ထပ္ကာထပ္ကာ အလိုရွိတုိင္း ခံစားနုိင္ေသာ တန္ခိုးမ်ိဳးကို ေခၚဆုိသည္။
( ပံသုေဓာ၀ကသုတ္၊ ေလာဏကပလႅ၀ဂ္၊ တိကနိပါတ)


အရွင္ေမာဂၢလာန္မေထရ္၏ တန္ခိုးတစ္မ်ိဳး
     ဘုရားရွင္သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိေတာ္မူစဥ္ကျဖစ္သည္၊ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕တြင္ကုေဋရွစ္ဆယ္ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေသာ အလြန္ႏွေျမာ တြန္႔တို တတ္ေသာ သူေ႒းႀကီး တဦးရွိခဲ့သည္၊ မည္သူတဦးတေယာက္ကိုမွ် ဘာပစၥည္းကိုမွ် မေပးကမ္းမစြန္႔ႀကဲဖူးေသာ ေၾကာင့္ မစၦရိယေကာသိယ- ဦးကပ္ေစးႏွဲဟု အမ်ားက သမုတ္ထားၾကသည္၊ တေန႔တြင္ ဘုရင့္နန္းေတာ္သုိ႔ အခစား၀င္ ကာ ျပန္လာစဥ္လမ္းေဘးတြင္ ေရာင္းေန ေသာ မုန္းပ်ားသလက္( မုန္႔ျပစ္သလက္) ကို စားခ်င္ေသာ အာသာျဖစ္သည့္ အခါ ၀ယ္စားလ်င္ ပိုက္ဆံကုန္မည္၊ အိမ္မွာကိုယ္တုိင္ေက်ာ္ၿပီး စားရင္လဲ တစ္အိမ္လုံးကိုေကြ်းရမည္ ဆုိလ်င္ ေငြပိုကုန္ မည္ဟုေတြးေတာကာ ထုိစိတ္ျဖင့္ပင္ မစားနုိင္ မအိပ္နုိင္ ျဖစ္၍ ပိန္ခ်ဳံးလာေလ၏။


          သူေ႒းႀကီး၏ အျခင္းအရာကို သတိထားမိေသာ သူေ႒းကေတာ္ႀကီးသည္ ႀကံရမရသည့္အဆုံး အေျဖရေအာင္ စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ေမးျမန္းၿပီးသကာလ- ေအာ္ သူေ႒းႀကီးႏွယ္- ပင္ပန္းလိုက္တာ၊ မကုန္တဲ့နည္း ရွိပါတယ္ ဆုိၿပီး ပတ္၀န္း က်င္က မည္သူမွ မသိေအာင္ သူေ႒းႀကီးတေယာက္စာပဲ ေၾကာ္ၿပီး ေကြ်းပါမည္ ဆုိကာ ဘုံခုႏွစ္ဆင့္ျပႆဒ္ အထက္ဆုံး ကို တက္ၿပီး လင္မယားႏွစ္ေယာက္ မုန္႔ေၾကာ္ၾကပါတယ္။


            ထိုအျခင္းအရာ အလုံးစုံကို ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္မွ ျမင္ေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္သည္  သူေ႒းလင္မယားႏွစ္ဦးစလုံး  ေသာတာပန္ တည္မည့္အေၾကာင္းကိုျမင္ေတာ္မူသည့္အတြက္ေၾကာင့္ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ကို ေခၚေတာ္မူကာအဆုိပါ သူေ႒းလင္မယားကို ဆုံးမၿပီး မုန္႔ကို အလွဴခံခဲ့ပါ၊ ငါဘုရား ေဇတ၀န္ေက်ာင္းကေန ေစာင့္ေတာ္မူမယ္၊ မုန္႔ကို ေန႔ဆြမ္း အျဖစ္ ဘုန္းေပးေတာ္မူမယ္ လို႔ မိန္႔ေတာ္မူလိုက္တယ္။


          မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္ ျပႆဒ္အထက္ဆုံးထပ္ ေလသာျပဴတင္းေပါက္မွ  ကိုယ္ထင္ျပလိုက္ေလ၏၊ မေထရ္ျမတ္ကုိ ျမင္ေသာ သူေ႒းႀကီးလဲ ေအာင္မေလး၊ သူမ်ားမေၾကြးခ်င္လို႔ ေကာင္းကင္မွာ တက္ၿပီးမုန္႔ေၾကာ္ပါတယ္၊ ဒီအထိ အလွဴခံက   ေရာက္လာပါေပါ့လား. ဟုဆုိကာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရွာသည္။ မေနနိုင္သည့္အဆုံး အရွင္ဘုရား ေကာင္းကင္မွာ လမ္းေလ်ာက္ျပလဲ တပည့္ေတာ္ကေတာ့ မလွဴနုိင္ပါဘူး ဆုိေတာ့ မေထရ္ကလဲ လမ္းေလ်ာက္ျပတယ္၊ လမ္းေလ်ာက္ရုံ မဟုတ္ဘူး၊ ထုိင္ျပလဲ မလွဴဘူးဘုရား ဆုိေတာ့ မေထရ္ကလဲ ထုိင္ျပတယ္၊ ေနာက္ထပ္ မီးခိုးေတြ ထြက္ေအာင္လုပ္ျပလဲ မလွဴဘူးဘုရား ဆုိေတာ့ တစ္အိမ္လုံးကို မီးခိုးေတြနဲ႔ ဖုံးလႊမ္းသြားေအာင္   လုပ္ျပတယ္။


             ေနာက္ဆုံးမွာ သူေ႒းႀကီးဟာ ႀကံရာမရတဲ့အဆုံး ရွင္မရယ္- အေသးဆုံးမုန္႔ကိုယူၿပီး လွဴလိုက္စမ္းပါ- ဒီမုန္႔မွ မရရင္ ဒီမေထရ္ ျပန္မယ္ မထင္ေတာ့ဘူး ဆုိေတာ့ မုန္႔တခုကို ယူလုိက္တာ အထပ္လိုက္ အထပ္လိုက္ ကပ္ပါလာသတဲ့။  ဒီေလာက္ေတာင္ ျဖစ္လွတာ ငါကုိယ္တုိင္ အေသးဆုံးျဖစ္ေအာင္ေၾကာ္မယ္ ဆုိၿပီး အနည္းငယ္ထည့္ကာ ေၾကာ္လိုက္ေတာ့ အိုးကင္းအျပည့္ႀကီး ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ - ကဲ ဒီအေျခအေနကိုေရာက္မွေတာ့ ငါလဲ စားခ်င္စိတ္ အာသာကုန္ပါၿပီ၊ အကုန္သာ လွဴလိုက္ပါ ရွင္မရယ္-ဟု ေျပာလိုက္ေလ၏။


        လွဴခ်င္ေသာစိတ္ျဖင့္ မုန္႔အကုန္လုံးကို လွဴဒါန္းေသာအခါ အရွင္ေမာဂၢလာန္ မေထရ္ျမတ္က-သူေ႒းႀကီး သင္လွဴမည့္မုန္႔ကုိ အလွဴခံဖို႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေက်ာင္းေတာ္ကေန ေစာင့္ေတာ္မူဆဲျဖစ္တယ္၊ လာ သြားၾကရေအာင္-ဟု မိန္႔ေတာ္မူ ေသာအခါ  ဒီအခ်ိန္ႀကီးက်မွ မြန္းလဲြပါေတာ့မယ္- တပည့္ေတာ္တို႔ ဒီေလာက္ေ၀းတဲ့ခရီးကို သြားၿပီး ဘယ္လုိ လွဴရပါမလဲ ဘုရား- ဟု ေလ်ာက္ေသာအခါ ဒါဆုိလဲ မုန္႔ေတာင္းကိုယူပါ၊ အျခားလွဴဖြယ္ပစၥည္းေတြကို ယူၿပီး ျပႆာဒ္ေအာက္ဆုံး ေလွခါးကို ဆင္းလိုက္ပါ၊ ေလွခါးေျခရင္းေရာက္တာနဲ႔ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္မုဒ္ဦးကိုေရာက္ပါလိမ့္ မယ္ဆုိၿပီး တန္ခိုးနဲ႔ အဓိ႒ာန္ လိုက္တာ ခ်က္ခ်င္းေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္ကုိေရာက္သြားၾကေလ၏။


          ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕တို႔သည္  ယူဇနာေပါင္း (၄၅) ယူဇနာမွ်ေ၀းကြာလွ၏၊  တယူဇနာကို ယခုေခတ္ (၈) မိုင္ႏႈန္းျဖင့္ေရတြက္ေသာ္ မိုင္ေပါင္း (၃၆၀) မွ်ကြာေ၀း၏၊ ထုိမွ်ေလာက္ ေ၀းေသာခရီးကို စကၠန္႔ပိုင္းအတြင္းေရာက္ ေအာင္ပို႔   ေဆာင္နုိင္ျခင္းသည္ အဘိဥာဥ္ေၾကာင့္သာလ်င္ ျဖစ္၏။ ။


               ေနာက္ဆုံးတြင္ သူေ႒းလင္မယားႏွစ္ဦးတုိ႔သည္  ဘုရားအမႈးရွိေသာ သံဃာေတာ္ငါးရာတို႔အား  မုန္႔ဆြမ္းဆက္ကပ္လွဴ ဒါန္းကာ တရားနာၾကရင္း ေသာတာပန္အရိယာမ်ား ျဖစ္သြားၾက၏၊ လွဴဒါန္းၿပီး၍ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္က ထြက္လုိက္သည္နွင့္ တၿပိဳင္နက္ မိမိေနရာ ျပႆာဒ္ေလွခါးဦးသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသြားၾကသည္။

 ( မစၦရိယေကာသိယ၀တၳဳ၊ ဓမၼပဒအ႒ကထာ၊ ဣလႅိသဇာတ္၊ ဧကနိပါတ္၊ ဇာတကအ႒ကထာ )


         အထက္ပါအျဖစ္အပ်က္ကို ေထာက္ဆေသာ္ မယုံနုိင္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ အံ့ၾသစရာမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ ေနသည္ကို ေတြ႔ရ ပါမည္၊ သို႔ေသာ္လည္း တန္းခိုးအဘိဥာဥ္အရာ ျဖစ္ေလေတာ့ မျဖစ္နုိင္ဘူး ဟုလဲ မဆုိသာေပ၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္  ျမတ္စြာ ဘုရားသည္ စ်ာန္အဘိဥာဥ္ရနုိင္ေၾကာင္း နည္းလမ္းေကာင္းမ်ား၊ သမထ ၀ိပႆနာနည္း လမ္းတို႔အား သတၱ၀ါတို႔၏ အႀကိဳက္၊ သတၱ၀ါတို႔၏စရုိက္၊ သတၱ၀ါတို႔၏၀ါသနာဓေလ့ ကြာျခားခ်က္အလိုက္၊ သဒၶါ သီလ ၀ီရိယစြမ္းအားတုိ႔အလိုက္ သဒၶါစေသာ ဣေျႏၵအႏုအရင့္အလိုက္ ဒီလမ္းေၾကာင္းကို ဒီလိုေလ်ာက္ပါ၊ ဒီလိုေျပာပါ၊ ဒီလုိဆုိပါ၊ ဒီလိုက်င့္ႀကံ အားထုတ္ပါက လမ္းဆုံးပန္းတုိင္သို႔ ေရာက္ပါလိမ့္မည္ ဟု အတိအလင္း ေဟာၾကားခဲ့သည္။


       အကၡာတာေရာ တထာဂတာ- ဘုရားရွင္တုိ႔သည္ စကားျဖင့္ လမ္းညႊန္ရုံသာ ညႊန္ျပတတ္ကုန္၏၊ (  တုေမွဟိ ကိစၥ မာတပၸံ ) အတၱာ ဟိ အတၱေနာ နာေထာ- အားထုတ္ရမည္မွာ ကိုယ့္အားကိုယ္ ကိုးဖုိ႔ရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း မွာေတာ္မူခဲ့သည္။ဆရာရွင္ျဖစ္ေသာ ထုိျမတ္ဘုရား သြန္သင္ဆုံးမ ထားသည့္အတုိင္းသာ ေလ်ာက္လွမ္းပါက လမ္းဆုံးပန္းတုိင္သို႔ ေရာက္ မည္မွာ မလြဲဧကန္အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။


ေမတၱာျဖင့္
ပန္းကမၻာ
အရွင္သုနႏၵာလကၤာရ M.A 
မူရင္း= ဗုဒၶစာေပလာ စ်ာန္အဘိဥာဥ္အေၾကာင္းမ်ား

                                                          ေလးစားစြာျဖင့္    ....    ေမာင္ျမင့္

Posted in: ဘာသာေရး