လူအမ်ိဳးစား (၄) မ်ိဳး ။

• သက္ပိုင္ရဲ(ရဲရင့္ေခါင္)

လူ၏ စိတ္အေတြး ႏွင့္ျပဳ အမူကို အေျခခံျပီး လူကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေလးမ်ိဳး ခြဲျခားထားပါသည္..။ ဒီအေၾကာင္းေလးကို မေရးမွီ ေျပာခ်င္တာကေတာ့.. လူတိုင္းဟာ လူေတြနဲ႔ ပဲ စကားေျပာၾကတယ္.... မိတ္ဖြဲ႔ၾကတယ္.. သူစိတ္ကိုမသိသလို သူဟာလည္း ကိုယ့္စိတ္ကို သိတဲ႔ အခါမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္...။ ဒီစာအုပ္ေလးက က်ြန္ေတာ္အိမ္မွာ ရွာေဖြရလာတာပါ..။ ဒီအေၾကာင္းကို ဖတ္ျပီး တာနဲ႔
ငါလူေတြအေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းသိသြားျပီ ဆိုတဲ႔ စကားကို ေျပာျဖစ္မွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး...။
၁ လိုရင္းသမား
၂ အျမစ္ေဖာ္သမား
၃ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းသမား
၄ လိုက္လိုက္ေလ်ာေလ်ာသမား တို႔ ျဖစ္ပါတယ္...။
ဒီစာအုပ္ကို ေရးသူက ေတာ့ ဆရာေအာင္ထြန္းျဖစ္ပါတယ္....၂၀၀၁ ခုႏွစ္က ထုတ္ေ၀ခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္တစ္အုပ္ပါ...။ က်ြန္ေတာ္ဖတ္မိျပီး.. အနည္းအက်ဥ္းကို.. ျပန္လည္ေဖာ္ျပေရးသားလိုက္ပါသည္...။
လက္ေတြ႔ဘ၀တြင္ ထုိလူပံုစံတစ္မ်ိဳးစီ သိသိသာသာ ေပၚလြင္ ေသာလူမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သကဲ႔သို႔ လူပံုစံ(၂) မ်ိဳး ၊ (၃) မ်ိဳး ေရာေထြးေနသည္႔ လူမ်ားႏွင့္လည္း ၾကံဳေတြ႔ရမည္ ျဖစ္ပါသည္..။
အဓိက အခ်က္မွာ ထုိ လူအမ်ိဳးစား(၄)မ်ိဳးကို ၾကိဳတင္ သိရွိ နားလည္သေဘာေပါက္ထားျခင္းျဖင့္ မည္သည္႔ပံုစံျဖင့္ ၾကံဳေတြ႔ရသည္ ျဖစ္ေစ မိမိ အေနႏွင့္ ရုတ္တရက္ ရမ္းသန္း တံု႔ျပန္မိျခင္းမွ ေရွာင္းရွားႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္..။ စိတ္အေႏွာင့္ယွက္ျဖစ္ရျခင္းမွ သက္သာမည္ျဖစ္ပါသည္..။
၁ ။ လိုရင္းသမား (Pragmatic)
အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုခုႏွင့္ ပက္သက္ျပီး လိုရင္းအခ်က္ကို ထုတ္ႏုတ္ရသည္႔ ကိစၥမ်ားတြင္ အခ်က္အလတ္ နည္းႏိုင္သမွ် နည္းေအာင္ ထုတ္ႏုတ္သည္႔ သူမ်ားျဖစ္သည္..။ ဥပမာ- စာမ်က္ႏွာ (၃၀၀) ရွိေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ႏွင့္ ယင္းစာအုပ္မွ အႏွစ္ခ်ဳပ္မ်ား ထုတ္ထားေသာ စာမ်က္ႏွာ (၃) မ်က္ႏွာ ၾကိဳက္ရာေရြးပါဆိုလွ်င္... ထိုသူသည္ စာမ်က္ႏွာ (၃) မ်က္ႏွာကိုသာေရြးပါလိမ့္မည္..။ ထုိ (၃) မ်က္ႏွာကို ပင္ ၁ မ်က္ႏွာ ျဖစ္ေအာင္ ထပ္ခ်ံဳ႔ပါလိမ့္မည္...။
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရမည္႔ ကိစၥမ်ားတြင္ အခ်က္လတ္မ်ားအေပၚ ကိုသာအေျခခံကာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တက္ၾကပါသည္..။စိတ္ခံစားမူမ်ားႏွင့္ ပက္သက္ျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေလ႔မရွိပါ...။ခပ္ျမန္ျမန္ ခပ္သြက္သြက္ ဆံုးျဖတ္ေလ႔ရွိၾကပါသည္..။ အခ်ိန္ပတ္သက္ျပီးမူ အခ်ိန္ကိုမျဖဳန္းတီးလိုၾကပါ..။အခ်ိန္ကို တန္းဖုိးထားၾကပါသည္...။ အပန္းေျဖခရီးထြက္ျခင္း... ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ျခင္းတို႔ကို အခ်ိန္ျဖဳန္းတီးမူဟု ယူဆသူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္..။ ထိုင္ေစာင့္ရျခင္းမ်ိဳးကို အလြန္ မုန္းတီးၾကပါသည္..။အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် တစ္ခုခုလုပ္ကိုင္ တိုးတက္ေနမွ ေက်နပ္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္..။အခ်ိန္ကုန္ သက္သာေစရန္.. ေခတ္မွီ အီလတ္ထေရာနစ္ ပစၥည္းမ်ားကို ၀ယ္ယူသံုးစြဲတက္ၾကပါသည္..။ တယ္လီဖုန္း အလိုအေလ်ာက္ေျဖၾကားစက္ ၊ဆယ္လူလာဖုန္း...၊ကြန္ပ်ဴတာ စသည္တို႔ကို ၀ယ္သံုးျပဳေလ႔ရွိၾကပါသည္..။
ေျပာဆို၊ျပဳမူ၊ေနထိုင္ရာတြင္ စနစ္တက် တည္တည္တံတံ ေျပာဆိုျပဳမူ လုပ္ကိုင္ေနထိုင္ေလ႔ရွိၾကပါသည္..။ အလုပ္ကို အလုပ္ႏွင့္ တူေအာင္လုပ္ၾကပါသည္..။ အလုပ္ခ်ိန္ကို ေလးစားၾကပါသည္..။ အလုပ္ခ်ိန္တြင္ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥမ်ားကိုလုပ္ေလ႔မရွိပါ..။အလုပ္ႏွင့္ လူမူေရးကို တစ္က႑စီ ခြဲျခားထားေလ႔ရွိၾကပါသည္...။
အားကစားႏွင့္ ပက္သက္ျပီး ေဘးမွ ထိုင္ၾကည္႔ရသည္ကို မႏွစ္သက္ပါ..။ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ကစားရသည္ကို ပိုမိုႏွစ္သက္ၾကပါသည္..။ စိတ္ကူး ၊ အာရံုတို႔ မၾကာခဏ ေျပာင္းေလ႔ရွိၾကပါသည္..။
လြမ္းမိုးလိုျခင္း ကိစၥတြင္မူ လည္းေကာင္း တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အယူအဆ၊ ယံုၾကည္ခ်က္ စသည္တို႔ကုိ သူတစ္ပါးအေပၚ လြမ္းမိုးေစလိုၾကပါသည္..။ လြမ္းမိုးေအာင္လည္း ေျပာဆို လုပ္ကိုင္ေလ႔ရွိၾကပါသည္..။
လုပ္ရဲ ကိုင္ရဲ ေျပာရဲ ဆိုရဲသူမ်ား အလုပ္ကို ဦးစားေပး တန္းဖိုးထားသူမ်ား၊ အလုပ္ႏွင့္ လူမူေရးကို ခြဲျခားထားသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္..။
၂။ အျမစ္ေဖာ္သမား (Analytical)
စူးစမ္းလိုစိတ္၊ သိလိုစိတ္ အလြန္ျပင္းျပသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္..။ အေသးစိတ္ကို စိတ္၀င္စားၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္..။ စိတ္ခံစားမူႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ေလ႔မရွိၾကပါ..။ သို႔ေသာ္ ( လိုရင္းသမား)မ်ားကဲ႔ သို ႔ ျမန္ျမန္သြက္သြက္ မဆံုးျဖတ္တက္ၾကပါ..။အခ်တ္လတ္ အေထာက္အထားမ်ားစြာကို စိတ္ေက်နပ္ေလာက္ေအာင္ စုေဆာင္းရယူေလ႔ ဆန္းစစ္ေလ႔လာျပီးမွ အခ်ိန္ယူဆံုးျဖတ္တက္ေလ႔ရွိသည္.။
ထိုေၾကာင့္ အတင္းေျပာ အတင္းေရာင္းတက္ေသာအေရာင္းသမားမ်ား ၊ ပြဲစားမ်ား၊ အလ်င္အျမန္ ဆံုးျဖတ္ျပဳမူ လုပ္ကိုင္တက္သူမ်ားကို အယံုၾကည္ သိပ္မရွိၾကပါ..။
အခ်ိန္ကိုတန္းဖုိးထားသည္႔အရာတြင္... လိုရင္းသမားမ်ား ကဲ႔သို႔ပင္ျဖစ္ပါသည္..။ အခ်ိန္ကို အလဟသ အျဖစ္မခံလိုၾကပါ..။လိုရင္းသမားမ်ား ကဲ႔သို႔ပင္ အခ်ိန္ကုန္သက္သာေစမည္႔ ေခတ္မွီ အီလက္ထေရာနစ္ ကရိယာတန္ဆာပလာမ်ားကုိ ေဆာင္ထားတက္ၾကပါသည္..။
အားကစားႏွင့္ပက္သက္လွ်င္ မူ လူပ္လူပ္ရွားရွားႏွင့္ အမ်ားပါ၀င္ေသာ အားကစားမ်ုိဴးကို မႏွစ္သက္လွပါ.။ စစ္တုရင္ အားကစားမ်ိဳးကို ႏွစ္သက္သေဘာက်ေလ႔ရွိသည္..။
အာရံုစူးစိုက္ရသည္႔ ကိစၥမ်ားတြင္ ၾကာရွည္အာရံူစူစိုက္တက္ၾကသည္...။ တစ္ ပတ္ ၊ ဆယ္ရက္ၾကာေသာ သင္တန္းမ်ား၊ ေဟာေျပာပြဲမ်ားကို မျငီးေငြ႔ပဲ စိတ္ပါ၀င္စားစြာ တက္ေ၇ာက္ႏုိင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္ ။တက္ေ၇ာက္ျပီးလွ်င္ လိုရင္းအခ်က္မည္မွ် ပါသည္ကိုလည္းေကာင္း၊ တန္သည္မတန္သည္ကို လည္းေကာင္း ေ၀ဖန္ ဆန္းစစ္ေလ႔ရွိၾကသည္..။
လြမ္းမိုးလိုျခင္းကိစၥာမ်ားတြင္ သူတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အယူဆ၊ အေတြးေခၚ၊ လုပ္နည္းကိုင္နည္းမ်ားကို သူတစ္ပါးေပၚ လြမ္းမိုးေအာင္ ၾကိဳးစားေလ႔မရွိၾကပါ..။အထူးသျဖင့္ လူအမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရျခင္း၊ျပင္ပလူမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္လုပ္ကိုင္ရျခင္းမ်ားကို မႏွစ္သက္လွပါ..။ ဘာသိဘာသာေနတက္ၾကျပီး... တိုက္ရိုက္၊တဲ႔တိုး၊ ေျပာဆို ၊လုပ္ကိုင္ေလ႔မရွိၾကပါ။
၃။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းသမား(Extrvert)
ထုိသူမ်ားသည္.. ပတ္၀န္းက်င္ကို စိတ္၀င္စား၊ အေလးထားၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္..။ ေျပာေျပာဆိုဆို ရယ္ရယ္ေမာေမာ၊ ေဟးလား၀ါးလား ေနတက္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္..။ ထုိကဲ႔သို႔ ေနေနရလွ်င္ ေက်နပ္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္.။ ထိုအေျခေနမွ အက်ိဳးျမတ္ရသည္၊ မရသည္ကို သိပ္အဓိက မထားၾကပါ..။
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာတြင္ အခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံေလ႔လာရွိၾကေသာ္လည္း စိတ္လူပ္ရွားခံစားမူမ်ား ေရာစပ္ပါ၀င္တက္ပါ သည္.။ ခပ္ျမန္ျမန္ သြက္သြက္ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္..။
အခ်ိန္ႏွင့္ပက္သက္ျပီး ႏွေျမာတြန္႔တိုမူ မရွိလွပါ ။ အခ်ိန္ကို ပိုျပီး ထိေရာက္စြာ အသံုးခ်ေစႏိုင္သည္႔ ကိရိယာ အသစ္အဆန္းမ်ားကိုသိပ္မခင္တြယ္ၾကပါ..။
အားကစားႏွင့္ ပက္သက္လ်င္မူ ပါ၀င္ကစားရသည္ထက္ေဘးမွ အားပါးတရ အားေပးရျခင္းကို ႏွစ္သက္ပါသည္..။ေဘာလံုးပြဲ၊ေဘာလီေဘာပြဲ စသည္မ်ိဳးျဖစ္သည္..။
အလုပ္လုပ္ကိုင္ရာ အလုပ္ကိုင္ဇယားမ်ား ဂရပ္မ်ား ကို အသံုးျပဳျပီး လုပ္ကိုင္ရျခင္းကို မႏွစ္သက္ၾကပါ.။ အေသးစိတ္ကိုစိတ္မ၀င္စားပါ။မလုပ္ပါ။အဓိက အပိုင္းကိုသာ လုပ္ျပီး အေသးစိတ္အပိုင္းကို သူမ်ားကို လြဲေျပာင္းေပးျပီးလုပ္ကိုင္ေစေလ႔ရွိသည္..။ရံုခန္းတြင္ အခ်ိန္ေပးထိုင္ေနရျခင္း..၊စာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္လုပ္ရျခင္းမ်ိဳးကို မႏွစ္သက္ၾကပါ..။ ျပင္ပေလာကတြင္ သြားလာ၊ေျပာဆို လုပ္ကိုင္ရျခင္းကို ႏွစ္သက္ၾကပါသည္..။ရုတ္တရက္ေပၚေပါက္လာေသာ ကိစၥကို ထျပီးလုပ္ကိုင္ရျခင္းကို ႏွစ္သက္ၾကပါသည္..။ စိတ္ခံစားမူ ျပင္းထန္၊ ျမန္ဆန္ သူမ်ားဟု ေယဘုယ် သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္..။ အာရံုစူးစိုက္မူ အခ်ိန္တိုေတာင္းၾကပါသည္..။
လိုရင္သမားမ်ားကဲ႔သိုပင္ သူတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အယူဆ ယံုၾကည္ခ်က္ စသည္တို႔ကို သူတစ္ပါးအေပၚ လြမ္းမိုးေစလိုၾကပါသည္..။အဆြယ္ေကာင္းသူမ်ားလည္းျဖစ္ၾကပါသည္..။သိပ္အားမနာတက္ၾကပါ..။လုပ္ရဲ ၊ကိုင္ရဲ ေျပာရဲ ဆိုရဲ စိတ္လူပ္ရွားတက္ၾကြသူမ်ားဟုေယဘုယ် သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္...။
၄။ လိုက္လိုက္ေလ်ာေလ်ာ သမား (Amiable)
ထုိသူမ်ားသည္.. ေအးေအးေဆးေဆး ဆက္ဆံတက္ၾကပါသည္..။ ေျဖးေျဖးေတြးျပီး ေႏွးေႏွး ဆံုးျဖတ္တက္ၾကပါသည္... ။ သနားၾကင္နာစိတ္မ်ားျပီး သံေယာဇဥ္ၾကီးၾကပါသည္..။ အားနာလြန္တက္ၾကပါသည္..။သူမ်ားအေပၚလြမ္းမိုးေလ႔မရွိၾကပါ..။ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားတက္ၾကပါသည္..။ အႏိုင္မယူတက္ၾကပါ..။
ဖိအားေပး ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္သူမ်ားကို မႏွစ္သက္ၾကပါ...။ ကိုယ္တုိင္ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ေနရာမွ မလုပ္ကိုင္လိုၾကပါ..။ လူအမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရျခင္း၊ ျပင္ပလူမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္လုပ္ကိုင္ရျခင္းမ်ိဳးကို မႏွစ္သက္ပါ..။ အခ်ိန္ဇယားကို အဓိက လိုက္နာျခင္းမ်ိဳး မရွိလွပါ..။
အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ႔ျပီး ေသာ လူ(၄) မ်ိဳးအနက္ မိမိသည္ ဘယ္လို လူအမ်ိဳးစားမ်ိဳးတြင္ ပါ၀င္သည္ ကိုအေျဖထုတ္ၾကပါ..။ တစ္မ်ိဳးစားတည္း သိသိသာသာ ျဖစ္သည္ဟုဆိုလွ်င္ မွတ္သားထားပါ..။တစ္မ်ိဳးသာမက ေရာေထြးေနသည္ဟု အေျဖထြက္လွ်င္လည္း မည္သည္႔ အမ်ိဳးစားမ်ား ေရာေထြးေနသည္ကို မွတ္သားထားပါ..။
မိမိ ေတြ႔ၾကံဳဆက္ဆံရမည္႔ သူမ်ားကိုလည္း ထုိနည္းတူစြာ အမ်ိဳးစား သတ္မွတ္ၾကည္႔ ပါ..။မည္သည္႔ပံုစံသမားသည္ ဘာကိုၾကိဳက္ျပီး ဘာကိုမၾကိဳက္သည္ကို သိႏွင့္ျပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္က သတင္းဦးရထားသူ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္..။ ကိုယ္က အသာစီးအေျခေနျဖစ္ပါလိမ့္မည္..။သူအလိုက္ သူအၾကိဳက္ကို လိုက္သင့္သေလာက္လိုက္ႏိုင္မည္...။ကိုယ္႔အၾကိဳက္ ကိုယ္အလိုက္ကို သူျပဳျပင္သေလာက္ ျပဳႏိုင္လိမ့္မည္...။ သူစရိုက္ကိုလည္း မိမိအၾကိဳက္ ပံုစံ၀င္လာေအာင္ အထိုက္အေလ်ာက္ ကိုယ္ကၾကိဳးစား ျပဳျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္...။
ယခု လူ ေလးမ်ိဳး ကို သိရွိနားလည္ သေဘာေပါက္ထားျပီး ျဖစ္ရာ ထုိကဲ႔သုိ႔ မေက်းမခ်မ္း ခံစားရမူမ်ားကို မ်ားစြာေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္..။ ကိုယ္႔ကို တမင္ ခြတိုက္ေနျခင္းမဟုတ္ ၊ သူ႕သဘာ၀က ထုိကဲ႔သုိ႔ ျဖစ္ေနသည္ဟု သိထားရျခင္းကပင္လွ်င္ လြန္စြာ စိတ္လက္ သက္သာေစပါလိမ့္မည္...။
စာဖတ္ပရိတ္သတ္အားလံုး ရြင္လန္းခ်မ္းေျမ႔ၾကပါေစေနာ္....။ ရဲရင့္ေခါင္ ။
မူရင္းေရးသားသူ- ဆရာေအာင္ထြန္း

Posted in: ရသစာေပ