ပညာေရး အယူအဆမ်ား(၁-၂)-မင္းခက္ရဲ

To: lubo601@gmail.com

by မင္းခက္ရဲ (Min Khet Ye) on Sunday, August 21, 2011 at 6:44pm ·

Discipline

            စာသင္ခန္းအတြင္း ေက်ာင္းသားေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ႔ အရာတစ္ခုက Discipline ပါပဲ။ Discipline ရဲ႕ အဓိပါယ္ က စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ အမိန္႔တစ္ခ်ဳိ႕ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာေနေစျခင္းပါပဲ။ အဘိဓါန္မွာ ၾကည့္ရင္ေတာ့ Discipline ကုိ စည္းမ်ဥး္စည္းကမ္း အျဖစ္သာမကဘူး၊ ပညာရပ္နယ္ပယ္အျဖစ္ပါ အဓိပါယ္သတ္မွတ္ေပးထားတာကုိေတြ႔ရမယ္။ ဒီႏွစ္ခုရဲ႕ အဓိပါယ္က ပညာေရးနယ္ပယ္မွာ ကြာလွတာမဟုတ္ဘူး။ ဒႆနပညာရွင္ မီရွယ္ဖူးကုိးက ပညာရပ္နယ္ပယ္တစ္ခုေပၚ ေပါက္လာတဲ႔အခါ အဲဒီပညာရပ္နယ္ပယ္ကေန လူထုရဲ႕ အသိပညာနဲ႔ အမွန္အမွားေတြအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ရွိတယ္လုိ႔ေတာင္ဆုိပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြမွာလည္း ဒီလုိပါပဲ။ ပညာရပ္ေတြျဖစ္တဲ႔ သခ်ာၤ၊ပထဝီ၊သမုိင္း စတဲ့ ပညာရပ္(discipline)ေတြထဲမွာ သူတုိ႔ကုိသင္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ စည္းမ်ဥ္းေတြ၊ သတ္မွတ္ထား တဲ႔လုပ္ထုံလုပ္နည္းေတြအေပၚ နာခံေပးရတာေတြပါဝင္ေနတယ္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ဟာ အဲဒီလုိနာခံမွသာလ်င္ ပညာရပ္က ေအာင္ျမင္မႈ၊က်ဆုံးမႈ ကုိ အဆုံးအျဖစ္ေပးမွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းေနျခင္းနဲ႔ ပညာေရးျဖစ္စဥ္ထဲမွာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းက သိသိသာသာ ျဖစ္ေစ၊ မသိမသာျဖစ္ေစ စိမ့္၀င္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနတာကုိ ေတြ႕ရမယ္။   

                                    

ဘာသာရပ္တစ္ခုကုိ ကၽြမ္းက်င္ခ်င္ေလ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ဟာ ဘာသာရပ္ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ နာခံရေလပါပဲ။ ဒါဆုိရင္ ပညာရပ္ေလ႔လာျခင္း၊ေက်ာင္းတတ္ျခင္းဟာ ေက်ာင္းသားအေနနဲ႔ စည္းမ်ဥး္မ်ားရဲ႕ ထိန္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ကုိ ၀င္ေနတာမ်ဳးိျဖစ္ေနသလားလုိ႔ေတာင္စဥ္းစားစရာရွိလာတယ္။ ပညာေရးအယူအဆေတြကေန ေျပာေနတာက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း(Discipline)ဟာ ေက်ာင္းေနျခင္းမွာ တစ္ခုထဲ သူ႕ခ်ည္းသက္သက္ စဥ္းစားလုိ႔မရဘူး ဆုိတာပဲ။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမး္ဟာ အျခားအယူအဆေတြနဲ႔ ယွက္ႏြယ္ျပီစဥ္းစားမွသာ သူ႔အေပၚနားလည္လာႏုိင္တဲ႔ အယူအဆတစ္ခုျဖစ္တယ္။ ပညာရပ္တစ္ခုကုိေလ့လာဖုိ႔ရာ ပညာရပ္ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္း(rule)ကုိ နာခံတာဟာ ျပႆနာမရွိလွ ေပမယ့္၊ သင္ယူမႈအတြက္ စာသင္ခန္းထဲမွာ ခ်မွတ္ထားတဲ႔ စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ မလြဲမေသြလုိက္နာရမယ္ ဆုိတဲ႔ ျပႆနမ်ဳးိမွာ စည္းမ်ဥး္စည္းကမ္းအယူအဆဟာ တျခားအယူအဆေတြနဲ႔ ယွက္ႏြယ္ၿပီး မစဥ္းစားဘဲနဲ႔ မရဘူး။ ဥပမာ စာသင္ခန္းထဲမွာ ေက်ာင္းသားက စကားမ်ားလို႔မရဘူးဆုိပါစု႔ိ။ ဒီစည္းမ်ဥ္းက စာသင္ခန္းရဲ႕ အစီအစဥ္ကုိ   ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ထိန္းသိမ္းထားဖုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဒီစည္းမ်ဥး္ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရင္ ဆရာမက အျပစ္ေပးမွာပဲ။ ဒါကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၿမန္မာျပည္က ေက်ာင္းေတြမွာ လြန္လြန္က်ဴးက်ဴးထိန္းသိမ္းထားတဲ႔ စည္းကမ္းတစ္ခုပဲ။ စကားမ်ားတဲ႔ ေက်ာင္းသားကုိ ခုံေပၚတတ္ မတ္တပ္ရပ္ၿပီအျပစ္ေပးမယ္၊ ရုိက္မယ္၊ တစ္ခါတစ္ရံ ၾကမ္းတမ္းတဲ႔ဆရာမမ်ဳးိနဲ႔ေတြ႕ရင္ ကေလးေတြကုိ ဖင္ခၽြတ္ရုိက္တာမ်ဳးိအထိလုပ္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ငယ္ငယ္ကဆုိ ဖင္ခၽြတ္ရုိက္တာမ်ဳးိအထိ ၾကဳံခဲ႔ဖူးတယ္။ ၾကဳံလုိ႔ စကားခ်ပ္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ကေလးေတြကုိ အရွက္ခြဲ ျပစ္ရမယ္ဆုိတဲ႔ အသိဟာ ဒီဆရာေတြ ဘယ္လုိ အင္စတီက်ဴးရွင္းကေနရလာသလဲ စဥ္းစားစရာပဲ။

 ျပန္ဆက္ရရင္ ဒီေနရာမွာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းဟာ ဆရာမ၊ ဆရာမရဲ႕လုပ္ပုိင္ခြင့္၊ အျပစ္ေပးမႈရဲ႕ အတုိင္းအတာ ဆုိတဲ႔ အယူအဆေတြနဲ႔ ဆက္စပ္လာတယ္။ စာသင္ခန္းထဲမွာ ဆရာမက အာဏာရွင္ပဲ။  အျပစ္ရွိျခင္း၊မရွိျခင္းကုိ သူႀကဳိက္သလုိ ဆုံးျဖစ္ခ်က္ခ်ႏုိင္တယ္။အျပင္ေလာကမွာ တရာဥပေဒ၊တရားသူၾကီးေတြနဲ႔ စီရင္ခ်က္ခ်တာမ်ဳးိ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စာသင္ခန္းထဲမွာ စည္းမ်ဥ္းစည္ကမ္းေတြကုိ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔ ဆရာမကုိ အၾကြင္းမဲ႔ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေပးထားတာဟာ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနျပန္ေရာ။ ဒါက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းကုိ ဆရာမ၊ လုပ္ပုိင္ခြင္႔ ဆက္စပ္စဥ္စားတာပါ။ စာသင္ခန္းထဲမွာ ကေလးေတြဟာ စကားမေျပာရဘူး၊တိတ္တိတ္ေနရမယ္ဆုိတာဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ တိတ္တိတ္ေနရမလဲ လုိ႔ေမးရမယ္။ ေက်ာင္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔ ဘယ္လုိပဲထိန္းခ်ဳပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ ဆရာမဟာ ေက်ာင္းတစ္ေယာက္စာသင္ခန္းထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ အထိစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းကုိ ခ်ဳိးေဖာက္သလဲလုိ႔ စီရင္ခ်က္ခ်ႏုိင္တဲ႔ တစ္ဦးတည္းေသာ တရားသူႀကီးျဖစ္ေနတာဟာ မသင့္ေတာ္ဘူး။   

 ေနာက္တစ္ခ်က္က စာသင္ခန္းထဲမွာ တိတ္တိတ္ေနခုိင္းတာဟာ ကေလးေတြေကာင္းေကာင္းသင္ယူႏုိ္င္ဖုိ႔ ဆုိတဲ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ကရွိေနေသးတယ္။ စကားမေျပာဖုိ႔ ဆရာမက စည္းမ်ဥး္စည္းကမ္းကုိ အၾကြင္းမဲထိန္းသိမ္းတာ၊ ေနာက္ေကာင္းေကာင္း သင္ယူႏုိင္ဖုိ႔ စကားမေျပာရေအာင္ စည္းမ်ဥ္စည္းကမ္းနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္တာ ႏွစ္ခုစလုံးက အနည္းဆုံးအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားကုိ အမိန္႔နာခံတတ္တဲ႔ ၊ေမးခြန္းမထုတ္တတ္တဲ႔ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေအာင္သာ ပ်ဳးိေထာင္ေပးမွာ ျဖစ္ၿပီး ကုိယ္႔ကုိယ္ကုိယ္ ပုိင္းစုိးတဲ႔ သင္ယူသူတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာေအာင္လုပ္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ ပညာေရး ရည္၇ြယ္ခ်က္နဲ႔ ကုိက္ညီရဲ႕လားလုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္ရမယ္။ ဒီေတာ့ စည္းမ်ဥး္စည္းကမ္းဆုိတာကုိ ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဆက္စပ္ စဥ္းစာရျပန္ေရာ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ေက်ာင္းတတ္ခ်ိန္ယူဖုိ႔ရာ စည္းကမ္းခ်မွတ္တာျပႆနာ မရွိေပမယ့္၊ ေက်ာင္းဝတ္စုံ အျဖစ္ဘယ္အရာကုိ ဝတ္ရမယ္လုိ႔ စည္းကမ္းခ်မွတ္တာ ျပႆနာရွိေနတယ္။ အေၾကာင္းက ယေန႔ကမၻာေလာကႀကီးထဲ ေက်ာင္းဝတ္စုံ မဝတ္ဘဲ ေအာင္ျမင္ေနတဲ႔ ေက်ာင္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဆုိးဝါးဆုံးက အဲဒီလုိ ျပႆနာရွိေနတဲ႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္မိလုိက္ရင္ အျပစ္ေပးျခင္းက ေနာက္ကေနကပ္လုိက္လာတာပဲ။ ကေလးေတြရဲ႕ သင္ယူမႈနဲ႔ မဆုိင္တဲ႔ ယူနီေဖာင္း ဝတ္ျခင္းလုိ စည္းကမ္းကုိ ခ်ဳိးေဖာက္မိတဲ႔ ျပႆမ်ဳးိက အျပစ္ေပးျခင္းကုိ ပညာေရးဟာ အဖန္ဖန္သုံးသပ္ရမယ္။ ၿပီးေတာ့ တကၠသုိလ္အဆင္႔ေတြမွာ ေက်ာင္း၀တ္စုံ၀တ္ခုိင္းတဲ႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကုိလည္း သုံးသပ္သင္႔တယ္။ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အမိန္႔နာခံၿပီး၊ေမးခြန္းမထုတ္တတ္တဲ႔ ေက်ာင္းသားေလးေတြျဖစ္ေအာင္ေမြထုတ္ေပးမွာလား ၊ကုိယ္႔ကုိယ္ကုိယ္ ပုိင္စုိးမႈရွိတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကိုေမြးထုတ္ေပးမွာလားဆုိတာကုိ အၿမဲဆင္ျခင္စဥ္းစားသင့္တယ္ လုိ႔ထင္တယ္။

Education

            ပညာေရး(education)ဆုိတဲ႔ ေ၀ါဟာရအေၾကာင္းေျပာရင္ ထုံးစံအတုိင္း လက္တင္ အရင္းအျမစ္ကုိ ျပန္လုိက္ျပတာမ်ဳးိေတြကုိ ႀကဳံရပါမယ္ ။လက္တင္ေ၀ါဟာရ အရဆုိရင္ေတာ့ ပညာေရးဆုိတာ educere လုိ႔ေခၚတဲ႔  လမ္းညြန္ျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ေလ႔က်င့္ျခင္း နဲ႔ educare လုိ႔ေခၚတဲ႔ ေလ့က်င့္ျခင္း (၀ါ) ျပဳစုပ်ဳးိေထာင္ျခင္း ဆုိတဲ႔ အဓိပါယ္ႏွစ္ခု ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ယေန႔ေခတ္ၿပဳိင္ကာလမွာ ပညာေရးဆုိတာ ဘယ္လုိအရာလဲ လုိ႔ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးတဲ႔ အခါ ဘယ္သူမွ ေ၀ါဟာရ အရင္းအျမစ္ကုိ လုိက္ၿပီး မရွင္းလင္းၾကေတာ့ပါဘူး။ လက္တင္အရင္းအျမစ္မွာကုိက ျပႆနာရွိေနတာပါ။ လြယ္လြယ္ကူကူ ေျပာရရင္ တစ္ခ်ဳိ႕လူငယ္ေတြဟာ သူတုိ႔ေနထုိင္တဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ေၾကာင့္ “ပညာေရးဟာ အလကားပါ၊ ဘြဲ႔ရေတာ့ ဘာလုပ္ရမွာလဲ” လုိ႔ ပညာေရး အေပၚမွားမွားယြင္းယြင္း ယူတတ္ၾကတယ္။ ဒါဟာ ပညာေရးကုိ ေလ႔က်င္သင္ ၾကားေရး(training)နဲ႔ မွားယြင္းေနတာပါပဲ။ လက္တင္ေ၀ါဟာရ အရင္းအျမစ္မွာကုိက ပညာေရးကုိ ေလ႔က်င္သင္ၾကားေရး အျဖစ္ မွတ္ယူခဲ႔တာ မ်ဳးိေတြ႔ရမွာပါ။                                                                                                                                  

ဘြဲ႔ရၿပီးဘာလုပ္ရလဲ ၊ပညာေရးဟာ အလကားပါဆုိတဲ႔ စကားဟာ အဓိပါယ္အမ်ဳးိမ်ဳးိထြက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအထဲကမွ ေျပာစရာတစ္ခုက ပညာေရးဟာ သူရဲ႕ ဘ၀အေျခအေနကုိတုိးတက္ေအာင္မလုပ္ေပးႏုိင္တာ ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္အကုိင္ ေကာင္းေကာင္းမရႏုိင္တာမ်ဳးိရယ္လုိ႔ေတြးၿပီးလည္း ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလုိေတြးၿပီးေျပာတာဆုိရင္ေတာ့ ပညာေရး(education)နဲ႔ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားမႈ(training) ႏွစ္ခုကုိ ေရာယွက္ေနတာလုိ႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေလ႔က်င္႔သင္ၾကားမႈေတြကသာလ်င္ လက္ေတြ႔ၾကတဲ႔ အလုပ္အကုိင္း အတြက္ တုိက္ရုိက္ေပးအပ္ၾကတာပါ ၊ပညာေရးက အဲဒီလုိ တုိက္ရုိက္ေပးအပ္လိမ္မယ္လုိ႔ မေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္ပါဘူး။

ပညာေရးဆုိတာဘာလဲ?

            ေခတ္ျပဳိင္ပညာေရးဒႆနပညာရွင္ ပီတာကေတာ့ ပညာေရးအယူအဆမွာ ရွိေနတဲ႔ စံေတြကုိ ပုိင္းျခားသတ္မွတ္ ျပပါတယ္။ ပထမစံအရ ပညာေရးဟာ တန္ဖုိးထားအပ္တဲ႔ အရာေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနဖုိ႔ အသုံးျပဳျခင္းလုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဒါကုိ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားေရးနဲ႔ ယွဥ္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္ၾကည့္မွ ကြဲျပားမွာပါ။ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေရးက လက္ေတြ႔အသုံးက်ၿပီး အလုပ္အကုိင္ေပးႏုိင္တယ္။ ျပင္ပတန္ဖုိးရွိေနတာကုိ အထင္အရွားေတြ႔ရမယ္။ ပညာေရးကေတာ႔ အတြင္းတန္ဖုိးကုိ ပုိဦးစားေပးတယ္။ အလုပ္အကုိင္ရရွိျခင္းဟာ ပညာေရးေၾကာင့္ထက္ ပညာေရးရဲ႕ အျပင္ဘက္မွာ ရွိေနတဲ႔ စီးပြားေရး ၊လူမႈေရး ၊ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေၾကာင့္သာလ်င္ျဖစ္တယ္။ ပညာေရးမွာေတြ႔ရတဲ႔ တန္ဖုိးစံကုိ အတြင္းတန္ဖုိးလုိ႔ ပီတာက ရွင္းပါတယ္။ ဥပမာ ကၽြန္ေတာ္က စာေပေ၀ဖန္ေရးအက္ေဆးတစ္ခုကို ေရးသားေနမယ္ဆုိပါစုိ႔။ အဲဒီလုိေရးသားေနတာဟာ ပညာေရးရဲ႕ တန္ဖုိးေၾကာင့္သာလ်င္ေရးသားႏုိင္တာျဖစ္တယ္။အဲဒီစာေပေ၀ဖန္ေရး ေၾကာင္႔ အလုပ္အကုိင္ရရွိေရး၊မရရွိေရး ဟာ ပညာေရးရဲ႕ တန္ဖုိးစံထဲမွာရွိမေနပါဘူး။ တန္ဖုိးထားအပ္တဲ႔ အရာေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနဖုိ႔ရာ အသုံးျပဳျခင္းကုိ ပညာေရးရဲ႕ တန္ဖုိးစံ အျဖစ္ခက္ခက္ခဲခဲ ေဖာ္ျပပါတယ္။        

               ပီတာေဖာ္ျပတဲ႔ ပညာေရးရဲ႕ ဒုတိယတန္ဖုိးစံကေတာ့ “အသိပညာ တရားကုိယ္ကုိ ေလ့လာစူးစမ္းျခင္း”ပါပဲ။ ဒႆနပညာကေန ႏႈိက္ႏႈိက္ခၽြတ္ခၽြတ္စဥ္းစားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပညာေရးရဲ႕ အထက္ပါတန္ဖုိးစံဟာ ျပႆနာရွိေနတယ္။ အေဆာက္အအုံလြန္၀ါဒီ မီရွယ္ဖူးကုိး(Foucault)ရဲ႕ အယူအဆတစ္ခု ရွိပါတယ္။ အသိပညာနဲ႔ ပါ၀ါဟာ အျပန္အလွန္ဆက္ စပ္ေနတယ္ ဆုိတဲ႔ အယူအဆပါ။ အသိပညာ ဆုိတာ ပါ၀ါကေန ကင္းလြတ္ၿပီး သီျခားရွိေနတာ မ်ဳးိမဟုတ္ေတာ့ကာ ပညာေရးရဲ႕ တန္ဖုိးစံ အျဖစ္ အသိပညာကုိေလ့လာစူးစမ္းျခင္း သက္သက္သာဆုိရင္ အသိပညာဟာ သီးျခားရွိေနတဲ႔ အရာ၊ အသိပညာဟာ ပါ၀ါနဲ႔ ကင္းၿပီးျဖစ္ေနတဲ႔ အရာလုိ႔ ယူလုိက္ရေရာက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပီတာကုိယ္တုိင္ကလည္း အသိပညာသက္သက္ကုိ စူးစမ္းရွာေဖြမႈကုိ ေျပာခ်င္ပုံမရပါဘူး ။တနည္းအားျဖင့္ သူေျပာခ်င္တဲ႔ အပုိင္းက အသိပညာဟာ လက္ေတြ႔ လူအဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ ဘယ္လုိ အလုပ္လုပ္လည္ပတ္ေနသလဲကုိ ေျပာတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ အသိပညာနဲ႔ မတူတဲ႔ အပုိင္းကုိ ပညာေရးကစူးစမ္းတာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔သာ ဆုိလုိတာ။  ပီတာ႔ အလုိအရ ပညာေရးတန္ဖုိးစံတစ္ခုက “အသိပညာကုိ ရွာေဖြစူးစမ္းတာသာ ျဖစ္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္မႈကုိ ေလ့က်င္႔ေပးတာမဟုတ္ဘူး”ဆုိတဲ႔သေဘာပဲ ။ အတိအက် ေျပာရရင္ေတာ့  ကၽြမ္းက်င္မႈကုိ ေပးတာထက္ သာလြန္တဲ႔ အသိပညာကုိ ရွာေဖြျခင္းပဲ။ ကၽြမ္းက်င္မႈဆုိတာ အသိပညာတစ္စုံတစ္ရာကုိ ရရွိလာဖုိ႔အတြက္   အေျခခံစည္းမ်ဥ္းေတြေျမာက္ျမားစြာထဲက မထင္မရွာ အရာေလးတစ္ခုပဲ။               

                 ပညာေရးျဖစ္စဥ္ထဲမွာ ဘယ္အရာကုိ သင္ယူရမလဲ၊ သင္ယူျခင္းျဖစ္စဥ္ထဲမွာ ဘာကုိရေအာင္ယူမလဲဆုိတာ ပါ၀င္တယ္။ဘယ္အရာကုိ သင္ယူရမလဲဆုိတာကုိ ၾကည့္ၿပီး ပညာေရးစနစ္ေကာင္း မေကာင္းဆံုး ျဖတ္ၾကတာျဖစ္တယ္။ဒီေနရာမွာ ပညာေရးစနစ္လုိ႔သုံးရတာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။ အေၾကာင္းက ဘယ္အရာကုိ သင္မလဲဆုိတာ စီမံအေကာင္အထည္ေဖာ္ရတာျဖစ္တဲ႔ အတြက္ ပညာေရးထက္စာရင္ ပညာေရးစနစ္ဆုိတဲ႔ အသုံးအႏႈန္းထဲ ၀င္ေရာက္သြားၿပီ ျဖစ္တဲ႔ အတြက္ပါပဲ။ ဥပမာ စာေပကုိ သင္ၾကားတဲ႔ ေနရာမွာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳးိရဲ႕ စာေပကုိသာ တစ္ခုတည္းေသာ စာေကာင္းေပးေကာင္းလုိ႔သတ္မွတ္ၿပီး သင္ေနတာ၊ ေခတ္ေနာက္က်ေနတဲ႔ အယူအဆ အေတြးအေခၚေတြကုိ သင္ေနတာမ်ဳးိဆုိရင္ ပညာေရးေကာင္း လုိ႔မသတ္ မွတ္ႏုိင္ဘူး။ သင္ယူမႈျဖစ္စဥ္ထဲမွာ ဘာကုိရေအာင္ ယူမလဲဆုိတဲ႔ အပုိင္းကေတာ့ ပညာေရးရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ပုိၿပီး ယွက္ႏြယ္ ေနတဲ႔ အစိတ္အပုိင္းပါပဲ။           

           အလုပ္အကုိင္ရရွိေရး၊ ဂုဏ္သိကၡာရရွိေရးေတြဟာ ပညာေရးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ထဲမွာ ပါေကာင္းပါႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ပညာေရးရဲ႕ အတြင္းတန္ဖုိးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းအတြက္ေလ့က်င႔္ ပ်ဳိးေထာင္တဲ႔ ပညာေရး(vocational education)မွာ ဘ၀တုိးတက္ေရးနဲ႔ အလုပ္အကုိင္ ရရွိေရးစံေတြ ရွိလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကုိ ပညာေရး ဆုိတာ အတြက္ တစ္ခုလုံးျခဳံငုံ ၾကည့္လုိက္လုိ႔မရဘူး။ ဆုိလိုခ်င္တာက တကယ္လုိ႔မ်ား လူတစ္ေယာက္က ဒီပညာေရးကေတာ့ျဖင့္၊ ဟုိပညာေရးကေတာ့ ျဖင့္ ဘာအလုပ္အကုိင္မွ မရရိွတဲ႔ အတြက္ မေကာင္းဘူး ရယ္လုိ႔ ဆုိရင္ ဒါဟာ ပညာေရးရဲ႕ တန္ဖုိးစံေတြကုိ လ်စ္လ်ဴရႈၿပီး ျပင္ပက အျခင္းအရာေတြကုိသာ ပညာေရးအျဖစ္ ျမင္ေနတာ သိသာတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆုိသင့္တာက ပညာေရးက ဘာျဖစ္တယ္ ဆုိတာထက္ ၊ပညာေရးစနစ္ကေတာ့ျဖင့္ ဘာျဖစ္တယ္ လုိ႔သာလ်င္ဆုိသင့္တယ္။ စနစ္ လုိ႔ဆုိေတာ့ကာ ပညာေရးကုိ အင္စတီက်ဳးရွင္းတစ္ခုအတြင္း ဖန္တီးတည္ေဆာက္ေနတဲ႔ သူေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြပါပါ၀င္ေနတယ္ လုိ႔ျမင္ႏုိင္တယ္။

                                                                                                ပညာေရးအယူအဆ(၂)

Aims of Education

            ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ဆုိတာ ရည္ရြယ္ခ်က္လုိ႔ဆုိထားတဲ႔ အပုိင္းပဲ၊ ပညာေရးဟာ ဘာအတြက္ရည္ရြယ္ ထားသလဲ ဆုိတာကုိ ေျပာတာျဖစ္တယ္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုဟာ အက်ဳိးအျမတ္အမ်ဳိးမ်ဳးိကုိ အေျခခံတဲ႔ အုပ္စုေပါင္းမ်ားစြာေရာယွက္ေနတာ။ အစုိးရ၊ ၊ႏုိင္ငံသားေတြ၊ လူမ်ဳိးေတြ၊ နုိင္ငံေတာ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ ကေလးေတြ၊ ပညာေရးနဲ႔ ဆုိင္သူေတြ စတဲ႔ ကြဲျပားျခားနားတဲ႔အုပ္စုေတြဟာ ပညာေရးအေပၚကုိ လႊမ္းမုိးထားတာ။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ဒီလုိ အုပ္စုအမ်ဳိးမ်ဳးိအတြက္ ခ်မွတ္တဲ႔အခါ ပဠိပကၡအေျခအေနအတြင္းက ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ လူအမ်ားစု သေဘာတူေလာက္တဲ႔ အေျခအေန အတြင္းက လုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနမယ္။ သေဘာတူညီညြတ္မႈကုိ ပုိကဲၿပီးလုပ္မယ္ဆုိရင္ လူအမ်ားစုအတြက္လုပ္ကုိင္ျခင္းက ပညာေရးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္အေပၚ လႊမ္းမုိးထားႏုိင္မယ္။ အမ်ားသေဘာတူညီညြတ္မႈနည္းမယ္ဆုိရင္ ပညာေရးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ အေပၚ အာဏာရွိတဲ႔ လူအုပ္စုတစ္စုကေနသာလ်င္ တုိက္ရုိက္ျပဌာန္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားလိမ့္မယ္။ အာဏာရွိတဲ႔ လူအုပ္စု တစ္စုဆုိတာ အစုိးရလည္းျဖစ္ႏုိင္သလုိ ၊ပညာေရးနဲ႔ တုိက္ရုိက္သက္ဆုိင္တဲ႔ ဆရာလုိလူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္တယ္။          

                  ပညာေရးမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုထက္ ပုိၿပီးရွိႏုိင္တယ္ ၊၊ဒါေပမယ့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကုိ     အတူ တြဲထားဖုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ဥပမာ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ေမးခြန္းမထုတ္ဘဲ အမိန္႔နာခံတဲ႔ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ေမြးထုတ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ၾကဳံေတြ႔လာတဲ႔ အဆုိျပဳခ်က္မွန္သမွ်ကုိ ေမးခြန္းထုတ္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ လြတ္လပ္တဲ႔ စိတ္ထားရွိတဲ႔ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ေမြးထုတ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွစ္ခုကုိေတာ့ အၿပဳိင္ထားလုိ႔ မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲေလာက္ ဆန္႔က်င္ဘက္ႀကီး မဟုတ္ေပမယ့္ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မဆီေလ်ာ္ျဖစ္ေနတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွစ္ခုကုိေတာ့တြဲထားေကာင္း ထားႏုိင္တယ္။ တြဲထားလုိက္ရင္လည္းသူတုိ႔ႏွစ္ခုဟာ လိပ္ခဲတည္းလည္းနဲ႔ ရပ္တည္ေနရမွာ ျဖစ္တယ္။            ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ကုိ ေလ့လာၾကည့္ရင္ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုကုိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ရရွိဖုိ႔ အတြက္ အျခားတစ္ခုခုကုိ စေတးလုိက္ရတာမ်ဳးိ အထိေတာင္ရွိတတ္တယ္။ ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳးိမ်ဳိးကုိ ေဖာ္ေဆာင္ေတာ့မယ္လို႔ သက္ဆုိင္ရာျပည္သူအမ်ဳးိမ်ဳးိနဲ႔ သေဘာတူညီၿပီးတဲ႔ ေနာက္မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုခ်င္းစီကုိ ဟန္ခ်က္ညီ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္တယ္။               

                   ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကုိ အမ်ဳးိအစားအမ်ဳးိခြဲျခားၾကည့္ႏုိင္တဲ႔ နည္းေတြအမ်ားၾကီးပါပဲ။ ဒီအထဲကတစ္ခုက တသီးပုဂၢလ၊ လစ္ဘရယ္ေကာင္းက်ဳိး၊ အတြင္းတန္ဖုိး ဆုိတာကုိ အဓိထားၿပီး ရည္ရြယ္တယ္။ ေနာက္ထပ္ တစ္ခုက တစ္သီးပုဂၢလလူသားအတြက္ၾကည့္သလုိ၊ လူထုတစ္ရပ္လုံးအျဖစ္လညး္ရႈျမင္တယ္။ အသုံးတန္ဖုိးရွိရမွာ ျဖစ္သလုိ၊ အတြင္းတန္ဖုိး လည္းရွိရမယ္လုိ႔ယူျပန္တယ္။ ပထမအစဥ္အလာကုိ “လစ္ဘရယ္”လုိ႔ေခၚၿပီး ၊ဒုတိယအရာကုိေတာ့ “လက္ေတြ႔အသုံးက်”အစဥ္အလာလုိ႔သတ္မွတ္တယ္။ လက္ေတြ႕အသုံးက်အျမင္မွာ အလုပ္အကုိင္နဲ႔ဆုိင္ရာ၊ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္း ဆုိင္ရာ၊ ပုဂၢလိကဆုိင္ရာဆုိၿပီး သုံးပုိင္းပါ၀င္တယ္။ ဒီသုံးခုကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ၾကဳိးစား တယ္။ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ကုိ ကုိယ႔္ကုိယ္ကုိယ္ ပုိင္စုိးမႈရွိတဲ႔သူျဖစ္လာေအာင္ ပညာေရးရဲ႕ အတြင္းတန္ဖုိး အေျခခံအရ ပညာသင္ေပးခ်ိန္မွာပဲ၊ တဖက္မွာလည္း လူအဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ သင္ႏုိင္တယ္။                                                                                                                               

                     ပညာေရးရဲ႕အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ပုံကုိ ဒႆနဆုိင္ရာ ရႈေထာင္႔ကေနၾကည့္ရႈႏုိင္တယ္။ ၾကည္ရႈႏုိင္တဲ႔ လမ္းေၾကာင္းသုံးခုရွိတယ္။                                                                                        

                 ဇယားတစ္္ရဲ႕ အဓိကပညာေရးရည္၇ြယ္ခ်က္က-လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ တစ္သီးပုဂၢလလူသားရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြ အေပၚအဓိကထားတယ္။      (ပံုတြင္ၾကည္႔ပါ... ဇယား(၁))    

              ဇယား (၂) ကေတာ့ ျပင္ပတန္ဖုိးအေပၚမွိခုိေနရတဲ႔လက္ေတြ႔အသုံးက်မႈ နဲ႔ အတြင္းတန္ဖုိးႏွစ္ခုအေပၚအဓိက ရည္၇ြယ္ခ်က္ထားတာျဖစ္တယ္။    (ပံုတြင္ၾကည္႔ပါ... ဇယား(၂))

           ဇယား (၃) ကေတာ့ လစ္ဘရယ္ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အလုပ္အကုိင္ ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ႏွစ္ခုကုိ ရွင္တြဲျပ ထားတာျဖစ္တယ္။          (ပံုတြင္ၾကည္႔ပါ... ဇယား(၃))

           ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုထပ္ေနတာကုိ ေတြ႕ရမယ္။ လူမႈေရး၊လက္ေတြ႔အသုံးက်အျမင္နဲ႔ အလုပ္အကုိင္ေတြက အတြင္းတန္ဖုိး၊တစ္သီးပုဂၢလနဲ႔ လစ္ဘရယ္တုိ႔ ထက္ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားေနတယ္။ ဘယ္ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဘယ္ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တြဲထားလုိ႔ မရဘူးဆုိတာ မရွိဘူး။ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုခ်င္းစီဟာ လစ္ဘရယ္၊တသီးပုဂၢလ စတဲ႔ ခံယူခ်က္တစ္ခုတည္းမွာပဲ အေသရွိတယ္ လုိ႔ မမွတ္ယူႏုိင္ဘူး။                                

             တကယ္ေတာ့ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ဆုိတာကေတာ့ ရွိၾကစျမဲပါ။ ဒါေပမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ဆုိတာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာမထားပဲ သိမ္ေမြ႔စြာ ယွက္ႏြယ္ထားတာပါ။ ပညာေရးတစ္ခုရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကုိ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္းေတြ ၊ေၾကျငာေတြထဲမွာ ေဖာ္ျပေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တကယ္႔ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ေတြ႔ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စာရြက္စာတမ္းထဲက ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ ဘာမွလုပ္လုိ႔မရပါဘူး။ တကယ့္ပညာေရးရည္ရြယ္ခ်က္ ကုိ သင္ရုိးညႊန္တမ္းေတြ၊သင္ၾကားပုံေတြ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ၊ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္အေပၚ အကဲျဖတ္ပုံေတြကေနပဲ ရွာေတြ႔ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။

  မင္းခက္ရဲ

ဇယား (၁)

ဇယား (၂)

ဇယား (၃)

--
Posted By Blogger to လူဗိုလ္ဟူသည္ ... at 4/24/2012 11:27:00 PM

Posted in: