ခင္ဦးသာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈ၊ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရမႈ တခ်ဳိ႕ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ဆင္အိုင္ေက်းရြာမွ အမ်ဳိးသမီး ၅ ဦးသည္ ရြာအနီး ပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ ခုံးေကာက္ သြားၾကရာ ဘဂၤါ လီ မြတ္စလင္ အမ်ဳိးသား ၃ ဦးက ဓား၊ လွံ တို႔ျဖင့္လိုက္လံ ခုတ္သည့္အတြက္ တဦးေသဆုံးၿပီး တဦး ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာ ရ ရွိသြားေၾကာင္း၊ ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္သူ အမ်ဳိးသမီးကုိ စစ္ေတြ ေဆး႐ုံႀကီးတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ဓားခုတ္ခံရသည့္ အမ်ဳိးသမီးငယ္သည္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ၀န္းက်င္ရွိ ေမသန္းခင္ ဆိုသူျဖစ္ရွိၿပီး ဓားခုတ္ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္ သည့္ အတြက္ အခ်ိန္ယူ ကုသရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေျခအေန မစိုးရိမ္ရေၾကာင္း ေပါက္ေတာ ေဒသခံ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတက္ထြန္းေအာင္ က ေျပာသည္။
“ဓားနဲ႔ အခုတ္ခံရတာ၊ လံွနဲ႔ထိုးခံ ရတာေတြ ျဖစ္သြားတယ္၊ လွံနဲ႔အထိုးခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ေသသြားတယ္၊ က်ဴးလြန္ သူေတြက အမ်ဳိးသားေတြျဖစ္ၿပီး ဓားခုတ္ခံရတာက အမ်ဳိးသမီးေတြ ခ်ည္းပဲဆိုေတာ့ ထြက္ေျပးလို႔ မလြတ္ဘူးေပါ့”ဟု ၎ က ဆိုသည္။
ဓားျဖင့္ ခုတ္သူမ်ားသည္ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ေနၿပီး ဖမ္းမိရန္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ စစ္တပ္၊ ရဲ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ လုံၿခဳံေရး အစီအမံမ်ား စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ၏ သတင္းႏွင့္မွတ္တမ္း စုေဆာင္းေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒၊ ျပည္နယ္ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္း က ေျပာ ရာတြင္ ဘဂၤါလီ အေလာင္း တေလာင္း ေတြ႔ရွိသည့္အတြက္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ သံသယမကင္း ျဖစ္ပုံရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား လက္စားေခ်သည့္ သေဘာျဖင့္ ဘဂၤါလီ အမ်ဳိးသားမ်ားက လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“လူသတ္ တရားခံေတြကုိ ဖမ္းမိၿပီလား၊ မမိေသးလားေတာ့ ေသခ်ာ မသိရေသးပါဘူး”ဟု ဦးလွသိန္း က ေျပာဆိုသည္။
ရခိုင္ေဒသ၌ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားအၿပီး ေပါက္ေတာရွိ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ လူဦးေရ အဆမတန္ မ်ားျပားလာေနေၾကာင္း၊ ၎တို႔သည္ လူအင္အားကို အသုံးျပဳ၍ ေဒသခံမ်ား၏ စိုက္ခင္း၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံမ်ားတြင္ သစ္၊ ၀ါး၊ ထင္း ခုတ္ျခင္းတို႔ လုပ္ေဆာင္သည္ကုိ ေဒသခံမ်ားက ဟန္႔တားျခင္းေၾကာင့္လည္း မၾကာခဏ အျငင္းပြားမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ေပါက္ေတာ ေဒသမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ ကြ်ဲေတြ၊ ႏြားေတြ အခိုးခံရမႈေတြဟာလည္းပဲ ခဏခဏ ျဖစ္ေနတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ခိုးတဲ့ တရားခံေတြကုိ ဖမ္းမိတာ အရမ္းနည္းတယ္၊ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတာေတြဟာ ဒီကိစၥေတြလည္း ပါတယ္”ဟု ဦးတက္ထြန္း ေအာင္ က ေျပာျပသည္။
ေပါက္ေတာ ပဋိပကၡတြင္ ဘဂၤါလီအမ်ဳိးသား တခ်ဳိ႕လည္း ဒဏ္ရာ ရေၾကာင္း၊ ဆင္တပ္ေမာ္ေက်းရြာ အနီးတြင္ လူေသ အ ေလာင္း တေလာင္း ေတြ႔ရွိ၍ အာဏာ ပိုင္မ်ားက စစ္ေဆးေနစဥ္ အနီးရွိ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ စခန္းမွ လူ ၃၀၀ ၀န္းက်င္စု႐ုံး ေရာက္ရွိလာသည့္အတြက္ လူစုခြဲရန္ ေျပာဆိုရာ မလိုက္နာျခင္းေၾကာင့္ ပစ္ခတ္ လူစူခြဲရာမွ အမ်ဳိးသား ၁ ဦး ဒဏ္ရာရ သြားေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ က ဆိုသည္။ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ လူတဦး ေသဆုံးသည္ဟုလည္း အတည္မျပဳႏုိင္ေသးေသာ သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ စစ္တပ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ လုံၿခဳံေရး အစီအမံမ်ား ေဆာင္ရြက္ေန ေၾကာင္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ဓားျဖင့္ခုတ္သတ္သည့္ တရားခံမ်ားကုိ ဖမ္းမိရန္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုေဒသတြင္ အေျခစိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ (ICRC) သည္ ႏို၀င္ဘာ ၂ ရက္ေန႔ ပဋိပကၡမ်ား ေၾကာင့္ ရခိုင္ႏွင့္ဘဂၤါလီ ႏွစ္ဘက္စလုံးတြင္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရသူမ်ားရွိေသာ္လည္း ဘဂၤါလီ လူနာမ်ားကိုသာ အျမန္ေရယဥ္ျဖင့္ စစ္ေတြေဆး႐ုံသို႔ တင္ေဆာင္သြားေၾကာင္း၊ ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္ေနသည့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ ကူညီေပးမႈ မရွိေၾကာင္း ေပါက္ေတာ ေဒသခံ ဦးသာထြန္းေအး က ေျပာသည္။
“အရင္ကတည္းက ဘက္လိုက္ေနတာ အခုခ်ိန္ထိပါပဲ၊ ဒီလိုဘက္လိုက္မႈေတြရွိတဲ့အဖြဲ႔ေတြကုိ က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာ မရွိေစ ခ်င္ဘူး၊ ဒီလုပ္ရပ္ေတြဟာ ရခိုင္နဲ႔ဘဂၤါလီေတြ အၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ယူ ဆ ၾကတယ္၊ ေသြးထိုးမႈေတြ လုပ္ေနတာေတြရွိေနတယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံတကာ အေျခစိုက္ NGO မ်ား၊ INGO မ်ားသည္ အားလုံးကုိ တေျပးညီကူညီမည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ခြဲျခား မႈမ်ားရွိေၾကာင္း၊ ေဆးကုသမႈ၊ ရိကၡာ ေပးေ၀မႈ စသည့္တို႔တြင္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေဒသ၌ အေျခစိုက္သည့္ NGO မ်ားအားလုံး ထြက္ခြာရန္ လူထုအစည္းအေ၀း တရပ္ျပဳလုပ္ၿပီး ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္၍ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေဒသ အာဏာပိုင္မ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္နယ္အစိုးရ သတင္းျပန္ၾကားေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ကမူ“ႏွစ္ဘက္စလုံးကုိ မွ်မွ်တတ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ေတာ့ NGO ေတြက အစိုးရနဲ႔ သေဘာတူထားၿပီးသားပါ”ဟု ဆိုသည္။
ေပါက္ေတာ ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္၍ ICRC ၏ လုပ္ရပ္အေပၚ မေက်နပ္ျခင္းေၾကာင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံမ်ားကလည္း စစ္ေတြ ေဆး႐ုံႀကီးေရွ႕၌ ယမန္ေန႔က ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ NGO အဖြဲ႔မ်ားကုိသာ လက္ခံလိုေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ဆင္အိုင္ေက်းရြာမွ အမ်ဳိးသမီး ၅ ဦးသည္ ရြာအနီး ပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ ခုံးေကာက္ သြားၾကရာ ဘဂၤါ လီ မြတ္စလင္ အမ်ဳိးသား ၃ ဦးက ဓား၊ လွံ တို႔ျဖင့္လိုက္လံ ခုတ္သည့္အတြက္ တဦးေသဆုံးၿပီး တဦး ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာ ရ ရွိသြားေၾကာင္း၊ ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္သူ အမ်ဳိးသမီးကုိ စစ္ေတြ ေဆး႐ုံႀကီးတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ဓားခုတ္ခံရသည့္ အမ်ဳိးသမီးငယ္သည္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ၀န္းက်င္ရွိ ေမသန္းခင္ ဆိုသူျဖစ္ရွိၿပီး ဓားခုတ္ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္ သည့္ အတြက္ အခ်ိန္ယူ ကုသရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေျခအေန မစိုးရိမ္ရေၾကာင္း ေပါက္ေတာ ေဒသခံ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတက္ထြန္းေအာင္ က ေျပာသည္။
“ဓားနဲ႔ အခုတ္ခံရတာ၊ လံွနဲ႔ထိုးခံ ရတာေတြ ျဖစ္သြားတယ္၊ လွံနဲ႔အထိုးခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ေသသြားတယ္၊ က်ဴးလြန္ သူေတြက အမ်ဳိးသားေတြျဖစ္ၿပီး ဓားခုတ္ခံရတာက အမ်ဳိးသမီးေတြ ခ်ည္းပဲဆိုေတာ့ ထြက္ေျပးလို႔ မလြတ္ဘူးေပါ့”ဟု ၎ က ဆိုသည္။
ဓားျဖင့္ ခုတ္သူမ်ားသည္ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ေနၿပီး ဖမ္းမိရန္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ စစ္တပ္၊ ရဲ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ လုံၿခဳံေရး အစီအမံမ်ား စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ၏ သတင္းႏွင့္မွတ္တမ္း စုေဆာင္းေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒၊ ျပည္နယ္ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္း က ေျပာ ရာတြင္ ဘဂၤါလီ အေလာင္း တေလာင္း ေတြ႔ရွိသည့္အတြက္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ သံသယမကင္း ျဖစ္ပုံရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား လက္စားေခ်သည့္ သေဘာျဖင့္ ဘဂၤါလီ အမ်ဳိးသားမ်ားက လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“လူသတ္ တရားခံေတြကုိ ဖမ္းမိၿပီလား၊ မမိေသးလားေတာ့ ေသခ်ာ မသိရေသးပါဘူး”ဟု ဦးလွသိန္း က ေျပာဆိုသည္။
ရခိုင္ေဒသ၌ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားအၿပီး ေပါက္ေတာရွိ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ လူဦးေရ အဆမတန္ မ်ားျပားလာေနေၾကာင္း၊ ၎တို႔သည္ လူအင္အားကို အသုံးျပဳ၍ ေဒသခံမ်ား၏ စိုက္ခင္း၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံမ်ားတြင္ သစ္၊ ၀ါး၊ ထင္း ခုတ္ျခင္းတို႔ လုပ္ေဆာင္သည္ကုိ ေဒသခံမ်ားက ဟန္႔တားျခင္းေၾကာင့္လည္း မၾကာခဏ အျငင္းပြားမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ေပါက္ေတာ ေဒသမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ ကြ်ဲေတြ၊ ႏြားေတြ အခိုးခံရမႈေတြဟာလည္းပဲ ခဏခဏ ျဖစ္ေနတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ခိုးတဲ့ တရားခံေတြကုိ ဖမ္းမိတာ အရမ္းနည္းတယ္၊ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတာေတြဟာ ဒီကိစၥေတြလည္း ပါတယ္”ဟု ဦးတက္ထြန္း ေအာင္ က ေျပာျပသည္။
ေပါက္ေတာ ပဋိပကၡတြင္ ဘဂၤါလီအမ်ဳိးသား တခ်ဳိ႕လည္း ဒဏ္ရာ ရေၾကာင္း၊ ဆင္တပ္ေမာ္ေက်းရြာ အနီးတြင္ လူေသ အ ေလာင္း တေလာင္း ေတြ႔ရွိ၍ အာဏာ ပိုင္မ်ားက စစ္ေဆးေနစဥ္ အနီးရွိ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ စခန္းမွ လူ ၃၀၀ ၀န္းက်င္စု႐ုံး ေရာက္ရွိလာသည့္အတြက္ လူစုခြဲရန္ ေျပာဆိုရာ မလိုက္နာျခင္းေၾကာင့္ ပစ္ခတ္ လူစူခြဲရာမွ အမ်ဳိးသား ၁ ဦး ဒဏ္ရာရ သြားေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ က ဆိုသည္။ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ လူတဦး ေသဆုံးသည္ဟုလည္း အတည္မျပဳႏုိင္ေသးေသာ သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ စစ္တပ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ လုံၿခဳံေရး အစီအမံမ်ား ေဆာင္ရြက္ေန ေၾကာင္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ဓားျဖင့္ခုတ္သတ္သည့္ တရားခံမ်ားကုိ ဖမ္းမိရန္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုေဒသတြင္ အေျခစိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ (ICRC) သည္ ႏို၀င္ဘာ ၂ ရက္ေန႔ ပဋိပကၡမ်ား ေၾကာင့္ ရခိုင္ႏွင့္ဘဂၤါလီ ႏွစ္ဘက္စလုံးတြင္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရသူမ်ားရွိေသာ္လည္း ဘဂၤါလီ လူနာမ်ားကိုသာ အျမန္ေရယဥ္ျဖင့္ စစ္ေတြေဆး႐ုံသို႔ တင္ေဆာင္သြားေၾကာင္း၊ ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္ေနသည့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ ကူညီေပးမႈ မရွိေၾကာင္း ေပါက္ေတာ ေဒသခံ ဦးသာထြန္းေအး က ေျပာသည္။
“အရင္ကတည္းက ဘက္လိုက္ေနတာ အခုခ်ိန္ထိပါပဲ၊ ဒီလိုဘက္လိုက္မႈေတြရွိတဲ့အဖြဲ႔ေတြကုိ က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာ မရွိေစ ခ်င္ဘူး၊ ဒီလုပ္ရပ္ေတြဟာ ရခိုင္နဲ႔ဘဂၤါလီေတြ အၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ယူ ဆ ၾကတယ္၊ ေသြးထိုးမႈေတြ လုပ္ေနတာေတြရွိေနတယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံတကာ အေျခစိုက္ NGO မ်ား၊ INGO မ်ားသည္ အားလုံးကုိ တေျပးညီကူညီမည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ခြဲျခား မႈမ်ားရွိေၾကာင္း၊ ေဆးကုသမႈ၊ ရိကၡာ ေပးေ၀မႈ စသည့္တို႔တြင္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေဒသ၌ အေျခစိုက္သည့္ NGO မ်ားအားလုံး ထြက္ခြာရန္ လူထုအစည္းအေ၀း တရပ္ျပဳလုပ္ၿပီး ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္၍ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေဒသ အာဏာပိုင္မ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္နယ္အစိုးရ သတင္းျပန္ၾကားေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ကမူ“ႏွစ္ဘက္စလုံးကုိ မွ်မွ်တတ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ေတာ့ NGO ေတြက အစိုးရနဲ႔ သေဘာတူထားၿပီးသားပါ”ဟု ဆိုသည္။
ေပါက္ေတာ ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္၍ ICRC ၏ လုပ္ရပ္အေပၚ မေက်နပ္ျခင္းေၾကာင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံမ်ားကလည္း စစ္ေတြ ေဆး႐ုံႀကီးေရွ႕၌ ယမန္ေန႔က ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ NGO အဖြဲ႔မ်ားကုိသာ လက္ခံလိုေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္။
0 ကြန္မန့္ေရးရန္:
Post a Comment