မစၥတာေမာင္ကိုသက္ http://www.facebook.com/Mrnaungkothet
ျမန္မာျပည္မွာ ဟိုးအရင္ကတည္းကေန ယေန႕အထိ ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ႕ လွ်ပ္စစ္လံုေလာက္ေအာင္ မေပးနိုင္တဲ႕ ျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေသေသခ်ာခ်ာသာ နွစ္တို၊ နွစ္ရွည္ စီမံကိန္းေတြခ်ျပီး လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ ေျပလည္နိုင္မဲ႕အရာေတြလို႕ ယူဆပါတယ္။
အစ
ကမၻာ့နိုင္ငံအသီးသီးမွာ ဘယ္လို အရင္းအျမစ္ေတြကေန လွ်ပ္စစ္ကို ထုတ္လုပ္သလဲဆိုတာကို ေလ့လာၾကည့္ရင္......
၁.) Fossil fuels လို႕ ဆိုတဲ့ Coal, Natural gas, Petroleum စတာေတြနဲ႕လည္ပတ္တဲ့ စက္ရံု၊
၂.) Nuclear Fission နဲ႕လည္ပတ္တဲ့ Nuclear Powerစက္ရံု၊
၃.) Renewable Energy လို႕ဆိုတဲ႕...
i) Biomassနဲ႕ လည္ပတ္တဲ့ စက္ရံု၊
ii) Solar Power ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးစက္ရံု၊
iii) Geothermal power နဲ႕လည္ပတ္တဲ့ စက္ရံု၊
Ocean thermal energy conversion(OTEC)နဲ႕ လည္ပတ္တဲ့ စက္ရံု၊
၄.) Hydroelectric ေရစြမ္းအင္သံုး စက္ရံု၊
၅.) Wind turbine ေလစြမ္းအင္သံုး စက္ရံု၊
၆.) Waste-to-Energy စြန္႕ပစ္ပစၥည္းေတြ နဲ႕ လည္ပတ္တဲ့ စက္ရံု ေတြဆိုျပီး အၾကမ္းဖ်ဥ္းခြဲျခားနိုင္ပါတယ္။
အဲဒီထဲကမွ ေရြးထုတ္ျပီး ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္တို႕ ေဒၚလာသန္း ၃၅၀ ေလာက္ျဖဳန္းနိုင္ရင္ ၁-၂ နွစ္အတြင္း မီဂါဝပ္ ၅၀၀ေလာက္ထုတ္နို္င္တဲ႕ Combined Cycle Power Plant (CCPP) တလံုးေကာင္းေကာင္းရနိုင္ပါတယ္။
Combined cycle power plant (CCPP) ဆိုတာက
၁.) Gas Turbine Generator (GT)
၂.) Steam Turbine Generator (ST)
၃.) Heat recovery steam generation (HRSG-Boiler)
စတာေတြကို အခ်ိဳးညီညီေပါင္းစပ္ျပီး စြမ္းအင္အေလအလြင့္မရွိရေအာင္ စက္ရံုကို Efficiency အျမင့္ဆံုးရနိုင္သေလာက္ ရေအာင္ လည္ပတ္သံုးစြဲရတာျဖစ္ပါတယ္။
သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မူအနည္းဆံုးနဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္အျမင့္ဆံုး Technology တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
Natural Gas
ဒါေပမဲ့ အေရးၾကီးတာက အဲဒီ CCPP ကို Supply အဓိကလုပ္ေပးတဲ့ Natural gas လံုလံုေလာက္ေလာက္ရွိွရဲ႕လားဆိုတဲေမးခြန္းပါပဲ။ ။
Natural gas ကလည္း ေျမၾကီးတြင္းထဲက ထြက္လာတာနဲ႕ တိုက္ရိုက္ပိုက္နဲ႕ဆက္ျပီးသံုးစြဲလို႕မရပါဘူး။
Treatment လိုပါသးတယ္။ Gas composation ကို အခ်ိဳးက်ေရာစပ္ေစျပီးမွ စက္ရံုကိုပို႕ေပးလို႕ရတာပါ။ အဲဒီေတာ့ Natural Gas processing plant လိုျပန္ပါျပီ။
အဲဒီအတြက္ကေတာ့ အခုအခါ တျခားနိုင္ငံေတြကို Gas ေရာင္းစားေနေတာ့ သိပ္ပူစရာမရွိေလာက္ဘူးထင္ပါတယ္။
အေၾကာင္းတခုခုေၾကာ့္ Gas မရွိရင္၊ Gas supply ျပတ္ေတာက္သြားခဲ့ရင္ စက္ရံု လည္ပတ္လို႕ရေအာင္ Secondary Fuel Supply (e.g. Diesel) ကိုလည္းထားေပးရပါမယ္။
Training and Support
အဲဒီ CCPP စတင္ျပီးလည္ပတ္ဖို႕ ပညာရွင္ေတြလိုပါတယ္။
ျမန္မာေတြ မညံပါဘူး။ ဟုတ္ပါတယ္ က်ေနာ္တို႕ မညံ့ၾကပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ Proper Training ေတာ့လိုအပ္ပါတယ္။ အဓိကက်တဲ႕ Operation, Instrument and control, Mechanical and Electrical maintenance စတာေတြမွာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ တကယ္လိုအပ္ပါတယ္။ Overhaul maintenance ရွိခဲ့ရင္လည္း ကိုယ့္ In-house maintenance team နဲ႕တင္မလံုေလာက္ပဲ တျခားအျပင္က Contractors ေတြကိုပါ ေခၚျပီး အခ်ိန္မွီျပီးစီးေအာင္လုပ္ရပါတယ္။
အဲဒီလို ပံ့ပိုးနိုင္တဲ႕ Outsources O&M company ေတြ, Manpower supplierေတြ က်ေနာ္တို႕မွာမရွိေသးပါဘူး။
Asset Management
Spear parts ေတြ၊ စက္အပိုပစၥည္းေတြကိုလည္း အဆင္သင့္ ျပင္ဆင္၊ ျဖဳတ္လဲ၊ တပ္ဆင္နိုင္ေအာင္ အျမဲထားရပါမယ္။ ျပႆနာျဖစ္မွ ပစၥည္းထြက္ဝယ္ဖို႕၊ order မွာဖို႕၊ quotation ေတာင္းဖို႕ဆိုတာ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ အဲဒီအတြက္ Logistic ေကာင္းေကာင္း၊ Asset management ေကာင္းေကာင္းရွိဖို႕၊ ရွိေနဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
ဥပမာ။ ။ စက္ရံုရဲ႕ critical ျဖစ္တဲ့ motor တလံုး ျပႆနာတက္ပါျပီဆိုပါေတာ့။ motor ကကိြဳင္ျပန္ရမဲ့ အေျခအေနဆို စက္ရံုကို အခ်ိန္ၾကာၾကာ ပိတ္ျပီး ကိြဳင္ျပန္ပတ္မလား၊ အသစ္တလံုးနဲ႕ခ်က္ခ်င္းအစားထိုးျပီး နာရီပိုင္းအတြင္း စက္ရံုကိုလည္ပတ္မလားဆိုတဲ႕ စိန္ေခၚမူေတြရွိလာပါျပီ။ ။
Specialist Support
ေနာက္ထပ္တခု အေရးၾကီးတာတခုက ဒီစက္ေတြရဲ႕ Specialists ေတြကို ကိုယ္ရဲ႕ စက္ရံုမွာ အျမဲတမ္း standby 24/7 ထားေပးရပါတယ္။
ဥပမာ။ ။ Gas turbine က Samsung or GE or Mitsubishi or Alstom ဆိုပါစို႕။ အဲဒီစက္ေတြရဲ႕ Specialistေတြကို ဆိုလိုတာပါ။
အဲဒါမွ Gas Turbine, Steam Turbine, Heat recovery steam generation (HRSG- Boiler), transformers, High voltage breakers, Sub-station စတာေတြ တခုခု ျပႆနာျဖစ္တာနဲ႕ သူတို႕က ထဲထဲဝင္ဝင္ ခ်က္ခ်င္းေျဖရွင္းနိုင္မွာပါ။
တခ်ိဳ႕ေသာ အေရးၾကီးတဲ႕ Operation Control Logic ေတြကို စက္ေတြရဲ႕ Supplier က သူတို႕ စက္ေတြရဲ႕ လွဳိ႕ဝွက္ခ်က္အေနနဲ႕ ထားတတ္ေတာ့ သူတို႕ Support ေပးတဲ႕ Specialists team ကထားဖို႕ လိုကိုလိုပါတယ္။
Water Treatment Plant
Heat recovery steam generation (HRSG- Boiler) လည္ပတ္ဖို႕အတြက္ Treatment လုပ္ထားတဲ့ ေရလိုအပ္ပါတယ္။ Water treatment Plant (Demineralization Water) လိုကို လိုအပ္လာပါျပီ။ အမ်ားသံုးအတြက္ ပံုမွန္ ျဖန္႕ေဝေနတဲ႕ ေရကို Process water အျဖစ္နဲ႕ တိုက္ရိုက္ သံုးလို႕မရပါဘူး။
PH ကို ၉ ေလာက္အထိျမွင့္ထား၊ conductivity ကိုလည္း ၀.၀၅ ucm ေလာက္အထိ အနိုမ့္ဆံုး ေလွ်ာ့ခ်ေပးဖို႕လိုပါတယ္။ အဲဒါမွ Heat recovery steam generation (HRSG- Boiler) က Water Steam cycle Piping, Water-Steam drums, Steam Turbine Blades ေတြရဲ႕ သက္တမ္းကို ဆြဲဆန္႕ေပးနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Treatment Water/ Process water Quality ကို အျမဲတမ္း စစ္ေနနိုင္ဖို႕အတြက္ Laboratory နဲ႕ ကၽြမ္းက်င္တဲ႕ Station Chemists ေတြ၊ Lab Tech ေတြ လိုကို လိုလာပါျပီ။
Treatment လုပ္ဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ Chemicals ေတြကို အခ်ိန္မွီပံ့ပိုးနိုင္မဲ့ Supplier ေတြ မရွိမျဖစ္လိုလာပါျပီ။
Electricity Supply
ေနာက္ဆံုးတခ်က္အေနနဲ႕ စက္ရံုကထြက္လာတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို National grid ထဲကို ပို႕ရန္အတြက္ delivery System လည္းလိုလာပါျပီ။ စက္ရံုကထြက္လာတဲ့ Voltage ျမွင့္ထားတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို (e.g 230kV) သယ္ေဆာင္ေပးနိုင္တဲ႕ delivery system ကိုလည္း အဆင့္ထပ္ျမွင့္ရန္လိုလာပါျပီ။ ။ လိုအပ္တဲ့ Sub-station ေတြ၊ Voltage Transformers ေတြကိုလည္း နိုင္ငံအနွံအျပားမွာ တပ္ဆင္ဖို႕လိုအပ္လာပါျပီ။ ။
က်ေနာ္တို႕မွာ မရွိေသးပါ။
တကယ္တမ္းက်ေတာ့...........................
က်ေနာ္တို႕မွာ ဘာမွမရွိပါ။
က်ေနာ္တို႕မွာ ဘာမွမျပင္ဆင္ရေသးပါ။
က်ေနာ္တို႕မွာ ဘာမွအဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးပါ။
ျမင္နိုင္ၾကပါေစ။ ။
နိဂုံး
က်ေနာ္ရဲ႕ တခ်က္ခုတ္ နွစ္ခ်က္ျပတ္ အၾကံတခုအေနနဲ႕ recommend လုပ္ခ်င္တာကေတာ့
Waste-to-energy ျဖစ္တဲ့ Incineration plant ေဆာက္ဖို႕ပါပဲ။ ။
Incineration plant ဆိုတာက အမိွဳက္ေတြ၊ စြန္႕ျပစ္ပစၥည္းေတြကို အရမ္းျမင့္တဲ့ Temperature တခုမွာေလာင္ကၽြမ္းေစျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို High Temperatureနဲ႕ ေလာင္ကၽြမ္းတဲ့အခါ energy ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီ energy ကို သံုးျပီး Boiler မွတဆင့္ Electric power ကို ထုတ္ယူ သံုးစြဲေစျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္၍သာ Incineration plant ေဆာက္ျဖစ္ခဲ့ရင္ ရန္ကုန္မွာ ျဖစ္ေနတဲ႕ အမွိဳက္စြန္႕ျပစ္ေရးျပႆနာကိုလည္း တစိတ္တပိုင္း ေျပလည္သြားမွာျဖစ္သလို ျမိဳ႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ျပႆနာကိုလည္း တစိတ္တပိုင္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျဖရွင္းေပးသြားနိုင္မယ္လို႕ ယူဆပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ။
မစၥတာေမာင္ကိုသက္
ေမလ ၂၇ ရက္ ၂၀၁၂
တနဂၤေႏြေန႕
ref: Wiki and Plant O&M manual
Energy transfer for the generation of electricity. (bbc.co.uk)
Nuclear Cooling Towers Three nuclear power plant cooling towers with rainbow and reflecting lake. 2011 Eric Basir/Photo Grafix
0 ကြန္မန့္ေရးရန္:
Post a Comment