ေျပာင္းလဲလာႏိုင္တဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး နဲ႔ ဘဏ္စနစ္ ........................

သမၼတ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အႀကံေပး ေဒါက္တာဦးေဇာ္ဦး

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးရာအစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ဘဏ္စနစ္ ပတ္သက္တဲ့ အေျခအေနေတြကို သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ ႔ စီးပြားေရးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ့ ဦးေဇာ္ဦး နဲ႔ ဗီြအုိေအဌာနမွဳး ဦးသန္းလြင္ထြန္းတို႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဒီမုိကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ စီးပြားေရးနဲ႔ ဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ အဓိကျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္မႈပိုင္း အားနည္းခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အႀကံေပးပညာရွင္ ေဒါက္တာဦးေဇာ္ဦး က ေျပာပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကမွ သမၼတအႀကံေပးတဦးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံခဲ့ရတဲ့ ဦးေဇာ္ဦး ကို ဝါရွင္တန္ဒီစီ ဗီြအိုေအရံုးခ်ဳပ္မွာ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အခုလက္ရွိကေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဦးတည္ၿပီး သြားေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဦးေဇာ္ဦးတုိ႔ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ တာဝန္ယူရတဲ့အေၾကာင္းက ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ။ အဲဒီေတာ့ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ဘယ္လိုအပိုင္းေတြက အဓိက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနသလဲဆိုတာကို အက်ဥ္းခ်ဳံၿပီး အရင္ေျပာျပပါလား။

ဦးေဇာ္ဦး ။ ။ ဘ႑ာေရးက႑မွာ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔နဲ႔ ေနာက္ၿပီး အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဘဏ္ေတြနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ရဲ ႔ ပူးေပါင္းကူညီမႈနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ ႔ ဘ႑ာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အစီအစဥ္ေတြကို စတင္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အရင္တုန္းကေတာ့ ဘာကို စတင္ေဆာင္ရြက္ရသလဲဆိုေတာ့ ဘ႑ာေရးစနစ္မွာ ဘာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနသလဲ။ ဘာ လစ္ဟမႈေတြ ရွိေနသလဲဆိုတဲ့ကိစၥကို စမ္းစစ္တဲ့ကိစၥ။ ဒါကေတာ့ ကမာၻ႔ဘဏ္ကေန ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၊ ADB နဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ Treasury Department ကပါ ဝင္ၿပီးေတာ့ ကူေပးခဲ့တဲ့ အစီအစဥ္တခု ရွိပါတယ္။ အဲဒါ PEFA (public expenditure and financial accountability)။ ဆုိလိုတာက က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ ျပည္သူ႔ဘ႑ာ ခန္႔ခြဲမႈမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ တာဝန္ခံမႈ ရွိသလဲဆိုတဲ့ကိစၥကို စီစစ္တဲ့ကိစၥပါ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိသလဲဆိုတဲ့ဟာ။ အဲဒါက စီစစ္မႈ ၿပီးသြားပါၿပီ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီ စီစစ္ခ်က္အရ က်ေနာ္တို႔ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို စၿပီးေရးဆြဲၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တဲ့အပိုင္း ရွိပါတယ္။ အခုကေတာ့ Public Financial Management ဆိုတဲ့ PEFA အၿပီးမွာ PFM နဲ႔ စၿပီးလုပ္ေနပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အဓိက ဌာနဆိုင္ရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ဘ႑ာစီမံခန္႔ခြဲမႈ အားေကာင္းေအာင္ သင္တန္းေတြေပးတယ္။ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ဖလွယ္ေစတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္ပါ။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ျဖတ္ေမးရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အေတာ္ၾကာအတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္မွာ ဌာနဆုိင္ရာေတြ၊ ဘ႑ာေရးစနစ္ေတြက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘဲနဲ႔။ အလားတူပဲ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံတကာစနစ္ေတြနဲ႔ ကင္းကြာေနေတာ့ ဒီလုိ အေျခအေနေတြကို ႏိုင္ငံတကာက ျပည္တြင္းျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို တိတိက်က်သိေအာင္ ႏိုင္ငံတကာကေန ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ ဒီအခ်က္ကို ျပန္ၿပီးတည္ေထာင္ယူရတယ့္ သေဘာေပါ့။

ဦးေဇာ္ဦး ။ ။ အဲဒီ သေဘာပါပဲ။ အဲဒီေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အခုနေျပာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကူညီႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ မတိုင္ခင္ကိုက က်ေနာ္တို႔ လုပ္ခဲ့ရတဲ့ကိစၥတခု ရွိပါတယ္။ ဒါက အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ ေျပာၾကဆုိၾက ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ကိစၥ ရွိပါတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ႏိုင္ငံတကာ ေခ်းေငြေတြ အမ်ားႀကီး အေႂကြးတင္ေနတဲ့ ျပႆနာ။ အဲဒါက စီးပြားေရး ျပစ္ဒဏ္ခတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အရင္ အစိုးရကလည္း ဒီအေႂကြးေတြကို မေပးႏိုင္ပဲ ရွိခဲ့တယ္။ တခ်ဳိ ႔ေႂကြးၿမီေတြကို မေပးခဲ့တာလည္း ရွိခဲ့သလို၊ တခ်ဳိ ႔ေႂကြးၿမီေတြကို ေပးခ်င္ရဲ ႔နဲ႔ အေမရိကန္ဘဏ္ေတြက ျဖတ္တဲ့အခါ ျဖတ္လို႔မရတဲ့အတြက္ မေပးခဲ့ရတဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေႂကြးၿမီေတြက ေတာ္ေတာ္တင္ေနတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ စုစုေပါင္း ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၈၉၀) ေက်ာ္။

ဦးေဇာ္ဦး ။ ။ မကဘူး ခင္မ်ား။ က်ေနာ္တုိ႔ စုစုေပါင္းဆုိရင္ ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၁၁) ဘီလီယန္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ (၁၁) ဘီလီယန္ဆိုၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ေျပာၾကတယ္ဆိုတဲ့ဟာက account မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ တင္တဲ့အေႂကြး။ တင္ေနတဲ့အေႂကြးက (၁၁) ဘီလီယန္ေလာက္ရွိတယ္။ (၁၁) ဘီလီယန္ေလာက္က က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တျခားအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးဘဏ္ေတြနဲ႔ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ အေႂကြးတင္ေနရင္ ဘာမွဆက္လုပ္လို႔ မရဘူး။ အဲဒီ တင္ေနတဲ့အေႂကြးကို အရင္ဆံုး ေျပလည္ေအာင္ ျပန္ဆပ္ရမယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ရွင္းေအာင္ နည္းနည္းထပ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းေတြတုန္းက ျပႆနာတခုအေနနဲ႔၊ ေျပာစရာအေနနဲ႔ ေပၚလာတာက ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနနဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားကို တင္ေနတဲ့ ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၈၉၀) ေက်ာ္ကို ေလ်ွာ္ပစ္ဖုိ႔အေရးမွာ။ ဒီၾကားထဲမွာေတာ့ ဦးေဇာ္ဦးတို႔ ျပင္သစ္မွာသြားၿပီးေတာ့ ညႇိႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္အစိုးရက ဝင္ၿပီးေတာ့ ၾကားခံေလွ်ာ္ေပးလိုက္တာရွိတယ္ေလ။ အဲဒါ ေလွ်ာ္ေပးလိုက္ၿပီးမွ အေႂကြးသစ္ေတြရတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈ။ အဲဒီေနရာမွာ အျမင္အထင္မွားၿပီးေတာ့ ေျပာၾကဆုိၾကတဲ့အေၾကာင္းေတြရွိတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆုိေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တင္ေနတဲ့အေႂကြးေတြကို ေလွ်ာ္ပစ္ဖို႔အေရးမွာ ျပင္ပမွာရွိတဲ့ ဘဏ့္အေကာင့္ (၅) ခုမွာရွိေနတဲ့ (၁၁) ဘီလီယန္ကေန ေလ်ွာ္ေပးလို႔ ရမလားဆုိတဲ့အခ်က္။ ဒါမ်ဳိး ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ရွိလား။

ဦးေဇာ္ဦး ။ ။ အဲဒီဟာမ်ဳိး ေဆြးေႏြးခဲ့တာ လံုးဝမရွိဘူး။ အဓိကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေႂကြးၿမီက (၂) ပိုင္း ရွိတယ္။ တပိုင္းက အစိုးရေတြကို တင္တဲ့အေႂကြးက (၁၁) ဘီလီယန္ေက်ာ္ ရွိတယ္။ ေနာက္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းကို တင္တဲ့အေႂကြးက အခုနေျပာတဲ့ ကမာၻ႔ဘဏ္ကို တင္တဲ့အေႂကြးက သန္း (၈၉၀) ရွိတယ္။ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဘဏ္ကို တင္တဲ့အေႂကြးက (၅၀၀) နီးပါးေလာက္ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီမွာ ဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့ ဒီေႂကြးၿမီကို ေလွ်ာ္ပစ္ဖုိ႔ကိစၥကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ ကမာၻ႔ဘဏ္တို႔၊ အာရွဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဘဏ္တို႔ကို အရင္သြားလုပ္လို႔ မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံတကာ တျခားအစိုးရေတြနဲ႔ အရင္ဆံုး ညိႇရတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ညႇိရသလဲဆိုေတာ့ အစိုးရေတြက ေႂကြးၿမီကို ေလွ်ာ္ပစ္ေပးလို႔ရတယ္။ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ ADB က ေလွ်ာ္ပစ္ေပးလို႔ မရဘူး။ ျပန္ကိုဆပ္ရမယ္။ ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လို လုပ္ခဲ့ရသလဲဆုိေတာ့ Paris Club မွာသြားၿပီး ညႇိခဲ့ရတဲ့ကိစၥက အဲဒါပဲ။ အဲဒီမွာ ညိႇခဲ့ရတဲ့ပံုစံမွာ အေရးႀကီးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္က (၃) ခ်က္ရွိတယ္။ နံပတ္တစ္ က က်ေနာ္တို႔မွာ တိက်မွန္ကန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္တခု ရွိရမယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ Paris Club နဲ႔ မေဆြးေနြးခင္မွာ FESR လို႔ေခၚတဲ့ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မူေဘာင္ကို ပထမဦးဆံုး ခ်မွတ္ၿပီး ဒီလုိ မူေဘာင္နဲ႔ သြားမယ္ဆိုတဲ့ဟာကို က်ေနာ္တို႔အစိုးရက ကတိကဝတ္ျပဳၿပီး Donor Conference မွာ ေၾကညာခဲ့ရတယ္။ အဲဒါက နံပတ္တစ္။ နံပတ္ႏွစ္က က်ေနာ္တို႔မွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ IMF ကေန သတ္မွတ္ထားတဲ့ တင္းၾကပ္မႈေတြကို လိုက္နာႏိုင္ရမယ္ဆုိတဲ့ဟာ ရွိတယ္။ အဲဒါ လုိက္နာႏိုင္ရမယ္ဆိုတဲ့ဟာမွာ သူတုိ႔ေခၚတာက Self Monitor Program ဆိုတဲ့ဟာ။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ (၃) ႏွစ္ေလာက္ လုပ္ရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ (၁) ႏွစ္နဲ႔ ၿပီးသြားတယ္။ ေနာက္ဆံုးကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ တစံုတခုေသာ အတုိင္းအတာအားျဖင့္ ေခ်းေငြကို ျပန္ဆပ္မယ့္ အားသာခ်က္ အားနည္းခ်က္ေတြကို တြက္ခ်က္တဲ့ဟာ ရွိတယ္။ ဒါလည္း IMF က လုပ္ရတယ္။

အဲဒီ အခ်က္ (၃) ခ်က္နဲ႔ ျပည့္စံုၿပီဆုိမွ ျပင္သစ္ Paris Club မွာ သြားၿပီးေတာ့ ေႂကြးၿမီေလွ်ာ္ပစ္ေရးကို ေဆြးေႏြးရတယ္။ ဆိုေတာ့ ေႂကြးၿမီေလွ်ာ္ပစ္ၿပီလို႔ ဆံုးျဖတ္ေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔က အခုနေျပာတဲ့ တျခားႏိုင္ငံအသီးသီးကေန က်ေနာ္တို႔ကို ေႂကြးၿမီေလွ်ာ္ပစ္လိုက္ၿပီးေတာ့ ေႂကြးၿမီအသစ္ကို စႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံတခုအေနနဲ႔ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့မွ ကမာၻ႔ဘဏ္တို႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၊ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဘဏ္တုိ႔က စၿပီးလုပ္ႏိုင္တယ္။ အဲဒီမွာ တခ်ိန္တည္းမွာ ကမာၻ႔ဘဏ္က က်ေနာ္တုိ႔ ျပင္သစ္မွာ sign ထုိးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကမာၻ႔ဘဏ္က ေစာင့္ေနတာ။ ဒီမွာၿပီးသြားၿပီဆိုတာနဲ႔ ဟုိဘက္မွာ ကမာၻ႔ဘဏ္ရွိတဲ့အေၾကြးကို ေလ်ွာ္ပစ္မယ္ဆိုတဲ့ဟာ ျဖစ္လာတယ္။ ကမာၻ႔ဘဏ္အေႂကြးက ဘယ္လိုေလွ်ာ္ရသလဲဆိုေတာ့ ဂ်ပန္ဆီကေန အေႂကြးကို အေႂကြးသစ္ကို ယူလိုက္တယ္။ ကမာၻ႔ဘဏ္ကို ေပးလိုက္တယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကရတဲ့ အေႂကြးဟာ ကမာၻ႔ဘဏ္ကို ေလွ်ာ္ပစ္ရမယ့္ အတုိးထက္ေတာင္ ပိုၿပီးနည္းတဲ့ အတုိးႏႈန္းနည္းတဲ့ အေႂကြးျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့ ဒါက ဘာမွျပႆနာမရွိဘူး။ အဲဒါနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရအသီးသီးနဲ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းေတြကို စႏိုင္တဲ့အေနအထား ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြကို အခုနေျပာတဲ့ ျပည္တြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ေကာလဟာလေတြနဲ႔ တခါမွ ေဆြးေႏြးခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳမရွိဘူး။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ Paris Club မွာသြားၿပီးေတာ့ ဝင္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေပးခဲ့ရတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအေနအထားမွာ ဒီကိစၥဟာ မတက္လာခဲ့ပါဘူး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဒီအေၾကာင္းကို အသာထားၿပီးေတာ့ အေစာကေျပာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကို အေသအခ်ာ ကတိျပဳႏိုင္ေအာင္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခခံေတြကို တင္ျပရတယ္ဆိုေတာ့ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခခံေတြကို ေျပာသာေျပာေနတယ္ အဓိကအားျဖင့္ သာမန္လူ နားလည္းေအာင္ဆုိရင္ ဘာေတြလဲဆိုတာကို တခ်က္ေလး ေျပာျပပါလား။

ဦးေဇာ္ဦး ။ ။ အဓိကေတာ့ ေစ်းႏႈန္းေတြ။ ေစ်းႏႈန္းေတြကို တည္ၿငိမ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတာက အေရးႀကီးဆံုး။ အဲဒီမွာ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြရွိတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အတုိးႏႈန္းဆိုတာကလည္း ေစ်းႏႈန္းတမ်ိုး။ ဘဏ္ေတြကလုပ္တဲ့ အတုိးႏႈန္းေတြ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေငြလဲႏႈန္းဆိုတာလည္း ျပင္ပနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးမွာ လုပ္တဲ့ဟာေတြ။ ေငြလႊဲႏႈန္းေတြ။ ဒီဟာေတြ အားလံုးကို တည္ၿငိမ္ေအာင္ လုပ္ရတယ္။ အဲဒီေနရာမွာမွ ဒါကို ဝိုင္းၿပီးေတာ့ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ကိစၥက ေငြလႊဲႏႈန္းက ျမင့္ေနတယ္၊ ႏိွမ့္ေနတယ္တို႔။ က်ေနာ္တို႔ စီးပြားေရးရႈေထာင့္က၊ ေပၚလစီရႈေထာင့္က ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေငြလႊဲႏႈန္းက တည္ၿငိမ္ေနဖို႔လုိတယ္။ တည္ၿငိမ္ေနမွပဲ အျပင္ကလုပ္တဲ့ ကုန္သြယ္ေရးေတြကလည္း (၃) လေလာက္ ႀကိဳၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္တာေတြရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ (၃) လအတြင္းမွာလဲ ေငြလႊဲႏႈန္းက တည္ၿငိမ္ေနမွ သူ႔ရဲ ႔ တြက္ခ်က္မႈေတြအားလံုးက မွန္မယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီက ပိုကုန္လုပ္တဲ့လူေတြကလည္း ဒီအတုိင္းပဲ ပိုကုန္လုပ္တဲ့လူေတြ ေနာက္မွာဆုိရင္ ထုတ္လုပ္တဲ့လူေတြ၊ လယ္သမားေတြ၊ ေတာင္သူေတြ ရွိၾကတယ္။ ဒါေတြအားလံုးရဲ ႔ တြက္ခ်က္မႈမွာ သူတို႔က ႀကိဳးစားပမ္းစားနဲ႔ လုပ္ခ်င္တယ္။ သူတို႔ အက်ဳိးအျမတ္ေတြအားလံုးကို တြက္ထားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေငြလႊဲႏႈန္းက မတည္မၿငိမ္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ သူတုိ႔တြက္ခ်က္မႈေတြအားလံုး မွားၿပီးေတာ့ သူတုိ႔လုပ္ငန္းေတြအားလံုး ပ်က္ဖုိ႔ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံအစိုးရတခုရဲ ႔ အဓိကတာဝန္က အခုနေျပာတဲ့ ေစ်းႏႈန္းေတြအားလံုးကို တည္ၿငိမ္ေအာင္လုပ္တာ။ က်ေနာ္တို႔ ပညာရွင္စကားနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ microeconomic stability - microeconomic စီးပြားေရးပတ္ဝန္းက်င္ တည္ၿငိမ္မႈရွိေအာင္လုပ္ေရး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒါဆုိရင္ အစိုးရလုိ႔ ေျပာရမွာထက္ ဗဟိုဘဏ္လို႔ ေျပာလို႔မရဘူးလား။ ဒီ ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဒီလို ေစ်းႏႈန္းေတြ၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊ အတုိးႏႈန္းကိစၥေတြက အစိုးရက လုပ္တာထက္ ဗဟိုဘဏ္က လုပ္တာ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ဗဟိုဘဏ္အေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းမွာေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ဟာ အစိုးရနဲ႔ သီးျခားလြတ္လပ္မႈ ျဖစ္ရမယ္ဆိုၿပီး ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ ျဖစ္လာတယ္။ မၾကာေသးခင္ကပဲ ထူးထူးဆန္းဆန္း ဒုတိယဥကၠ႒ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေပးလိုက္တယ္ ၾကားတယ္ဆိုေတာ့ ဗဟုိဘဏ္ရဲ ႔ အေျခအေနက ဘယ္လိုရွိသလဲ။

ဦးေဇာ္ဦး ။ ။ ဗဟိုဘဏ္ရဲ ႔ ဥပေဒက အင္မတန္မွ ေတာ္ေတာ္ကို အားေကာင္းၿပီးေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ကို သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားႀကီး ေပးထားတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီဘက္က အစိုးရတာဝန္ရွိတဲ့အပိုင္းက ဒါကို လမ္းဖြင့္ေပးသလို။ ပါလီမန္ကလည္း ဒီကိစၥကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း ဒါကို ေသေသခ်ာခ်ာနဲ႔ ဗဟိုဘဏ္ကို သီးသန္႔ရပ္တည္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းတခုအေနနဲ႔ ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ဥပေဒေၾကာင္းလမ္းအရ အခုိင္အမာ ျပဌာန္းေပးထားတယ္။ အခု ဗဟိုဘဏ္ထဲမွာ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္တဲ့လူေတြကလည္း တကယ့္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာေတာ့ စီးပြားေရး ပညာရပ္ပိုင္းဆုိင္ရာမွာ ထိပ္တန္းတာဝန္ယူႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဗဟိုဘဏ္က ေရွ ႔မွာ ေစ်းႏႈန္းေတြ တည္ၿငိမ္တဲ့ကိစၥကို ဦးစားေပးၿပီး လုပ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာေတာ့ ဆက္ကူးမက္ကူး ကာလမွာေတာ့ ဘ႑ာေရးနဲ႔ အခြန္ဝန္ႀကီးဌာနရဲ ႔ အခန္းက႑ကလည္း အေရးႀကီးေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔သည္ တခ်ဳိ ႔ေသာ ေပၚလစီေတြ၊ တခ်ဳိ ႔ေသာ အမိန္႔အာဏာေတြကို ခ်မွတ္ႏိုင္ေသးတဲ့ အခြင့္အလမ္း ရွိေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ဒီ ေပၚလစီေတြမွာလဲ မွန္ကန္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ သူတို႔ရဲ ႔ ေပၚလစီေတြ မွန္ကန္ေတာ့မွ အခုနေျပာတဲ့ ေစ်းႏႈန္းတည္ၿငိမ္မႈက ရၿပီးေတာ့ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အားလံုးရွင္သန္လႈပ္ရွားႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရလာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမၼတရဲ ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အႀကံေပး ေဒါက္တာဦးေဇာ္ဦး နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။http://burmese.voanews.com/content/burma-democracy-forum-myanmar-econmy-and-banking-system/1792011.html

Posted in: အင္တာဗ်ဴး