ဧရာ၀တီ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ပိုၿပီးတိုးျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္
ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ ညွိႏိႈင္း ေဆာင္ ရြက္ သင့္တယ္၊
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ သင့္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ
ခ်မွတ္ ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ေတြကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်သင့္တယ္လို႔ ဝါရွင္တန္
အေျခစိုက္ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန (Center for Strategic and
International Studies – CSIS) က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
CSIS က တာဝန္ရွိသူေတြဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရရဲ႕ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ ကို ေလ့လာစူးစမ္းဖို႔ အတြက္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး
ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြ အပါအဝင္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေဒသတြင္း ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုိအပ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံ တင္ျပခဲ့တာပါ။
“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရပ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအား စစ္တပ္က ဆက္လက္ပံ့ပိုး၍ တိုင္းရင္းသားေဒသ မ်ားတြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲရန္ သေဘာတူပါက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပူးတြဲစစ္ ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ စတင္ စဥ္းစားသင့္ ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာစစ္တပ္အရာရွိမ်ားအား ေရြးခ်ယ္၍ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ၏ လံုၿခံဳေရးအေထာက္အကူ အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံ တကာ စစ္ေရးပညာႏွင့္ သင္တန္း (International Military Education and Training) အစီအစဥ္ တြင္ပါဝင္ေစၿပီး ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ကာကြယ္ေရး စစ္တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ ေပးသင့္ပါသည္” လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ CSIS ရဲ႕ ခရီးစဥ္အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးသား ထား ပါ တယ္။
ဒါ့ျပင္ ဒီလအတြင္း ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္တဲ့အခါ မွာ လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားကို တိုက္တြန္းထားပါေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္က သြင္းကုန္ေတြတားျမစ္ထားတာကို ေလွ်ာ့ခ် သင့္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ႏိုင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႔ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ေထာက္ပံ့တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ကို ပံ့ပိုးရ မယ္ လို႔ CSIS က ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရ၊ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္မွ ေခါင္း ေဆာင္တို႔က အေလးထား ေဆြးေႏြးၾက သည္မွာ ၄င္းတို႔ႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အေရးေပၚေဆာင္ရြက္စရာႏွင့္ ခ်က္ ခ်င္း လက္ငင္း ေဆာင္ရြက္စရာမ်ား ရွိေန သည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္” လို႔ CSIS က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရန္ႏွင့္ ပံ့ပိုးရန္အေရးပါသည့္ (သမိုင္းဝင္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သည့္) အခြင့္အလမ္း မ်ားရွိေနသည္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနႏွင့္ နားလည္သေဘာေပါက္သင့္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္ သာမႈတို႔အေပၚတြင္ အမွန္တကယ္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ရွိေနသည္ကိုလည္း နားလည္သေဘာ ေပါက္ သင့္ပါသည္” လို႔လည္း CSISကဆိုပါေသးတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို CSIS က လက္ခံေပမယ့္ အခုလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြလုပ္ဖို႔ျဖစ္လာ တဲ့ အ ရင္းခံအေၾကာင္းရင္းက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ တ႐ုတ္အေပၚ မွီခိုလြန္းအားႀကီးလို႔ ဆိုတာကိုေတာ့ ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အေမရိ ကန္အစိုးရအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ညွိႏႈိင္းတုိင္ပင္ဖို႔ မူဝါဒတခုကို ခ်မွတ္မယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြကို သက္ သာရာရေစႏိုင္ တယ္ လို႔လည္း CSIS က ေျပာပါတယ္။
“CSIS ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ အဖြဲ႔မ်ားက အစဥ္အလာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အ ခန္းက႑ကို အေလးအနက္ထား ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည့္ အျပင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ လံုးဝအႏိုင္အ ႐ံႈး (Zero-Sum) မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္မႈမွ ေရွာင္ရွားရန္ ကုိလည္း တိုက္တြန္းခဲ့ၾကသည္” လို႔ CSIS ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါ တယ္။
“ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ အတြင္းရွိခဲ့ေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံေရး အရလက္ဝါးႀကီးအုပ္လုနီးပါး အေျခအေန၊ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်မႈႏွင့္ ၂ ႏိုင္ငံကုန္သြယ္မႈ အေနအထားမ်ားေအာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ုတ္တရက္ဆိုသလို ယခုကဲ့သို႔ အ ေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ေႏြးေထြးသည့္ ဆက္ဆံေရး ရွိေနသည့္အေပၚ တ႐ုတ္ႏိုင္ ငံကသံသယရွိေနမည္သာျဖစ္ၿပီးအေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုက ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈရရန္ ႀကိဳးပမ္းလာႏိုင္သည့္ အေပၚတြင္လည္း စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ ၾကမႈမ်ား ရွိေနေပလိမ့္သည္” လို႔ CSIS အစီရင္ ခံစာက ဆို ပါတယ္။
တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာတာဟာ ႏိုင္ငံစီးပြားပ်က္ေန တဲ့အေပၚ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကီး ေတြ ျမင္လာၾကတာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ “၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး” အၿပီးမွာ ႏိုင္ငံကို သူတို႔ ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္လိုစိတ္ မရွိေတာ့တာ ေတြ ရယ္ ေၾကာင့္လို႔ CSIS က အခိုင္အမာ ဆိုထားတာပါ။
“ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊအား ပရိယာယ္မ်ားသည့္ ႏိုင္ငံေရး ႀကိဳးကိုင္ခ်ယ္လွယ္သူဟု ေဖာ္ျပေန သည္ မ်ား ႏွင့္ပတ္ သက္၍ ၄င္းအေနႏွင့္ အာ ရပ္ေႏြဦးလႈပ္ရွားမႈမ်ားအၿပီးတြင္ ႏိုင္ငံအတြင္း ေခ်ာင္ခ်က္စကူး ပံုစံ ဆႏၵျပမႈမ်ား မျဖစ္ ေပၚေစရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တာဝန္မွ အနားယူၿပီး ေနာက္တြင္ ၄င္းမိသားစုႏွင့္ အနီးကပ္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္အခြင့္ အေရးမ်ားကို ေဘးမသီရန္မခ ျဖစ္ေစရန္ေသာ္ လည္း ေကာင္း ရည္ရြယ္၍ အာဏာခြဲေဝမႈျပဳလုပ္ သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟု အေျခအေနကို ဂဃနဏသိေသာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းၾက ပါသည္” လို႔ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။ ႐ိုေမးနီးယားႏိုင္ ငံရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးနဲ႔ သမၼတျဖစ္သူ နစ္ကိုး လိုင္ ေခ်ာင္ခ်က္စကူး (Nicolae Ceausescu) ဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ မွာ ျဖဳတ္ခ်ခံရၿပီး ကြပ္မ်က္ခံရသူပါ။
ဒါ့ျပင္ “တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွလမ္းဆံု” မွာရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ ပထဝီမဟာဗ်ဴ ဟာေျမာက္ အေနအထားကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒဏ္ ခတ္အေရးယူမႈေတြ မရိွေတာ့တဲ့ကာလမွာ ျမန္မာျပည္ဟာ စီးပြားေရးအရတိုးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာ၊ ၿပီးေတာ့ ကၽြမ္း က်င္သူေတြနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳအားနည္းတာေတြကျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း CSIS က ေျပာပါေသးတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ CSIS အစီရင္ခံစာထဲမွာ အခုလိုေရးသားထား ပါတယ္။
“လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္ကဆိုလွ်င္ ‘ဖက္ဒရယ္ဝါဒ’ ဟူေသာ အယူအဆအား ညစ္ညမ္း၍ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိေသာစကားလံုး (Dirty Word) အျဖစ္ အစိုးရက မွတ္ယူခဲ့သည္။ ယခုကာလတြင္မႈ ယင္းအယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍ (အဓိပၸါယ္ဖြင့္ ဆို မႈ မျပဳေသာ္ျငား) အစုိးရတာဝန္ ရွိသူမ်ားအ ၾကား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း စတင္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေနၾကၿပီျဖစ္သည္။”
“တိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ားအေပၚ အေတာ္ေလး စိတ္သေဘာေကာင္းထားရွိသည္ ဆိုသည္ကို CSIS ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က အစိုးရ အဆင္ ျမင့္အရာရွိမ်ားထံမွ ၾကားသိခဲ့ရသည္၊ သို႔ရာတြင္ လက္ရွိအေနအထား၌ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ေရးကိုသာ ၄င္းတို႔ အမ်ားအျပားအာ႐ံုစိုက္ လွ်က္ ရွိသည္၊ ေရရွည္ျဖစ္တည္ေနေသာ မတူကြဲျပားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္း ရန္အတြက္ အပစ္အ ခတ္ရပ္စဲေရးျဖင့္ မလံုေလာက္သည္ကို ယခင္ျဖစ္ရပ ္မ်ား က ညႊန္ျပလွ်က္ရွိသည္”
ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ ကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အတြက္ အေထာက္အပံ့ ရဖို႔နဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြး ေကာက္ ပြဲ မတိုင္ခင္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြကို စနစ္တက်ျဖစ္ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္း၊ တခ်ိန္တည္း မွာလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒထဲကဒီမိုကေရစီနည္းမက်တဲ့ျပဌာန္းခ်က္ေတြကိုေျပာင္းလဲဖို႔စစ္တပ္ထဲမွာယံု ၾကည္မႈတည္ ေဆာက္ ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း CSIS ကို အေလးအနက္ ေဆြးေႏြးၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိထားေသာ လႊတ္ေတာ္ေနရာအား စစ္တပ္က တေျဖးေျဖး လႊဲအပ္သြားမည့္ အစီအစဥ္ကို ၄င္းတို႔ ေမွ်ာ္လင့္သည္ဟု ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအပါအဝင္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကသည္” ဟု အစီရင္ ခံစာ ထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။
“၁၉၉၈ ခုႏွစ္၌ သမၼတ ဆူဟာတိုအား ျဖဳတ္ခ်လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္က လႊတ္ေတာ္ေနရာမ်ား မွ တေျဖးေျဖး စြန္႔ခြာသြားသည့္ အင္ဒိုနီး ရွားႏိုင္ငံပံုစံကို ျမန္မာအစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက မၾကာခဏ ကိုးကားၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လႊတ္ေတာ္တြင္းရွိ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားသည္ အုပ္စုပံုစံျဖင့္ အၿမဲတမ္း မဲဆႏၵေပးၾကသည္မဟုတ္ဘဲ တခါတရံ၌ အတိုက္အခံဖက္မွ ေထာက္ခံမဲေပးမႈ မ်ားလည္း ရွိပါသည္။ မၾကာ ေသးခင္က တင္သြင္းခဲ့ေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား မိမိတို႔ ပိုင္ဆိုင္မႈစာရင္း ေၾကျငာရ မည္ဟူသည့္ အဆိုကို စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္အ မ်ား အျပားက ေထာက္ခံ မဲ ေပးခဲ့ၾကသည္” လို႔လည္း CSIS အစီရင္ခံစာက ဆိုပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံအမည္ကို အဂၤလိပ္လို Burma ကေန Myanmar လို႔ အရင္စစ္အစိုးရက ေျပာင္းလိုက္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လည္း ေျပာင္းတဲ့ပံုစံ ကို သ ေဘာမတူေပမယ့္ “အနာဂတ္ တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ ျပည္သူလူထုက မေျပာင္းသေရြ႕ ႏိုင္ငံ အမည္ အား Myanmar ဟု ေခၚသင့္သည္” လို႔ အ တိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြက CSIS ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ေျပာ လိုက္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
CSIS က တာဝန္ရွိသူေတြဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရရဲ႕ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ ကို ေလ့လာစူးစမ္းဖို႔ အတြက္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး
ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြ အပါအဝင္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေဒသတြင္း ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုိအပ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံ တင္ျပခဲ့တာပါ။
“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရပ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအား စစ္တပ္က ဆက္လက္ပံ့ပိုး၍ တိုင္းရင္းသားေဒသ မ်ားတြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲရန္ သေဘာတူပါက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပူးတြဲစစ္ ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ စတင္ စဥ္းစားသင့္ ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာစစ္တပ္အရာရွိမ်ားအား ေရြးခ်ယ္၍ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ၏ လံုၿခံဳေရးအေထာက္အကူ အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံ တကာ စစ္ေရးပညာႏွင့္ သင္တန္း (International Military Education and Training) အစီအစဥ္ တြင္ပါဝင္ေစၿပီး ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ကာကြယ္ေရး စစ္တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ ေပးသင့္ပါသည္” လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ CSIS ရဲ႕ ခရီးစဥ္အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးသား ထား ပါ တယ္။
ဒါ့ျပင္ ဒီလအတြင္း ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္တဲ့အခါ မွာ လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားကို တိုက္တြန္းထားပါေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္က သြင္းကုန္ေတြတားျမစ္ထားတာကို ေလွ်ာ့ခ် သင့္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ႏိုင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႔ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ေထာက္ပံ့တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ကို ပံ့ပိုးရ မယ္ လို႔ CSIS က ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရ၊ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္မွ ေခါင္း ေဆာင္တို႔က အေလးထား ေဆြးေႏြးၾက သည္မွာ ၄င္းတို႔ႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အေရးေပၚေဆာင္ရြက္စရာႏွင့္ ခ်က္ ခ်င္း လက္ငင္း ေဆာင္ရြက္စရာမ်ား ရွိေန သည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္” လို႔ CSIS က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရန္ႏွင့္ ပံ့ပိုးရန္အေရးပါသည့္ (သမိုင္းဝင္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သည့္) အခြင့္အလမ္း မ်ားရွိေနသည္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနႏွင့္ နားလည္သေဘာေပါက္သင့္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္ သာမႈတို႔အေပၚတြင္ အမွန္တကယ္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ရွိေနသည္ကိုလည္း နားလည္သေဘာ ေပါက္ သင့္ပါသည္” လို႔လည္း CSISကဆိုပါေသးတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို CSIS က လက္ခံေပမယ့္ အခုလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြလုပ္ဖို႔ျဖစ္လာ တဲ့ အ ရင္းခံအေၾကာင္းရင္းက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ တ႐ုတ္အေပၚ မွီခိုလြန္းအားႀကီးလို႔ ဆိုတာကိုေတာ့ ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အေမရိ ကန္အစိုးရအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ညွိႏႈိင္းတုိင္ပင္ဖို႔ မူဝါဒတခုကို ခ်မွတ္မယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြကို သက္ သာရာရေစႏိုင္ တယ္ လို႔လည္း CSIS က ေျပာပါတယ္။
“CSIS ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ အဖြဲ႔မ်ားက အစဥ္အလာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အ ခန္းက႑ကို အေလးအနက္ထား ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည့္ အျပင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ လံုးဝအႏိုင္အ ႐ံႈး (Zero-Sum) မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္မႈမွ ေရွာင္ရွားရန္ ကုိလည္း တိုက္တြန္းခဲ့ၾကသည္” လို႔ CSIS ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါ တယ္။
“ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ အတြင္းရွိခဲ့ေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံေရး အရလက္ဝါးႀကီးအုပ္လုနီးပါး အေျခအေန၊ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်မႈႏွင့္ ၂ ႏိုင္ငံကုန္သြယ္မႈ အေနအထားမ်ားေအာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ုတ္တရက္ဆိုသလို ယခုကဲ့သို႔ အ ေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ေႏြးေထြးသည့္ ဆက္ဆံေရး ရွိေနသည့္အေပၚ တ႐ုတ္ႏိုင္ ငံကသံသယရွိေနမည္သာျဖစ္ၿပီးအေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုက ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈရရန္ ႀကိဳးပမ္းလာႏိုင္သည့္ အေပၚတြင္လည္း စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ ၾကမႈမ်ား ရွိေနေပလိမ့္သည္” လို႔ CSIS အစီရင္ ခံစာက ဆို ပါတယ္။
တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာတာဟာ ႏိုင္ငံစီးပြားပ်က္ေန တဲ့အေပၚ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကီး ေတြ ျမင္လာၾကတာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ “၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး” အၿပီးမွာ ႏိုင္ငံကို သူတို႔ ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္လိုစိတ္ မရွိေတာ့တာ ေတြ ရယ္ ေၾကာင့္လို႔ CSIS က အခိုင္အမာ ဆိုထားတာပါ။
“ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊအား ပရိယာယ္မ်ားသည့္ ႏိုင္ငံေရး ႀကိဳးကိုင္ခ်ယ္လွယ္သူဟု ေဖာ္ျပေန သည္ မ်ား ႏွင့္ပတ္ သက္၍ ၄င္းအေနႏွင့္ အာ ရပ္ေႏြဦးလႈပ္ရွားမႈမ်ားအၿပီးတြင္ ႏိုင္ငံအတြင္း ေခ်ာင္ခ်က္စကူး ပံုစံ ဆႏၵျပမႈမ်ား မျဖစ္ ေပၚေစရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တာဝန္မွ အနားယူၿပီး ေနာက္တြင္ ၄င္းမိသားစုႏွင့္ အနီးကပ္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္အခြင့္ အေရးမ်ားကို ေဘးမသီရန္မခ ျဖစ္ေစရန္ေသာ္ လည္း ေကာင္း ရည္ရြယ္၍ အာဏာခြဲေဝမႈျပဳလုပ္ သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟု အေျခအေနကို ဂဃနဏသိေသာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းၾက ပါသည္” လို႔ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။ ႐ိုေမးနီးယားႏိုင္ ငံရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးနဲ႔ သမၼတျဖစ္သူ နစ္ကိုး လိုင္ ေခ်ာင္ခ်က္စကူး (Nicolae Ceausescu) ဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ မွာ ျဖဳတ္ခ်ခံရၿပီး ကြပ္မ်က္ခံရသူပါ။
ဒါ့ျပင္ “တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွလမ္းဆံု” မွာရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ ပထဝီမဟာဗ်ဴ ဟာေျမာက္ အေနအထားကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒဏ္ ခတ္အေရးယူမႈေတြ မရိွေတာ့တဲ့ကာလမွာ ျမန္မာျပည္ဟာ စီးပြားေရးအရတိုးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာ၊ ၿပီးေတာ့ ကၽြမ္း က်င္သူေတြနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳအားနည္းတာေတြကျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း CSIS က ေျပာပါေသးတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ CSIS အစီရင္ခံစာထဲမွာ အခုလိုေရးသားထား ပါတယ္။
“လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္ကဆိုလွ်င္ ‘ဖက္ဒရယ္ဝါဒ’ ဟူေသာ အယူအဆအား ညစ္ညမ္း၍ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိေသာစကားလံုး (Dirty Word) အျဖစ္ အစိုးရက မွတ္ယူခဲ့သည္။ ယခုကာလတြင္မႈ ယင္းအယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍ (အဓိပၸါယ္ဖြင့္ ဆို မႈ မျပဳေသာ္ျငား) အစုိးရတာဝန္ ရွိသူမ်ားအ ၾကား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း စတင္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေနၾကၿပီျဖစ္သည္။”
“တိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ားအေပၚ အေတာ္ေလး စိတ္သေဘာေကာင္းထားရွိသည္ ဆိုသည္ကို CSIS ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က အစိုးရ အဆင္ ျမင့္အရာရွိမ်ားထံမွ ၾကားသိခဲ့ရသည္၊ သို႔ရာတြင္ လက္ရွိအေနအထား၌ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ေရးကိုသာ ၄င္းတို႔ အမ်ားအျပားအာ႐ံုစိုက္ လွ်က္ ရွိသည္၊ ေရရွည္ျဖစ္တည္ေနေသာ မတူကြဲျပားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္း ရန္အတြက္ အပစ္အ ခတ္ရပ္စဲေရးျဖင့္ မလံုေလာက္သည္ကို ယခင္ျဖစ္ရပ ္မ်ား က ညႊန္ျပလွ်က္ရွိသည္”
ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ ကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အတြက္ အေထာက္အပံ့ ရဖို႔နဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြး ေကာက္ ပြဲ မတိုင္ခင္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြကို စနစ္တက်ျဖစ္ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္း၊ တခ်ိန္တည္း မွာလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒထဲကဒီမိုကေရစီနည္းမက်တဲ့ျပဌာန္းခ်က္ေတြကိုေျပာင္းလဲဖို႔စစ္တပ္ထဲမွာယံု ၾကည္မႈတည္ ေဆာက္ ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း CSIS ကို အေလးအနက္ ေဆြးေႏြးၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိထားေသာ လႊတ္ေတာ္ေနရာအား စစ္တပ္က တေျဖးေျဖး လႊဲအပ္သြားမည့္ အစီအစဥ္ကို ၄င္းတို႔ ေမွ်ာ္လင့္သည္ဟု ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအပါအဝင္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကသည္” ဟု အစီရင္ ခံစာ ထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။
“၁၉၉၈ ခုႏွစ္၌ သမၼတ ဆူဟာတိုအား ျဖဳတ္ခ်လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္က လႊတ္ေတာ္ေနရာမ်ား မွ တေျဖးေျဖး စြန္႔ခြာသြားသည့္ အင္ဒိုနီး ရွားႏိုင္ငံပံုစံကို ျမန္မာအစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက မၾကာခဏ ကိုးကားၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လႊတ္ေတာ္တြင္းရွိ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားသည္ အုပ္စုပံုစံျဖင့္ အၿမဲတမ္း မဲဆႏၵေပးၾကသည္မဟုတ္ဘဲ တခါတရံ၌ အတိုက္အခံဖက္မွ ေထာက္ခံမဲေပးမႈ မ်ားလည္း ရွိပါသည္။ မၾကာ ေသးခင္က တင္သြင္းခဲ့ေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား မိမိတို႔ ပိုင္ဆိုင္မႈစာရင္း ေၾကျငာရ မည္ဟူသည့္ အဆိုကို စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္အ မ်ား အျပားက ေထာက္ခံ မဲ ေပးခဲ့ၾကသည္” လို႔လည္း CSIS အစီရင္ခံစာက ဆိုပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံအမည္ကို အဂၤလိပ္လို Burma ကေန Myanmar လို႔ အရင္စစ္အစိုးရက ေျပာင္းလိုက္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လည္း ေျပာင္းတဲ့ပံုစံ ကို သ ေဘာမတူေပမယ့္ “အနာဂတ္ တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ ျပည္သူလူထုက မေျပာင္းသေရြ႕ ႏိုင္ငံ အမည္ အား Myanmar ဟု ေခၚသင့္သည္” လို႔ အ တိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြက CSIS ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ေျပာ လိုက္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
0 ကြန္မန့္ေရးရန္:
Post a Comment